โฮมทาวน์ ช้ำ-ช้ำ-ช้ำ: ภาพฝันที่ไม่เป็นจริง เมื่อคนรุ่นใหม่กลับบ้านเกิด
101 ชวนมองภาพชีวิตคนวัยทำงาน 3 คนที่เคยใช้ชีวิตคนเมืองแล้วกลับไปปะทะกับความแตกต่างในชุมชนบ้านเกิดตัวเอง
วจนา วรรลยางกูร
20 ผลงานใหม่ ยอดอ่านสูงสุดของ The101.World เดือนมิถุนายน 2566
เศรษฐกิจสนทนา กับ ‘เศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิ’ : ผู้ว่าแบงก์ชาติ 4 วิกฤต จากโควิดถึงเงินเฟ้อ
101 สัมภาษณ์พิเศษ เศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิ ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย หลังเผชิญ 4 วิกฤตใหญ่ในระยะเวลา 3 ปี
กองบรรณาธิการ
เป็น ‘ด้อม’ ให้น้อยลง เป็น ‘Voter’ ให้มากขึ้น
สมชาย ปรีชาศิลปกุล ชวนคิดถึงการจัดวางตนเองในฐานะ voter ควบคู่กับการเป็นด้อมการเมือง เพื่อให้ประชาชนสามารถพิจารณาประเด็นปัญหาต่างๆ ได้อย่างรอบด้านมากขึ้น
สมชาย ปรีชาศิลปกุล
ประชา หุตานุวัตร : ปัญญาชนขบถ ผู้เพียรสร้างกระบวนทัศน์ใหม่
กษิดิศ อนันทนาธร เล่าเรื่องราวชีวิตและผลงานของ ‘ประชา หุตานุวัตร’ นักคิด นักเขียน และนักกิจกรรมเพื่อสังคม ผ่านคำบอกเล่าของเพื่อนฝูงหลากหลาย
กษิดิศ อนันทนาธร
ตอบโจทย์หมอลาออกในสถานการณ์ลิงแก้แห: Dos and Don’ts จากมุมมองการคิดเชิงระบบ
นพ.บวรศม ลีระพันธ์ ชวนมองข้อเสนอแนะต่างๆ ต่อการแก้ไขปัญหาแพทย์ลาออก พร้อมเสนอการแก้ไขปัญหาจากมุมมองการคิดเชิงระบบ
บวรศม ลีระพันธ์
รอยลบ รอยลับ รอยอาลัย: บ้านพักชนชั้นนำสยามผู้ลี้ภัยในปีนัง
ธนาวิ โชติประดิษฐ ชวนเดินเท้าตามรอย
ย่านที่พักอาศัยของชนชั้นนำสยามผู้ลี้ภัยการเมืองหลังการปฏิวัติ 2475 ในปีนัง
ธนาวิ โชติประดิษฐ
การอพยพครั้งสุดท้าย: บาดแผลสงคราม-มรดกเวียดนามในอุดรฯ
สารคดีตามรอยมรดกเวียดนามในอุดรธานี เรื่องราวการหนีสงครามเป็นอย่างไร การดำรงชีพในแผ่นดินอื่นเป็นแบบไหน และอะไรที่ยังหลงเหลือถึงปัจจุบัน
ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย
‘The Last Breath of SAM YAN’ ต่อลมหายใจสุดท้ายให้ศาลเจ้าแม่ทับทิม
ภัคจิรา มาตาพิทักษ์ เขียนถึง ‘The Last Breath of SAM YAN’ สารคดีรวบรวมเรื่องราวการต่อสู้เรียกร้องของผู้คนในละแวกและนิสิตนักศึกษาเพื่อปกป้องลมหายใจสุดท้ายของพื้นที่ทางประวัติศาสตร์สามย่าน
ภัคจิรา มาตาพิทักษ์
เด็กฝึกงาน = แรงงานฟรีถูกกฎหมาย(?) : เปิด พ.ร.บ.ฝึกงานเพื่อปูทางให้ผู้ฝึกงานมีตัวตน
101 พูดคุยกับ เกศนคร พจนวรพงษ์ ผู้จัดทำข้อเสนอยกระดับการฝึกงานในประเทศไทย พรรคก้าวไกล และ ณปกรณ์ ภูธรรมะ เจ้าหน้าที่ศูนย์วิจัยรัฐสวัสดิการ ถึงหลักคิดและเป้าประสงค์ของการจัดทำข้อเสนอดังกล่าว พร้อมสนทนากับอดีตนักศึกษาฝึกงาน ถึงร่องรอยบาดแผลที่การฝึกงานภายใต้ช่องโหว่ทางกฎหมายได้ฝากไว้กับพวกเขา
ภัคจิรา มาตาพิทักษ์
“ผมเป็นปีศาจที่แปรเปลี่ยนไปตามกาลเวลา” เมื่อสาย สีมา มีอันต้องไปปราบคอมมิวนิสต์
อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ เขียนถึง ‘สาย ศรีสะเกษ’ บุคคลที่กล่าวกันว่าเป็นต้นแบบของตัวละคร ‘สาย สีมา’ ในอมตะนิยาย ‘ปีศาจ’ ของเสนีย์ เสาวพงศ์ แม้ ‘สาย สีมา’ ในนิยาย มักถูกหยิบยกมาใช้เป็นสัญลักษณ์ของฝ่ายซ้าย แต่ ‘สาย’ นอกหนังสือ เขาคือข้าราชการผู้วุ่นวายอยู่กับการปราบปรามคอมมิวนิสต์
อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ
“ความยุติธรรมก็เป็นอีกชีวิตหนึ่งในสังคม” ความยุติธรรมในสายธารประวัติศาสตร์แห่งบาดแผล: ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ
ในห้วงยามที่ความยุติธรรมถูกตั้งคำถาม 101 สนทนากับ ศ.ดร.ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ ว่าด้วยความเปลี่ยนแปลงของความยุติธรรมในสายธารประวัติศาสตร์อันยาวไกล
ในฐานะกติกาของสังคม ความยุติธรรมเปลี่ยนรูปโฉมอย่างไรในหลายทศวรรษที่ผ่านมา ความเป็นธรรมอันบิดเบี้ยวมีส่วนในการก่อกำเนิดบาดแผลในอดีตที่ยังไม่ได้รับการชำระหรือไม่ และเราจะอยู่ร่วมกับประวัติศาสร์บาดแผลได้อย่างไร
พิมพ์ชนก พุกสุข
‘ทฤษฎีใดก็ตามที่พยายามหากฎตายตัวให้ภาษา มักจะล้มเหลวตลอด’ แต่ภาษาศาสตร์ก็ ‘ต้องรอด!’ : อรรถพล ธำรงรัตนฤทธิ์
สำรวจโลกของ ‘ภาษาศาสตร์’ และบทบาทของ ‘ภาษาศาสตร์คอมพิวเตอร์’ ที่เป็นเสมือนหมุดหมายใหม่ของจักรวาลภาษาสำหรับการสนทนาระหว่างมนุษย์กับคอมพิวเตอร์
พิมพ์ชนก พุกสุข
การเรียน สลัม ความฝันและการเติบโต : 3 ปีให้หลังของทั้ง 3 คนจาก School Town King
School Town King : แร็ปทะลุฝ้า ราชาไม่หยุดฝัน (2020) ออกฉายเมื่อสามปีก่อน เล่าเรื่องชีวิตและความฝันของเด็กหนุ่มสาวในคลองเตย ท่ามกลางสังคมและระบบการศึกษาอันแสนบีบคั้น
สามปีต่อมา พวกเขาเติบโตไปเป็นแบบไหน และการศึกษายังคงโอบรับพวกเขาไว้อยู่หรือไม่
พิมพ์ชนก พุกสุข
ในวันที่ชีวิตเลวร้าย ‘ความยุติธรรม’ ต้องเป็นสวัสดิการพื้นฐานให้ทุกคนเข้าถึงได้ – ธานี ชัยวัฒน์
101 คุยกับ ผศ.ดร.ธานี ชัยวัฒน์ ถึงการพัฒนากระบวนการยุติธรรมไทยที่มีประชาชนเป็นศูนย์กลาง (People-centered Justice) เพื่อการเข้าถึงความยุติธรรมอย่างเท่าเทียม
ภาวรรณ ธนาเลิศสมบูรณ์
โฉมหน้าใหม่การเมืองการปกครองอัฟกานิสถาน หลัง 2 ปี ตาลีบันรีเทิร์น
อัครพันธ์ อัครโรจน์กิจ ชวนมองการเปลี่ยนแปลงของอัฟกานิสถาน หลังผ่านระยะเวลาเกือบ 2 ปี ภายใต้การกลับมาปกครองของตาลีบัน
อัครพันธ์ อัครโรจน์กิจ
อนาคตบนเส้นด้ายของสาวนวด-สาวบาร์ในสิงคโปร์ เมื่อย่านโคมแดงบนสองตึกสูงถึงคราวจากลา
101 สำรวจภูมิทัศน์ตลาดค้าบริการทางเพศในสิงคโปร์ เมื่อสองอาคารอันเป็นแหล่งโคมแดงชื่อดัง ถึงเวลาต้องปิดตัวลง
วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา
100 ปี เฮนรี คิสซินเจอร์: ร่องรอยความคิดของ ‘บุรุษสงครามเย็น’ ในระเบียบโลก
คิสซินเจอร์ ‘คิด’ ต่อความเป็นไปของโลกตลอดเวลาที่ผ่านมาอย่างไร? โจทย์ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศแบบไหนที่คิสซินเจอร์ตั้งไว้? อะไรคือมรดกทางความคิดที่คิสซินเจอร์ฝากไว้ในโลกการเมืองระหว่างประเทศ? และเราควรทำความเข้าใจคิสซินเจอร์ด้วยหมวกใบไหนกันแน่?
