Human & Society
Human & Society
เชื่อมโยงมนุษย์และสังคมผ่านแว่นตามานุษยวิทยา ประวัติศาสตร์ และเรื่องเล่าสามัญของผู้คน
Filter
Sort
15 Dec 2022
คำแห่งปี 2022 บันทึกประวัติศาสตร์แห่งยุคสมัย
นำชัย ชีววิวรรธน์ เขียนถึง คำแห่งปี 2022 จากสำนักพจนานุกรมต่างประเทศ แต่ละคำบ่งบอกและช่วยบันทึกช่วงเวลานั้นๆ และกลายเป็นประวัติศาสตร์บอกเรื่องราวยุคสมัยได้อย่างน่าสนใจ
นำชัย ชีววิวรรธน์
15 Dec 2022
8 Nov 2022
ตำนานล้านนากับบ้านเมืองก่อนมีราชอาณาจักร
คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ เขียนถึงตำนานสิงหนติ ที่เล่าความเป็นมาของเมืองโยนกเชียงแสน แว่นแคว้นโบราณของชาวล้านนาที่เคยตั้งขึ้นและล่มสลายไปก่อนหน้าที่จะมีการสถาปนาอาณาจักรล้านนาอย่างเป็นทางการ
พริษฐ์ ชิวารักษ์
8 Nov 2022
28 Oct 2022
แก่ให้ช้า เจ็บให้สั้น ตายให้ไว: นิยามใหม่ของคุณภาพชีวิตที่ดี
คอลัมน์ ‘สารกันเบื่อ’ เดือนนี้ เอกศาสตร์ สรรพช่าง เขียนถึง ความหมายของคุณภาพชีวิตที่ดีที่เปลี่ยนไปในยุคสมัยที่โลกกำลังเข้าสู่สังคมสูงวัย
เอกศาสตร์ สรรพช่าง
28 Oct 2022
5 Oct 2022
นวราตรี 2022 การกลับมาอีกครั้งของขบวนแห่ วัดแขก
เทศกาลนวราตรี (Navaratri) คือประเพณีงานแห่ขบวนประจำปีของวัดพระศรีมหาอุมาเทวี หรือวัดแขก มีขึ้นเพื่อแสดงความเคารพบูชาแก่พระแม่อุมาเทวี หรือพระแม่ทุรคาทั้งเก้าปาง
เมธิชัย เตียวนะ
5 Oct 2022
22 Sep 2022
Trolley problem #3: ถ้าเราไม่อยากตาย เราก็ไม่ควรเลือกให้คนอื่นไปตาย – คำตอบที่เหมือนจะช่วยแก้ปัญหารถราง
คอลัมน์ Hard Choices เดือนนี้ ตะวัน มานะกุล เขียนถึง สาเหตุที่คำตอบของปัญหารถราง “ถ้าคุณไม่อยากตาย ก็ไม่ควรส่งคนอื่นไปตาย” ล้มเหลว ด้วยข้อเสนอของ F. M. Kamm ที่ว่า คำตอบของปัญหารางรางแบบสามทางเลือกจะไม่ส่งต่อมาในกรณีสองทางเลือก และการแยกระหว่าง ‘สิ่งที่ควรทำ’ กับ ‘ภาระในการทำ’
ตะวัน มานะกุล
22 Sep 2022
11 Sep 2022
ปัญญาของคนล้านนา – ความรู้ของสามัญชน
พริษฐ์ ชิวารักษ์ เปิดคอลัมน์ใหม่ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ ว่าด้วยประวัติศาสตร์ล้านนา ประเดิมตอนแรกว่าด้วยรากทางวัฒนธรรมที่ทำให้ล้านนาเป็นเมืองแห่ง ‘เรื่องเล่า’
พริษฐ์ ชิวารักษ์
11 Sep 2022
8 Aug 2022
Trolley problem #2: ‘ฆ่า’ กับ ‘ปล่อยให้ตาย’ – ทางเลือกที่ดูเหมือนจะมีคำตอบทางจริยศาสตร์
คอลัมน์ Hard Choices เดือนนี้ ตะวัน มานะกุล เขียนถึง หลักที่ให้คำตอบที่ถูกต้องใน ‘Trolley problem’ หรือ ‘ปัญหารถราง’ ของ Phililipa Foot ว่า ‘การทำร้าย’ ใครสักคนนั้นผิดเสมอ ในขณะที่ ‘การปล่อยภัยร้ายให้ดำเนินไป’ โดยไม่เข้าไปช่วยเหลือนั้นผิดน้อยกว่า และอีกโจทย์ปัญหารถรางที่คำตอบของ Foot ตอบไม่ได้
ตะวัน มานะกุล
8 Aug 2022
5 Aug 2022
ความทุกข์ตรมของชาว ‘Content Creators’ ในโลกที่อัลกอริธึมพร้อมจะทอดทิ้งคุณตลอดเวลา
โลกของคนทำคอนเทนต์หรือ Content Creators ที่ต้องหาทางรับมือกับความผันผวนของอัลกอริธึมทางแพลตฟอร์มต่างๆ โดยเฉพาะการหาทางเรียกยอดเอนเกจเมนต์ จนหลายคนเกิดภาวะสูญสิ้นตัวตน ซึ่งไม่เพียงแต่ทำให้เกลียดงานที่ทำ แต่อาจหมายถึงการเกลียดตัวเองด้วย
แล้วเราจะอยู่ในโลกที่เดือดดาลขนาดนี้ได้อย่างไร
พิมพ์ชนก พุกสุข
