Human & Society
Human & Society
เชื่อมโยงมนุษย์และสังคมผ่านแว่นตามานุษยวิทยา ประวัติศาสตร์ และเรื่องเล่าสามัญของผู้คน
Filter
Sort
16 Apr 2024
สมมติฐานว่าด้วยหนงจื้อเกากับประวัติศาสตร์ล้านนา (1)
พริษฐ์ ชิวารักษ์ เล่าชีวประวัติของ ‘หนงจื้อเกา’ วีรบุรุษในตำนานชาวไท ที่นักศึกษาไทคดีและล้านนาคดีบางส่วนเชื่อว่ามีความสัมพันธ์กับประวัติศาสตร์ล้านนา
พริษฐ์ ชิวารักษ์
16 Apr 2024
30 Oct 2023
สวดมนต์ฉบับหลวง หนังสืองานศพเล่มแรกของกรุงสยาม
นริศ จรัสจรรยาวงศ์ เล่าถึงประวัติหนังสืองานศพเล่มแรกของประเทศไทย ที่กลายมาเป็นต้นกำเนิดการเผยแพร่บทสวดมนต์บทต่างๆ ในสังคมสยาม
นริศ จรัสจรรยาวงศ์
30 Oct 2023
26 Oct 2023
‘หนังใหญ่สิงห์บุรี’ แสงสี กลิ่นอาย และท่วงทำนองมหรสพไทยโบราณที่(อาจ)หลับใหลไปกับกาลเวลา
101 ชวนอ่านประวัติศาสตร์ของ ‘หนังใหญ่สิ
งห์บุรี’ ตำนานมหรสพชั้นครูที่อาจกำลังสูญหายไปกับกาลเวลา
ภัคจิรา มาตาพิทักษ์
26 Oct 2023
24 Oct 2023
14 ตุลา ถึง 6 ตุลา กับการต่อสู้ของผู้หญิงที่ไม่เคยได้รับการจารึกในหน้าประวัติศาสตร์
ภัคจิรา มาตาพิทักษ์ เขียนถึงบทบาทของสตรีในเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 และ 6 ตุลาคม 2519 ที่ประวัติศาสตร์ไทยไม่เคยจารึกถึงผู้หญิงเดือนตุลา
ภัคจิรา มาตาพิทักษ์
24 Oct 2023
18 Oct 2023
ฝรั่งมังค่า ทุ่งกุลาร้องไห้ และกุ้งกุลาดำ: มังค่าและกุลาคืออะไร?
คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ เขียนถึงที่มาของคำว่า ฝรั่งมังค่า ทุ่งกุลาร้องไห้ และกุ้งกุลาดำ
พริษฐ์ ชิวารักษ์
18 Oct 2023
17 Oct 2023
เปิดประวัติศาสตร์ที่ถูกปิด: สำรวจ ‘เหวิน เหม็ง’ หอนางโลมไต้หวันอายุร้อยปี
นิติธร สุรบัณฑิตย์ เขียนถึง ‘เหวิน เหม็ง’ อดีตหอนางโลมอายุกว่าร้อยปีที่ไต้หวัน ปัจจุบันเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์ให้คนทำความเข้าใจอดีต
นิติธร สุรบัณฑิตย์
17 Oct 2023
16 Oct 2023
จาก ‘เสือ’ สู่ ‘สิงห์’ ถึง ‘มือปืน’: ถอดรหัสการเมืองและการเปลี่ยนแปลงทางอำนาจในควันปืนประวัติศาสตร์หนังบู๊ไทย
อิทธิเดช พระเพ็ชร เขียนถึงประวัติศาสตร์การเปลี่ยนแปลงของสังคมไทยในควันปืนประวัติศาสตร์ภาพยนตร์บู๊ไทย ตั้งแต่สัญลักษณ์ของความเป็น ‘เสือ’ สู่ ‘สิงห์’ ถึง ‘มือปืน’
อิทธิเดช พระเพ็ชร
16 Oct 2023
12 Oct 2023
จาก 14 ตุลาฯ ถึง 6 ตุลาฯ: การปรากฏขึ้นของความคิดเหมาอิสม์ในปัญญาชนไทยและรายงานการสดับตรับฟังของสันติบาล
รวินทร์ คำโพธิ์ทอง ชวนมองความเปลี่ยนแปลงช่วง 14 ตุลาฯ 2516 ถึง 6 ตุลาฯ 2519 ที่ความคิดฝ่ายซ้ายปรากฏตัวในขบวนการนักศึกษา โดยเฉพาะการจัด ‘นิทรรศการจีนแดง’ ในปี 2517
รวินทร์ คำโพธิ์ทอง
12 Oct 2023
26 Sep 2023
อักษรไทในเวียดนามกับกำเนิดอักษรไทยสยาม?
