เศรษฐกิจ 2567 : ศึกหนักรอบด้าน นโยบายกระสุนด้าน?

เป็นอีกปีที่คงพูดได้เต็มปากเต็มคำว่าเศรษฐกิจไทยยังคง “เหนื่อยอ่อน” แม้ว่าจะมีความพยายามปั่นจักรแรงแค่ไหน แต่เศรษฐกิจไทยในปีนี้ก็คาดว่ายังไปไกลสุดได้เพียง 2-3% รั้งท้ายอาเซียน ต่ำกว่ามาตรฐานที่ควรจะเป็นสำหรับประเทศรายได้ปานกลาง ทั้งยังเป็นตัวเลขที่ทำให้ไม่เห็นความหวังว่าเราจะยกระดับขึ้นเป็นประเทศรายได้สูงได้ในเวลาอันควร

ในขณะเดียวกัน ความท้าทายทางเศรษฐกิจก็ยังคงถาโถมเข้ามารอบทิศทาง ตั้งแต่ความท้าทายระยะสั้น ไปจนถึงความท้าทายเชิงโครงสร้าง แม้รัฐบาลจะเข็นนโยบายและมาตรการออกมามามากมายเพื่อสู้ศึก แต่ดูเหมือนว่าจะยังไม่เห็นผลลัพธ์อย่างเป็นชิ้นเป็นอันนัก ซ้ำยังถูกตั้งคำถามอย่างกว้างขวางว่านโยบายเหล่านี้จะช่วยแก้ปัญหาได้จริงหรือเป็นแค่ยารักษาตามอาการชั่วครั้งชั่วคราวเท่านั้น

วันโอวันชวนย้อนมองประเด็นเศรษฐกิจสำคัญๆ ผ่านบทความของเราตลอดปีที่ผ่านมา เพื่อทบทวนว่าประเทศไทยได้เผชิญปัญหาใหญ่ทางเศรษฐกิจเรื่องใดบ้าง นโยบายของรัฐที่มุ่งมาแก้ปัญหาเหล่านี้มีประสิทธิภาพจริงไหม และมีหลักคิดทางเศรษฐศาสตร์ใหม่อะไรบ้างที่เราควรรู้เพื่อจะเดินต่อไปได้ในยามที่ระเบียบเศรษฐกิจที่ทั้งไทยและโลกเราเป็นอยู่อาจกำลังไม่ตอบโจทย์เราแล้ว   

สินค้าจีนถล่ม ทับธุรกิจไทยจมดิน

ปรากฏการณ์ทางเศรษฐกิจหนึ่งที่ส่งผลกระทบต่อคนไทยได้อย่างชัดเจนเป็นรูปธรรมที่สุดในปีที่ผ่านมา หนีไม่พ้นการไหลบ่าเข้ามาของสินค้าและการลงทุนจากประเทศจีน ที่ทำให้ธุรกิจไทยบาดเจ็บกันระนาว จนถึงขั้นล้มหายตายจากกันไปก็ไม่น้อย นำพาให้คนจำนวนมากวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลไทยว่าไม่ดำเนินการปกป้องผู้ประกอบไทยได้อย่างดีเพียงพอเมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆ ที่กำลังเผชิญสถานการณ์เดียวกัน

น่าคิดว่าปัญหาที่เกิดขึ้นนี้กำลังจะพาเศรษฐกิจไทยไปสู่อะไร ยิ่งในปีหน้าที่โดนัลด์ ทรัมป์จะกลับมาเป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯ พร้อมด้วยสงครามการค้าต่อจีนที่จะทวีความรุนแรงขึ้นแล้ว สินค้าจีนก็อาจทะลักเข้ามาอีกเป็นเท่าตัว จึงเป็นโจทย์ใหญ่ของรัฐบาลไทยต่อไปว่าจะใช้มาตรการแบบไหนช่วยให้ผู้ประกอบการไทยอยู่รอด รวมทั้งสนับสนุนให้ธุรกิจไทยสามารถแข่งขันได้อย่างแข็งแกร่งขึ้นในภาวะแบบนี้

เมื่อสินค้าไทยถูกถล่ม: การแข่งขันที่ไม่เป็นธรรมระหว่างอีคอมเมิร์ซไทยและต่างชาติ และความเป็นไปได้ใหม่ในการกำกับดูแล

‘สินค้าต่างชาติทะลัก การกำกับดูแลอ่อนแอ’ เมื่อทุนนอกรุกทุนไทย แข่งขันอย่างไรให้อยู่รอด

ตีโจทย์การค้าและผู้ประกอบการไทย ในวันที่สินค้าจีนล้นตลาด กับ สาโรจน์ อธิวิทวัส

สินค้าจีนทะลักล้น ปล้นคนไทย ถึงเวลารัฐ strike back?

