ที่ผ่านมาประวัติศาสตร์มักถูกตีความและส่งต่อโดยส่วนกลาง แต่ในขณะเดียวกันก็มีความพยายามต่อสู้กับเรื่องเล่าจากส่วนกลางด้วยการศึกษาประวัติศาสตร์ของสามัญชน โดยประชาชน เพื่อประชาชน ซึ่งไม่ได้ยึดอยู่กับประวัติศาสตร์กระแสหลัก
ขณะที่ในสังคมปัจจุบันมีการต่อสู้กับการผูกขาดเรื่องเล่า ในโลกของนักประวัติศาสตร์ก็มีการต่อสู้ในการขยับขยายพื้นที่การพูดคุยถกเถียงเรื่องเล่าถึงแง่มุมอื่นๆ ที่หลากหลาย เพราะเรื่องเล่าในอดีตไม่ได้มีแค่กษัตริย์เป็นศูนย์กลาง และเรื่องราวในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาก็ไม่ใช่ทุกอย่างของประเทศไทย
เนื่องจากการยกเลิกการจัดโครงการประชุมวิชาการในวาระครบรอบ 55 ปี ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร หลังมีการเรียกร้องให้ทบทวนการเชิญ เพนกวิน-พริษฐ์ ชิวารักษ์ โดยยกประเด็นเรื่องการเคยมีคดีความตามมาตรา 112 มาตั้งคำถามถึงความเหมาะสมในการเป็นองค์ปาฐกในงาน
101 จึงชวน พริษฐ์ ชิวารักษ์ นักวิชาการอิสระ ผู้ศึกษาประวัติศาสตร์ล้านนา เจ้าของคอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ ใน The101.world มากล่าวปาฐกถาที่เขาไม่ถูกอนุญาตให้พูด และคุยถึงประวัติศาสตร์ล้านนา ประวัติศาสตร์ของประชาชน รวมถึงบทบาทนักประวัติศาสตร์กับการเปลี่ยนแปลงสังคม
พบกันวันอังคารที่ 13 มิถุนายน 2566 เวลาหนึ่งทุ่มตรง ทุกแพลตฟอร์มของ The101.world
ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย ดำเนินรายการ