ณรจญา ตัญจพัฒน์กุล
ไม่มีใครอยากเปียกปอน: ‘ที่หลบฝน’ พื้นที่พักใจก่อนเติบโตของเด็กน่าน
ชวนทำความรู้จัก ‘ที่หลบฝน’ พื้นที่การเรียนรู้ในเมืองน่าน ที่เปิดโอกาสให้เยาวชนร่วมออกแบบการใช้พื้นที่ได้เอง
วจนา วรรลยางกูร
An Imperial Sake Cup and I ถ้วยสาเกจักรพรรดิกับเรื่องเล่าสามัญของชาญวิทย์ เกษตรศิริ
การแสดงครั้งแรกของชาญวิทย์ เกษตรศิริ เชื่อมโยงเรื่องเล่าส่วนตัวกับประวัติศาสตร์ภาพใหญ่เพื่อสะท้อนให้เห็นการเปลี่ยนแปลงในสังคมไทยและญี่ปุ่น
สุดารัตน์ พรมสีใหม่
ม็อบ ’63 อาจมีผิดหวัง แต่ไม่สิ้นหวัง: คุยเรื่องพลังม็อบเยาวชนผู้เด็ดดอกไม้สะเทือนดวงดาว กับ พรรณราย โอสถาภิรัตน์
101 คุยกับพรรณราย โอสถาภิรัตน์ หนึ่งในทีมวิจัยเรื่องม็อบเยาวชนปี 63 เพื่อตอบคำถามว่าการเข้ามามีส่วนร่วมทางการเมืองของเยาวชนเปลี่ยนหน้าประวัติศาสตร์การเมืองไทยอย่างไร
สุดารัตน์ พรมสีใหม่
ผลงานใหม่เดือนมิถุนายน 2566 ของ 101PUB – 101 Public Policy Think Tank ศูนย์ความรู้นโยบายสาธารณะ
เข้าใจตัวตน-ความคิดของ ‘เด็กสมัยนี้’: คุณค่าและทัศนคติเยาวชนไทยจากผลสำรวจ คิด for คิดส์
คิด for คิดส์ ชวนทำความเข้าใจ ‘คุณค่า-ทัศนคติ’ ทางสังคม เศรษฐกิจ การเมืองของ ‘เยาวชนไทย’ จากผลสำรวจเยาวชนสองหมื่นคนทั่วประเทศ หาคำตอบว่าพวกเขาคิดฝันอะไร เป็นใคร และมีพฤติกรรมอย่างไร
วรดร เลิศรัตน์
รัฐไทยรายได้ภาษีน้อย เก็บเพิ่มไม่ได้แปลว่าเศรษฐกิจจะพัง
101 PUB ชวนสำรวจสถานะรายได้ภาษีของรัฐบาลประเทศไทย
สรวิศ มา
รายการและคลิปวิดีโอยอดนิยม เดือนมิถุนายน 2566
SIDE B อีกเสียงจากที่เขาบอกว่า “เด็กฝึกงานได้ประสบการณ์ก็พอ?”
101 ขอชวนร่วมทำความเข้าใจหลักคิดและเป้าประสงค์ของการจัดทำข้อเสนอดังกล่าว ไปจนถึงการสนทนากับอดีตนักศึกษาฝึกงาน กับอีกเสียงจากที่เขาบอกว่า “เด็กฝึกงานได้ประสบการณ์ก็พอ?”
กองบรรณาธิการ
SIDE B อีกเสียงจากที่เขาบอกว่า “นักร้อง(เรียน) เป็นผู้ตรวจสอบความไม่เป็นธรรม?”