5 Aug 2022
3 Aug 2022
‘ประวัติศาสตร์ที่สนุก คือประวัติศาสตร์ที่มีความเป็นมนุษย์’ กษิดิศ อนันทนาธร
101 สนทนากับ กษิดิศ อนันทนาธร ว่าด้วยความสนุกของการศึกษาประวัติศาสตร์การเมืองและชีวประวัติบุคคล ไปจนถึงการถอดบทเรียนมองภาพการเมืองไทยในปัจจุบัน
ภาวรรณ ธนาเลิศสมบูรณ์
3 Aug 2022
2 Aug 2022
มนต์เสน่ห์ของประวัติศาสตร์ คือการถกเถียงกับอดีตไม่รู้จบ: ตุลย์ อิศรางกูร ณ อยุธยา
ในวันที่โลกเรียกร้องการทำความเข้าใจมนุษย์และสังคมมากกว่าที่เคย ทิศทางการศึกษาประวัติศาสตร์กำลังมุ่งไปทางไหน? หนทางใดที่นักประวัติศาสตร์จะเปิดคำอธิบายใหม่ๆ เพื่อเข้าใจความเป็นมนุษย์ได้มากยิ่งขึ้น? การเรียนการสอนประวัติศาสตร์ต้องปรับเปลี่ยนอย่างไร? และวงการประวัติศาสตร์จะเดินหน้าต่อไปในอนาคตได้อย่างไร? 101 สนทนากับ ตุลย์ อิศรางกูร ณ อยุธยา ในประเด็น ‘ประวัติศาสตร์ต้องรอด!’
กองบรรณาธิการ
2 Aug 2022
18 Jul 2022
“ประวัติศาสตร์ศูนย์กลางสร้างอคติทางชาติพันธุ์” ชัชวาลย์ โคตรสงคราม นักเขียนผู้เรียกตัวเองว่าลาวล้านช้างฝั่งขวาแม่น้ำโขง
101 ชวนคุยถึงตัวตนและความเป็น ‘ลาวอีสาน’ ของชัชวาลย์ โคตรสงคราม นักเขียนผู้นิยามตัวเองว่า ‘ลาวล้านช้างฝั่งขวาแม่น้ำโขง’
ธัญลักษณ์ ทองสุข
18 Jul 2022
14 Jul 2022
“ความตายคือการเดินทางของทั้งคนตายและคนที่ยังอยู่” นิติ ภวัครพันธุ์
คุยกับนิติ ภวัครพันธุ์ ว่าด้วยเรื่องพิธีกรรมการส่งคนตายในมุมนักมานุษยวิทยา พิธีกรรมของความตายมีความหมายแค่ไหน คุณค่าของการตายและการมีชีวิตอยู่ต่างกันอย่างไร
ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย
14 Jul 2022
5 Jul 2022
Trolley problem #1: การเสียสละเพื่อส่วนรวมเป็นเรื่องที่ถูกต้องทางจริยธรรมเสมอไปหรือไม่?
คอลัมน์ Hard Choices เดือนนี้ ตะวัน มานะกุล เขียนถึง ‘Trolley problem’ หรือ ‘ปัญหารถราง’ ปัญหาจริยศาสตร์สุดคลาสสิก ที่นำไปสู่ดีเบตที่ว่า จะมีวิธีการตัดสินใจแบบไหนบ้างที่จะสามารถคิดคำนวณถึงผลลัพธ์ได้ ในขณะที่เลือกการกระทำที่ถูกต้องในตัวเองไปพร้อมๆ กัน
ตะวัน มานะกุล
5 Jul 2022
4 Jul 2022
The Last Journey พิธีแห่งความตาย
101 เสนอสารคดีว่าด้วยความหมายของความตาย คุณค่าของพิธีกรรม การรับมือกับความสูญเสีย และวิธีดำเนินไปของคนที่ยังมีชีวิต ผ่านเรื่องราวของผู้คนหลากหลาย ทั้งคนไร้บ้าน สัปเหร่อ และผู้ที่สูญเสียพ่อจากโควิด
กองบรรณาธิการ
4 Jul 2022
23 Jun 2022
ทำงาน ทำงาน ทำงาน และความคาดหวังของ ‘คนทำงาน’
22 มิถุนายน 2022 นับเป็นเวลาหนึ่งเดือนพอดีที่ชัชชาติ ก้าวเข้ามาดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ‘คนทำงาน’ เหล่านี้เองที่เป็นส่วนหนึ่งในการกอปรสร้างนโยบายของผู้ว่าฯ อันจะขาดเสียมิได้ และสำหรับพวกเขา กรุงเทพฯ มีอะไรเปลี่ยนไปหรือไม่ ความเคลื่อนไหวใดที่น่าจับตา รวมทั้งอนาคตของกรุงเทพฯ ที่พวกเขาวาดฝันอยากเห็นในฐานะที่เป็นหนึ่งในแรงขับเคลื่อนอันจำเป็นอย่างยิ่ง
กอบบุญ บูรโชควิวัฒน์
23 Jun 2022
2 Jun 2022
ท่องอาณาจักรที่ขับเคลื่อนด้วยศรัทธา เมื่อ ‘ไอ้ไข่’ คือหน้าตาของความหวัง
สารคดีว่าด้วยวัดเจดีย์ไอ้ไข่ ในวันที่ผู้คนตามหาความหวังผ่านการไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์
