Human & Society
Human & Society
เชื่อมโยงมนุษย์และสังคมผ่านแว่นตามานุษยวิทยา ประวัติศาสตร์ และเรื่องเล่าสามัญของผู้คน
Filter
Sort
สมมติฐานว่าด้วยหนงจื้อเกากับประวัติศาสตร์ล้านนา (1)
พริษฐ์ ชิวารักษ์ เล่าชีวประวัติของ ‘หนงจื้อเกา’ วีรบุรุษในตำนานชาวไท ที่นักศึกษาไทคดีและล้านนาคดีบางส่วนเชื่อว่ามีความสัมพันธ์กับประวัติศาสตร์ล้านนา
พริษฐ์ ชิวารักษ์
16 Apr 2024ความลับบนขอบที่ราบสูง: ร่องรอยเสียงทวารวดีในเรื่องเล่าของชาวญัฮกุร
เรื่องราวของชาวญัฮกุร กลุ่มคนที่ยังพูดภาษามอญโบราณที่ อ.เทพสถิต และมีประวัติศาสตร์เชื่อมโยงกับเส้นทางการค้าบนขอบที่ราบสูง
ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย
8 Apr 2024‘กองทัพไทยเริ่มต้นด้วยการรบภายใน ไม่ใช่ศัตรูภายนอก’ กระบวนการของกองทัพสมัยใหม่ในการปราบกบฏผู้มีบุญ
จากเรื่องราวการต่อสู้ของกบฏผู้มีบุญ สู่การเปิดประวัติศาสตร์การสร้างกองทัพสมัยใหม่ของสยามในยุคสมบูรณาญาสิทธิราชย์
กองบรรณาธิการ
3 Apr 2024Golden Boy: เรื่องเล่าใหม่ของสายธารประวัติศาสตร์ จากอีสานใต้สู่ลุ่มทะเลสาบเขมร
เรื่องราวของ Golden Boy ประติมากรรมที่พลิกแนวคิดสายธารประวัติศาสตร์วัฒนธรรมเขมรโบราณ ที่อาจเคลื่อนจากบนลงล่าง ไม่ใช่ล่างขึ้นบนอย่างที่เคยเข้าใจ เนื้อหาจากงานเสวนา ‘ตามหา Golden Boy เทพแห่งที่ราบสูง?’
พรสุดา เสริฐจันทึก
3 Apr 2024Bacha Coffee Toiteca Chocolate 3009 กับความกลัวต่อกาแฟในอาณาจักรออตโตมัน
เอกศาสตร์ สรรพช่าง ชวนดื่ม Bacha Coffee Toiteca Chocolate 3009 แกล้มเรื่องเล่าจากยุคอาณาจักรออตโตมัน ว่าครั้งหนึ่ง กาแฟเคยสั่นสะเทือนชนชั้นนำจนต้องออกมาปราบปรามร้านกาแฟ (?!)
เอกศาสตร์ สรรพช่าง
28 Mar 2024ไม่ยาก ถ้าอยากเป็น ‘วัยรุ่นเทสต์ดี’ : เข้าใจจักรวาลซื้อขายรูป กับการพยายามอยากเป็น ‘คนอื่น’ บนโลกออนไลน์
101 พาเข้าใจจักรวาลซื้อขายรูป ‘เทสต์ดี’ จักรวาลที่เปิดโอกาสให้ทุกคนซื้อและขายรูป ‘ชีวิตดีย์’ ทุกรูปแบบ พร้อมชวนตั้งคำถามว่าปรากฏการณ์นี้สะท้อนสังคมอย่างไร
ชลธิชา ทักษิณาเวศน์
26 Mar 2024ผ้าโปเล็ง : สำรวจปรัชญาที่ซุกซ่อนอยู่ใต้ผ้าขาวม้าขาวดำของบาหลี
อรอนงค์ ทิพย์พิมล พาเราไปสำรวจ ‘ผ้าโปเล็ง’ ผ้าขาวม้าสีขาวดำจากบาหลี ที่เป็นมากกว่าผ้าขาวม้าธรรมดาทั่วไป เพราะมีปรัชญาซุกซ่อนอยู่เบื้องหลัง
อรอนงค์ ทิพย์พิมล
19 Mar 2024บทบาทของเนติบัณฑิตหญิงคนแรกในการจัดทำกฎหมายครอบครัวสมัยใหม่ของไทย
ไชยพัฒน์ ธรรมชุตินันท์ ชวนมองบทบาทของคุณหญิงแร่ม พรหโมบล บุณยประสพ ในการยกร่างกฎหมายครอบครัว ท่ามกลางบรรยากาศที่กระบวนการร่างกฎหมายอยู่ในมือของผู้ชายเป็นส่วนใหญ่