101 ชวนย้อนมองสาเหตุและปัญหาของการมีอาชีพนักร้องเรียน การแก้ไขกฎหมายให้การร้องเรียนมีประโยชน์ต่อระบบการเมือง และความพอดีของข้อกฎหมายในการร้องเรียน
กองบรรณาธิการ
101 POSTSCRIPT คุยข่าวนอกสคริปต์ EP.74 : การเมืองที่เราเห็นคือภาพลวงตา?
ข่าวการจัดตั้งรัฐบาลสะท้อนพลวัตอำนาจในการเมืองไทยที่กำลังปะทะกันที่แนวรบใหม่ แต่ในอีกด้านหนึ่ง ดราม่าที่เราเห็น เกิดมาจากช่องว่างของรัฐธรรมนูญที่เปิดช่องให้กระบวนการจัดตั้งรัฐบาลยืดเยื้อยาวนาน ติดตามทั้งหมดนี้ได้ในรายการ 101 POSTSCRIPT EP.74
กองบรรณาธิการ
101 POSTSCRIPT Ep.75 : คณะฯ เปลี่ยนผ่านรัฐบาล มิติใหม่การเมืองไทย?
อ่านเกมการเมืองในวาระครบ 1 เดือนความพยายามตั้งรัฐบาล และนัยของกลไกลการเปลี่ยนผ่านรูปแบบต่างๆ ที่เกิดขึ้น
กองบรรณาธิการ
101 POSTSCRIPT Ep.76 : เกมชิงประธานสภา – มีสิทธิ แต่ผิดมารยาท?
การต่อรองประธานสภาฯ ระหว่างเพื่อไทยกับก้าวไกล กำลังพัฒนาเป็น ‘เกมโหด’ ระหว่างสองพรรค จนอาจทำให้ดีล 8 พรรคล่ม?
กองบรรณาธิการ
101 Policy Forum: ชวนว่าที่รัฐบาลใหม่ ตอบโจทย์ประเทศไทย (2)
101 เปิดเวทีเสวนานโยบายสาธารณะ ชวนว่าที่รัฐบาลใหม่ร่วมสำรวจสารพัดปัญหาเร่งด่วนและปัญหาเชิงโครงสร้าง ครั้งที่สอง พร้อมแลกเปลี่ยน-ถกเถียง-เปิดพื้นที่ร่วมออกแบบนโยบายเปลี่ยนประเทศไทยในมิติต่างๆ
กองบรรณาธิการ
101 One-on-One Ep.299 ปาฐกถาต้องห้าม ‘เขียนสังคมใหม่ เขียนประวัติศาสตร์ประชาชน’ กับ พริษฐ์ ชิวารักษ์
101 ชวน พริษฐ์ ชิวารักษ์ มากล่าวปาฐกถาที่เขาไม่ถูกอนุญาตให้พูด และคุยถึงประวัติศาสตร์ล้านนา ประวัติศาสตร์ของประชาชน รวมถึงบทบาทนักประวัติศาสตร์กับการเปลี่ยนแปลงสังคม
101 One-on-One
101 One-on-one Ep.300 ปฏิวัติที่ปลายลิ้น – ‘รสไทย’ หลัง 2475 กับ ชาติชาย มุกสง
101 ชวน ผศ.ดร.ชาติชาย มุกสง อาจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ผู้เขียน ‘ปฏิวัติที่ปลายลิ้น ปรับรสแต่งชาติ อาหารการกินในสังคมไทยหลัง 2475’ พาสำรวจการเมืองในอาหารของคณะราษฎร นโยบายส่งเสริมโภชนาการหลัง 2475 ภาพสะท้อนความเป็นประชาธิปไตย และมรดกที่ตกทอดมาถึงสังคมไทยปัจจุบัน
101 One-on-One
101 One-on-one Ep.301 ‘เป็นธรรม’ – ทางการเมือง กับ กัณวีร์ สืบแสง
101 ชวน ‘กัณวีร์ สืบแสง’ มาประเมินสถานการณ์การเมืองในฐานะพรรคร่วมรัฐบาล รวมถึงพูดคุยเกี่ยวกับการผลักดันแนวคิดและประสบการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนและสันติภาพให้เป็นส่วนหนึ่งของนโยบายในรัฐบาลใหม่
101 One-on-One
101 One-on-one Ep.302 นับหนึ่งสภาฯ ใหม่ กับ ศิโรตม์ คล้ามไพบูลย์
101 ชวนศิโรตม์ คล้ามไพบูลย์ นักวิชาการและนักวิเคราะห์ อ่านและจับกระแสในห้วงยามที่การเมืองพลิกผันมากที่สุดในรอบหลายปี
101 One-on-One