20 ผลงานใหม่ ยอดอ่านสูงสุดของ The101.World เดือนมกราคม 2567

‘คัลแลน-พี่จอง-น้องแดน’ : ปรากฏการณ์ความน่ารักแบบ ‘ชายแท้’ ในโลกอันท็อกซิก

คอลัมน์ ‘Phenomenon’ สัปดาห์นี้ โตมร ศุขปรีชา เล่าถึงปรากฏการณ์ ‘คัลแลน-พี่จอง-น้องแดน’ ทั้งการเรียนรู้ภาษาของพวกเขา และเรื่องราวของ ‘ความน่ารัก’

โตมร ศุขปรีชา

นงเยาว์ ชัยเสรี สตรีผู้พลิกโฉมธรรมศาสตร์

กษิดิศ อนันทนาธร รำลึกถึงชีวิตและผลงานของ ‘นงเยาว์ ชัยเสรี’ อดีตอธิการบดีหญิง ผู้มีคุณูปการต่อมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

กษิดิศ อนันทนาธร

ล้านนาเป็นอาณานิคมของสยามช่วงสมบูรณาญาสิทธิราชย์หรือไม่

คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ ขอเปิดปีด้วยข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ว่าสรุปแล้ว ล้านนาเคยเป็นอาณานิคมของสยามหรือไม่

พริษฐ์ ชิวารักษ์

ผู้พิพากษาอาวุโสมีไว้มากมาย… ทำไม

‘ใบตองแห้ง’ ชวนสำรวจเงินเดือนของเหล่าผู้พิพากษาอาวุโส ซึ่งมีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี และชวนตั้งคำถามว่า บทบาทหน้าที่ของผู้พิพากษาอาวุโสเหล่านี้คืออะไร สร้างประโยชน์ใดให้แก่กระบวนการยุติธรรมไทยบ้าง

อธึกกิต แสวงสุข

นี่คือตำแหน่งศาสตราจารย์หรือรางวัลโนเบล: 100 เดือนแล้วนะจะบอกให้

สมชาย ปรีชาศิลปกุล เล่าประสบการณ์การขอตำแหน่งทางวิชาการของเขาที่กินเวลายาวนานที่สุดในประเทศและยังไม่มีจุดสิ้นสุด จนชวนตั้งคำถามถึงความผิดปกติของระบบ

สมชาย ปรีชาศิลปกุล

เราล้วนถูกชักจูงด้วยเหตุผล แต่ถูกกระตุ้นด้วยอารมณ์ : ตกลงมนุษย์เป็นสัตว์เจ้าอารมณ์หรือเป็นคนมีเหตุผลกันแน่?

คอลัมน์ ‘สารกันเบื่อ’ เดือนนี้ เอกศาสตร์ สรรพช่าง ชวนสำรวจธรรมชาติของมนุษย์ที่ขับเคลื่อนด้วยอารมณ์แล้วตามมาด้วยการใช้เหตุผล

เอกศาสตร์ สรรพช่าง

มหาวิทยาลัยมีไว้ทำไม? เมื่อ ChatGPT และ AI ทำให้เราเรียนจบได้เหมือนกัน

ตะวัน มานะกุล ชวนคิดถึงการรับมือ ChatGPT ในโลกวิชาการ เมื่อนักศึกษามหาวิทยาลัยใช้เอไอเขียนรายงานหรือข้อสอบส่งได้อย่างง่ายดาย

ตะวัน มานะกุล

Mr.VietCoffee Hazelnut กับ โรบัสต้าจากเวียดนาม ที่กำลังทะยานสู่กาแฟระดับโลก?!

เอกศาสตร์ สรรพช่าง ประเดิมคอลัมน์ใหม่ ‘ถุงนี้ที่เปิดชง’ ว่าด้วยเรื่องเมล็ดกาแฟโรบัสต้าจากเวียดนาม ที่กำลังจะกลายเป็นแหล่งผลิตกาแฟที่สำคัญชนิดสั่นสะเทือนวงการได้ในอนาคต

เอกศาสตร์ สรรพช่าง

วันเกิด โรคประหลาด และการวิจารณ์หนังในความเห็นของผม

บทความแรกของคอลัมน์ The Good, the Bad and the Critic โดย ประวิทย์ แต่งอักษร ชวนสำรวจภูมิทัศน์ของงานวิจารณ์ภาพยนตร์ ความสัมพันธ์ของนักวิจารณ์กับระบบนิเวศของอุตสาหกรรมภาพยนตร์ทั้งมวล ตลอดจนคำถามที่ถูกถามมานานหลายปีแล้วว่า ‘นักวิจารณ์หนังยังจำเป็นอยู่ไหม’ (นั่นสิ!)

