ของบ่เล่ารู้ลืม

พริษฐ์ ชิวารักษ์ เล่าชีวประวัติของ ‘หนงจื้อเกา’ วีรบุรุษในตำนานชาวไท ที่นักศึกษาไทคดีและล้านนาคดีบางส่วนเชื่อว่ามีความสัมพันธ์กับประวัติศาสตร์ล้านนา

พริษฐ์ ชิวารักษ์ ชวนค้นหาความหมายของชื่อชุมชนในภาคเหนือ ซึ่งมักประกอบด้วยคำว่า บ้าน เมือง เวียง เชียง แช่ ซึ่งมีประวัติศาสตร์อันยาวนาน

คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ อภิปรายสาเหตุที่ไม่พบคําว่ายวนใน ‘ตํานานพื้นเมืองเชียงใหม่’ โดยอาศัยบริบททางประวัติศาสตร์และลักษณะการใช้คําในวรรณกรรมและจารึกชิ้นอื่นๆ ประกอบการตีความ

คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ เขียนถึงที่มาของคำว่า ฝรั่งมังค่า ทุ่งกุลาร้องไห้ และกุ้งกุลาดำ

คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ เขียนถึงวิวาทะว่าด้วยอักขรวิธีระหว่าง ‘ล้านนา’ กับ ‘ลานนา’ ที่ใช้เรียกพื้นที่ซึ่งปัจจุบันคือภาคเหนือตอนบนของไทย ต้นรากของการเลือกใช้คำมาจากไหน และความคิดแบบไหนที่อยู่เบื้องหลังการตัดสินใจเหล่านี้

คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ พาล่องไปในเรื่องเล่า ‘ตนบุญ’ แห่งเมืองนครลำปาง ในยุค ‘หาเจ้าบ่ได้’

คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ เขียนถึง ‘ช้างเผือก’ สัญลักษณ์ประจำจังหวัดเชียงใหม่ ที่ในอีกมุมหนึ่งก็เป็นสัญลักษณ์ที่ได้รับอิทธิพลจากการตกเป็นอาณานิคมสยามของล้านนา

คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ ชวนสนทนากับหนังสือ ‘ว่างแผ่นดิน’ โดยนิธิ เอียวศรีวงศ์ ว่าด้วยประวัติศาสตร์ช่วง ‘ว่างแผ่นดิน’ ของอยุธยา อังวะ และด่ายเหวียด และชวนมองไปถึงล้านนาที่ไม่ถูกเขียนถึงในหนังสือเล่มนี้

คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ พาไปรู้จักเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับเจ้าทางล้านนาหลังจาก ‘การรัฐประหารครั้งใหญ่’ ในปลายยุคธนบุรี ซึ่งเป็นจุดกำเนิดวันจักรีในปัจจุบัน เรื่องราวนี้เชื่อมโยงกับเจ้าทางล้านนาอย่างไร

คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ชวนทำความเข้าใจการเรียกตัวเองของชาวล้านนา ที่ไม่เคยเรียกว่าตัวเองว่า ‘ลาว’ ดังที่ชาวสยามเรียก โดยศึกษาผ่านเอกสารและหนังสือในประวัติศาสตร์

คอลัมน์ ‘ของบ่เล่ารู้ลืม’ เดือนนี้ พริษฐ์ ชิวารักษ์ เขียนถึง ‘ตำนาน’ ของล้านนาที่ไม่ได้หมายถึงเรื่องเล่าพื้นบ้าน แต่มีลักษณะใกล้เคียงกับพงศาวดาร ซึ่งมีวิธีเรียบเรียงประวัติศาสตร์อย่างเป็นระบบ