“ไทยยังไม่ได้ประโยชน์จากสงครามการค้าเท่าที่ควร” : จุฑาทิพย์ จงวนิชย์ กับข้อแนะนำถึงเศรษฐกิจไทย และทิศทางหลังเลือกตั้งสหรัฐฯ 2024

พายุหมุนเศรษฐกิจ…กี่โมง?

ปีที่ผ่านมา ประเทศไทยยังเผชิญความท้าทายอีกนับไม่ถ้วนที่ทำให้เศรษฐกิจไม่อาจโตได้ตามที่หวัง กลายเป็นโจทย์ใหญ่ที่รัฐบาลไทยยังต้องคิดหนักมาต่อเนื่องว่าจะเข็นนโยบายอะไรมาช่วยให้เศรษฐกิจกระเตื้องขึ้นมาได้บ้างหลังซบเซามานานต่อเนื่องหลายปี

แน่นอนว่านโยบายหนึ่งที่คนจับตามากสุดหนีไม่พ้น ‘ดิจิทัลวอลเล็ต’ ที่รัฐบาลชุดปัจจุบันหมายมั่นปั้นมืออย่างยิ่งว่าจะสร้างพายุหมุนให้เศรษฐกิจไทยคึกคักอีกครั้ง ทว่าในปีนี้ยังคงแจกได้เพียงเฟสแรกเท่านั้น และการใช้นโยบายจริงก็ยังแทบไม่มีอะไรเหมือนเค้าเดิมที่หาเสียงไว้ ทั้งยังต้องเผชิญคำถามมากมายว่านโยบายนี้จะเป็นผลดีต่อเศรษฐกิจไทยจริงตามคำโฆษณาไหม

ขณะเดียวกันรัฐบาลยังมีนโยบายอื่นๆ ที่มุ่งหวังว่าจะสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจใหม่ๆ เช่น การผลักดันร่าง พ.ร.บ. สถานบันเทิงครบวงจร เพื่อให้มีกาสิโนถูกกฎหมาย ดึงเม็ดเงินเข้ามาหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจ รวมถึงโครงการแลนด์บริดจ์เชื่อมโยงการขนส่งระหว่างฝั่งอ่าวไทยและทะเลอันดามัน ที่คาดหวังว่าจะดึงเงินลงทุนเข้ามามหาศาลและยกระดับสู่การเป็นฮับขนส่งแห่งใหม่ อย่างไรก็ตามนโยบายเหล่านี้ก็ยังมีข้อกังขาทั้งในเรื่องความเป็นไปได้และผลกระทบเชิงลบที่อาจตามมา

นอกจากการกระตุ้นเศรษฐกิจแล้ว ที่เป็นคำถามใหญ่ไม่แพ้กันคือรัฐบาลมีนโยบายที่จะแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจเชิงโครงสร้างอย่างไร ท่ามกลางหลายปัจจัยที่ฉุดรั้งการพัฒนาและขัดขวางไม่ให้เราหลุดพ้นจากกับดักรายได้ปานกลางได้มายาวนาน และดูเหมือนวิสัยทัศน์ของรัฐบาลในเรื่องนี้ยังไม่ค่อยโดดเด่นมากนัก

แต่ก็ต้องเข้าใจว่าการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจเป็นเรื่องยากที่จะทำได้รวดเร็วทันใจ เราจึงต้องเฝ้ามองกันต่อไปว่ารัฐบาลชุดนี้จะเสกพายุหมุนให้เกิดขึ้นได้จริงหรือไม่

ภาพใหญ่และโจทย์ใหญ่เศรษฐกิจไทย 2567

พลิกเกมเศรษฐกิจไทย กับ สมประวิณ มันประเสริฐ และ ณชา อนันต์โชติกุล

ตีโจทย์เศรษฐกิจไทยครึ่งหลัง 2024 ในวันที่ประเทศไทยอยู่ในระเบิดเวลา กับ สมชัย จิตสุชน

เศรษฐกิจโตช้าไป หรือเราหวังไว้มากเกิน?

ตัวเลขการเติบโตก็ไม่ดี คุณภาพการพัฒนาก็ไม่ได้: แนวโน้มใหญ่เศรษฐกิจไทยและโลก

ทางตันเศรษฐกิจ-เกษตรกรรมไทยในเขาวงกต ‘หนี้’: มองทิศทางเศรษฐกิจไทย กับ โสมรัศมิ์ จันทรัตน์

นโยบายเศรษฐกิจของรัฐบาลไทย

อยากรับเงินหมื่นแสนชื่นใจ หรืออยากได้ไฟฟ้าไว้ใช้เอง? – ว่าด้วยเรื่องเงินแสนล้านที่รัฐบาลอยากแจก

‘ดิจิทัลวอลเล็ต’ คนไทยได้อะไร? เสียอะไร?