ประวิทย์ แต่งอักษร

สงครามยูเครนบอกอะไรสีจิ้นผิงกับไบเดน

อาร์ม ตั้งนิรันดร เขียนถึงนัยจากความเป็นไปของสงครามยูเครนในปัจจุบัน ที่มีต่อทิศทางการเดินหมากของสหรัฐฯ และจีน ในกรณีไต้หวัน

อาร์ม ตั้งนิรันดร

Soft Power ที่คุณฝันถึงและข้อคำนึงบางประการ

ธีวินท์ สุพุทธิกุล ชวนไตร่ตรองถึงแนวคิด ‘ซอฟต์พาวเวอร์’ (soft power) จากมุมมองทางรัฐศาสตร์โดยพิจารณาถึงที่มา บทบาท และการทำงานของซอฟต์พาวเวอร์ ตลอดจนทิ้งข้อคิดเห็นบางประการไว้ว่าเหตุใดควรระวังในการนำคำว่า ‘ซอฟต์พาวเวอร์’ มาใช้ในการกำหนดยุทธศาสตร์และนโยบาย

ธีวินท์ สุพุทธิกุล

ลิงโลกเก่าในเมืองใหม่: ลิงลพบุรี ปัญหา ‘ลิงแก้แห’ ที่ควรแก้ได้

101 ชวนทำความรู้จักอาณาจักรลิงลพบุรี ปัญหาที่ผ่านมาเป็นอย่างไร คนกับลิงอยู่กันแบบไหน และเราจะมีทางออกแบบไหนได้บ้าง

ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย

แลหน้าการเมืองไทย 2567 ถึงเวลาปรับ ครม. เศรษฐา

ประทีป คงสิบ ชวนจับตามองการปรับ ครม. ที่จะเกิดขึ้นในปีนี้ ไม่ว่าจะการปรับเล็กคือเปลี่ยนตัวรัฐมนตรี หรือการปรับใหญ่คือเปลี่ยนตัวนายกฯ

ประทีป คงสิบ

Glitch Seeker: คุณอยากมี ‘ชีวิตที่ดี’ แบบไหน?

คอลัมน์ ‘Phenomenon’ สัปดาห์นี้ โตมร ศุขปรีชา เล่าถึงรูปแบบการใช้ชีวิตแบบใหม่ที่ไม่ต้อง ‘หนีเมือง’ และ ‘หนีระบบตลาด’

โตมร ศุขปรีชา

เด็กไม่ได้เกิดมาเป็นผ้าขาวทุกคน จึงควรลงโทษเขาเยี่ยงอาชญากร

เหตุใดการลงโทษเด็กและเยาวชนจึงแตกต่างจากผู้ใหญ่? สมชาย ปรีชาศิลปกุลชวนคิดถึงแนวคิดการกำหนดโทษเด็กและการทำความเข้าใจปัญหาในสังคม

สมชาย ปรีชาศิลปกุล

“ผลประโยชน์แห่งชาติไม่เท่ากับผลประโยชน์รัฐบาล” ตั้งหลักใหม่ในยุคสมัยที่โลกติดหล่ม ไทยตกหลุม: พงศ์พิสุทธิ์ บุษบารัตน์

101 สนทนากับ พงศ์พิสุทธิ์ บุษบารัตน์ อาจารยคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และผู้อำนวยการ ISIS Thailand อ่านทิศทางการเมืองโลกแล้วย้อนมองไทย ท่ามกลางความผันผวนและสิ่งที่คาดเดาไม่ได้ ไทยควรตั้งรับและตั้งหลักอย่างไรเพื่อให้ก้าวพ้นหล่มปัญหาเดิมๆ

เพ็ญพิชชา มุ่งงาม

ทหาร(เกณฑ์)มีไว้ทำไม? : เสียงของความฝันและความจริงต่อการปฏิรูปกองทัพไทย

เกณฑ์ทหาร – 101 ชวนมองประวัติศาสตร์ของการเกณฑ์ทหาร เพื่อเข้าใจในปัจจุบัน และหาทิศทางและความเป็นไปได้ในอนาคต