ไชยพัฒน์ ธรรมชุตินันท์
6 Mar 2024แท-มง : ฝันทำนายอนาคตเด็กที่จะมาเกิดในสังคมเกาหลี
วีรญา กังวานเจิดสุข ชวนสำรวจความเชื่อเกี่ยวกับ ‘แท-มง’ ในเกาหลี ว่าด้วยฝันทำนายว่าเด็กในครรภ์จะเกิดมาเป็นเพศอะไร นิสัยแบบไหน
วีรญา กังวานเจิดสุข
26 Feb 2024Homesick Politics : การเมืองเรื่องคิดถึงบ้าน
คอลัมน์ ‘Phenomenon’ สัปดาห์นี้ โตมร ศุขปรีชา พาสำรวจความหมายและประวัติศาสตร์ของอาการ ‘โฮมซิก’ ที่ไม่ใช่แค่การคิดถึงบ้านที่ตนอาศัย แต่หมายรวมถึงชาติบ้านเมืองและวัฒนธรรม
โตมร ศุขปรีชา
22 Feb 2024บ้าน เมือง เวียง เชียง แช่ : ความหมายของชื่อชุมชนในล้านนา
พริษฐ์ ชิวารักษ์ ชวนค้นหาความหมายของชื่อชุมชนในภาคเหนือ ซึ่งมักประกอบด้วยคำว่า บ้าน เมือง เวียง เชียง แช่ ซึ่งมีประวัติศาสตร์อันยาวนาน
พริษฐ์ ชิวารักษ์
13 Feb 2024จากโลงผีแมนแห่งปางมะผ้า สู่การถอดเกลียวดีเอ็นเอสืบรากมนุษย์โบราณ 1,700 ปี
คำตอบที่ได้จากโครงกระดูกมนุษย์โบราณที่ปางมะผ้าคืออะไร ส่งผลต่อเรื่องราวของคนยุคปัจจุบันอย่างไร และเราจะใช้ความรู้เรื่องอดีตเพื่ออนาคตได้อย่างไร
ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย
12 Feb 2024ล้านนาเป็นอาณานิคมของสยามช่วงสมบูรณาญาสิทธิราชย์หรือไม่
คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ ขอเปิดปีด้วยข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ว่าสรุปแล้ว ล้านนาเคยเป็นอาณานิคมของสยามหรือไม่
พริษฐ์ ชิวารักษ์
10 Jan 2024การแปลหนังสือสะท้อนสังคมอาจแก้ปัญหาโดยตรงไม่ได้ แต่ย่อมเปิดทางแห่งการต่อสู้ให้ผู้คนได้ – ภัควดี วีระภาสพงษ์
101 ชวนภัควดีพูดคุยเพื่อหาคำตอบและร่วมศึกษาประวัติศาสตร์โลกเพื่อเป็นพื้นฐานในการทำความเข้าใจการเมืองการปกครองไทย ไปจนถึงย้อนกลับไปวันแรกสุดที่เธอเริ่มต้นเข้าสู่วงการแปลเป็นครั้งแรก อันพลิกชีวิตการทำงานและความคิดของเธอมาจนถึงทุกวันนี้
ภัคจิรา มาตาพิทักษ์
17 Nov 2023การเมืองเรื่องคําว่า ‘ยวน’ ในตํานานพื้นเมืองเชียงใหม่
คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ อภิปรายสาเหตุที่ไม่พบคําว่ายวนใน ‘ตํานานพื้นเมืองเชียงใหม่’ โดยอาศัยบริบททางประวัติศาสตร์และลักษณะการใช้คําในวรรณกรรมและจารึกชิ้นอื่นๆ ประกอบการตีความ
พริษฐ์ ชิวารักษ์
15 Nov 2023มานิ : วิถีพรานในวารวันที่ป่าเปลี่ยน และชีวิตไร้สิทธิเสียงในเทือกเขา
101 ชวนอ่านสารคดีกลุ่มชาติพันธุ์ ‘มานิ’ ในภาคใต้ ว่าด้วยวิถีแบบพรานที่ต้องปรับเปลี่ยนตามยุคสมัย ชีวิตที่เข้าไม่ถึงสิทธิ และถูกทิ้งไว้ข้างหลังเทือกเขา