ยุกติ มุกดาวิจิตร เขียนถึงประวัติศาสตร์ที่มาที่ไปและพัฒนาการของภาษาไทในเวียดนามตามจากหลักฐานของอักษร-วรรณคดี-การเมือง
ยุกติ มุกดาวิจิตร
26 Sep 2023
25 Sep 2023
ตั้วเหี่ย 大兄 กับ อั้งยี่ 洪字 อนุทินลูกเจ๊กหลังเสพ ‘แมนสรวง’
จากภาพยนตร์ ‘แมนสรวง’ ที่ฉายภาพการเมืองสยามและบทบาทชาวจีนสมัย รัชกาลที่ 3-4 สู่การตามหาประวัติศาสตร์ความหมายของคำว่า ‘ตั้วเหี่ย’ และ ‘อั้งยี่’ โดย นริศ จรัสจรรยาวงศ์
นริศ จรัสจรรยาวงศ์
25 Sep 2023
14 Sep 2023
แล่ประวัติศาสตร์จากซี่โครงวัว: ขุดปริศนาการเดินทางของวัวโบราณ 800 ปี
101 ชวนสำรวจการขุดค้นโครงกระดูกวัวโบราณ 800 ปีที่ลพบุรี เพื่อสืบหาสายพันธุ์วัวจากการตรวจดีเอ็นเอ เปิดวิธีทำงานด้านโบราณคดีเพื่อทำความเข้าใจอดีตของมนุษย์
ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย
14 Sep 2023
7 Sep 2023
ลานนา ล้านนา: การเมืองเรื่องไม้โทกับอาณานิคมความรู้ในล้านนา
คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ เขียนถึงวิวาทะว่าด้วยอักขรวิธีระหว่าง ‘ล้านนา’ กับ ‘ลานนา’ ที่ใช้เรียกพื้นที่ซึ่งปัจจุบันคือภาคเหนือตอนบนของไทย ต้นรากของการเลือกใช้คำมาจากไหน และความคิดแบบไหนที่อยู่เบื้องหลังการตัดสินใจเหล่านี้
พริษฐ์ ชิวารักษ์
7 Sep 2023
5 Sep 2023
ส้วมเซฟโซน: เมื่อส้วมโอบกอดเราไว้ ในวันที่ร้องไห้และอยากหายไปเงียบๆ คนเดียว
อิทธิเดช พระเพ็ชร เขียนถึงประวัติศาสตร์ของ ‘ส้วม’กับหน้าที่ของการเป็นห้องสุขาของคนตั้งแต่อดีต กับการกลายเป็น ‘เซฟโซน’ ของคนในปัจจุบัน
อิทธิเดช พระเพ็ชร
5 Sep 2023
13 Aug 2023
ล้านนาปฏิวัติ: การต่อสู้ของตนบุญในประวัติศาสตร์ล้านนา (ตอนสอง)
คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ พาล่องไปในเรื่องเล่า ‘ตนบุญ’ แห่งเมืองนครลำปาง ในยุค ‘หาเจ้าบ่ได้’
พริษฐ์ ชิวารักษ์
13 Aug 2023
31 Jul 2023
เพื่อนแท้ไม่มีขาย แต่ถ้ามีเพื่อนหลากหลายโลกจะกว้างขึ้น
101 พูดคุยกับสามบุคคลที่มีโอกาสเจอเพื่อนหลากหลายจากโรงเรียนขนาดใหญ่ ซึ่งทำให้เขามองเห็นอยุติธรรมในสังคมไทยและเห็นอกเห็นใจเพื่อนต่างชนชั้นกัน
สุดารัตน์ พรมสีใหม่
31 Jul 2023
18 Jul 2023
ในออสเตรเลีย บรรพบุรุษของเกือบทุกคนต่างเป็นผู้ย้ายถิ่น
สร้อยมาศ รุ่งมณี พาค้นรากของครอบครัวสามีชาวออสเตรเลียที่มีต้นตระกูลเป็นคนจีน แต่ปัจจุบันลูกหลานไม่เหลือเค้าความเป็นคนจีนอีกแล้ว นำไปสู่เรื่องราวของประชากรในออสเตรเลียที่เกือบทุกคนต่างเป็นผู้ย้ายถิ่น