ศุภวิชญ์ ศิริสวัสดิ์วัฒนา

ทางตันเศรษฐกิจ-เกษตรกรรมไทยในเขาวงกต ‘หนี้’: มองทิศทางเศรษฐกิจไทย กับ โสมรัศมิ์ จันทรัตน์

101 คุยกับ โสมรัศมิ์ จันทรัตน์ ถึงภาพปัจจุบันและอนาคตของเศรษฐกิจและภาคเกษตรกรรมไทย ภายใต้ภาวะที่หนี้กำลังท่วมท้น

วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

สามชะตากรรมของสามร้านก๋วยเตี๋ยวในสามย่าน

พาท่องสามย่านสำรวจสามร้านก๋วยเตี๋ยวที่ได้รับผลกระทบจากการพัฒนา เพื่อบันทึกประวัติศาสตร์ชุมชนในรูปแบบอาหาร

ภูมิยศ ลาภณรงค์ชัย

‘ความหวังในหล่มโคลน’ สังคมไทยบนทางแยกสู่ประชาธิปไตยจำแลง: สมชาย ปรีชาศิลปกุล

101 ชวน รศ.สมชาย ปรีชาศิลปกุล ร่วมมองถึงปัญหาการเมืองไทยปัจจุบันอย่างพินิจและชวนกันคิดว่าภาวะที่เป็นอยู่จะนำเราไปสู่อะไร จังหวะก้าวแบบไหนที่ควรระมัดระวัง

วจนา วรรลยางกูร

ผลงานใหม่เดือนมกราคม 2567 ของ 101PUB – 101 Public Policy Think Tank ศูนย์ความรู้นโยบายสาธารณะ

ความยุติธรรมตกไม่ทั่วฟ้า คนไม่เสมอกันต่อหน้ากฎหมาย

101 PUB ชวนผู้อ่านสำรวจมิติความเหลื่อมล้ำในกระบวนการยุติธรรมไทยและค้นหารากของปัญหาที่ฝังตัวอยู่ในวิธีคิดแบบไทยๆ

รัชพงษ์ แจ่มจิรไชยกุล

งบ ‘สงเคราะห์’ เด็กไทย ไม่ไหว ไม่พอ ไปต่อไม่ได้

คิด for คิดส์ ชวนสำรวจปัญหางบประมาณที่ใช้เลี้ยงดูเด็กๆ ที่ต้องเติบโตในสถานรองรับระยะยาวในประเทศไทย และงบประมาณเพื่อสนับสนุนครอบครัวอุปถัมภ์ที่ยังขาดแคลน

พิชชากร เรืองเดชาวิวัฒน์

ยุติ-ธรรมอำพราง: ความไม่เป็นธรรมที่ซ่อนในกระบวนการยุติธรรมไทย

101 PUB ขอชวนสำรวจความไม่ธรรมที่ซ่อนอยู่ในกระบวนการยุติธธรรมไทยและค้นหาสาเหตุว่าทำไมการปฏิรูปที่ผ่านถึงไม่คืนความเป็นธรรมแก่สังคมไทยได้

ศุภณัฏฐ์ ศศิวุฒิวัฒน์

รายการและคลิปวิดีโอยอดนิยม เดือนมกราคม 2567

SIDE B อีกเสียงจากที่เขาบอกว่า “การทำแท้งเป็นบาป?”

101 ชวนร่วมทำความเข้าใจหนึ่งในสิทธิเหนือเนื้อตัวร่างกายสตรีที่มีการต่อสู้อันยาวนานเรื่องหนึ่งในสังคมไทย คงหนีไม่พ้นการต่อสู้เพื่อ ‘สิทธิทำแท้ง’ ของผู้หญิง จนถึงวันนี้ ยิ่งไม่อาจปฏิเสธได้ว่า ‘การทำแท้ง’ ในสายตาของหลายคนในสังคมยังคงมีประเด็นเรื่องผิดศีลธรรมอันดี อันเป็นเรื่องที่สังคมไทยยึดมั่นถือมั่น จนพลอยเกิดเป็น ‘ตราบาป’ ต่อผู้ที่เคยทำแท้งหรือแม้แต่ต้องการจะทำแท้ง

กอบบุญ บูรโชควิวัฒน์