ไม่ดิจิทัล ไม่วอลเล็ต ไม่เร่งด่วน ไม่พายุหมุน ไม่กระตุ้นเศรษฐกิจ

เมื่อสังคมไทยต้องเสี่ยงดวงกับ ‘กาสิโนถูกกฎหมาย’

‘คาสิโนถูกกฎหมาย’ บ่อเงิน หรือ หลุมปัญหา? – นวลน้อย ตรีรัตน์

แลนด์บริดจ์ยังไปต่อ แบบไม่สนใจคน ไม่สนใจเต่าทะเล

เรือธงซอฟต์พาวเวอร์จะแล่นไกลแค่ไหน: อ่านนโยบายเศรษฐกิจสร้างสรรค์ไทย ร่วงหรือรอด? กับ ชาคริต พิชญางกูร

‘นโยบายแก้หนี้’ แสงสว่างท่ามกลางวิกฤตหนี้ครัวเรือน?

8 ประเด็นสำคัญจาก ‘ร่างงบปี 68’: คิดใหญ่ ใช้เงินเป็น เห็นอนาคต?

ข้อเสนอแก้ปัญหาเศรษฐกิจเชิงโครงสร้าง-ยกระดับเศรษฐกิจระยะยาว

วาดฉากทัศน์เศรษฐกิจไทยในระลอกคลื่นโลกาภิวัตน์ลูกที่สาม กับ วีระยุทธ กาญจน์ชูฉัตร

ดึงดูดแรงงานต่างชาติทักษะสูง: ทางรอดเศรษฐกิจไทยที่ยังเปี่ยมขวากหนาม

ปากท้องดี-มีประชาธิปไตย: สองโจทย์ที่สังคมไทยไม่ต้องเลือก

เปลี่ยนการจัดซื้อภาครัฐ ให้กลายเป็นการลงทุนและเติบโตระยะยาวของประเทศ: บทเรียนจากมาตรการชดเชย (Offset Policy)

Good Jobs Economy: การสร้างเทคโนโลยี ทักษะ และงานที่ดี คือหัวใจสำคัญของนโยบายเศรษฐกิจไทยในระยะถัดไป

แค่เบิกจ่ายงบลงทุนที่วางไว้ เศรษฐกิจก็โตได้ไม่ต้องรอกระตุ้น?

งบประมาณยิ่งถูกล็อค รัฐบาลยิ่งส่งมอบนโยบายยาก

ผ่าตัดใหญ่โครงสร้างราคาน้ำมัน ช่วยให้น้ำมันถูกลงหรือไม่?

เศรษฐศาสตร์ทางเลือกใหม่ ในยามระเบียบเศรษฐกิจเดิมถึงทางตัน?  

ไม่ใช่แค่ประเทศไทยเท่านั้นที่ผู้คนกำลังหมดหวังทางเศรษฐกิจ แต่อีกหลายประเทศทั่วโลกก็กำลังเจอทางตันในการแก้ปัญหาเศรษฐกิจและความเหลื่อมล้ำเช่นกัน คำถามจึงดังขึ้นมาอย่างต่อเนื่องว่าระเบียบทางเศรษฐกิจโลกที่เรากำลังเดินรอยตามอยู่นี้ใช่หนทางที่ตอบโจทย์จริงไหม

วันโอวันชวนย้อนอ่านชุดบทความที่พากะเทาะแก่นปัญหาของระเบียบเศรษฐกิจโลกในปัจจุบัน และชวนมองหลักคิดทางเศรษฐศาสตร์ทางเลือกอื่นๆ จากบรรดานักเศรษฐศาสตร์ระดับโลก ที่พาขบคิดหาทางออกจากสถานการณ์ความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจที่ฝังรากลึกในสังคมโลก

บทบาทของ ‘สถาบัน’ ต่อการพัฒนาเศรษฐกิจในระยะยาว: รางวัลโนเบล สาขาเศรษฐศาสตร์ 2024

‘ประชาธิปไตย’ บนเส้นทางของสามนักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบล

ทำไมแต่ละประเทศถึงร่ำรวย (และยากไร้) ไม่เท่ากัน?

ความเหลื่อมล้ำในโลกาภิวัตน์ที่สั่นคลอน : สนทนาหลังเวทีกับ Eric Maskin นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบล

ความเหลื่อมล้ำ ชนชั้นเสี่ยง และทางเลือกการพัฒนาหลังยุคเสรีนิยมใหม่ : บทสนทนาว่าด้วยความเป็นธรรมทางเศรษฐกิจ กับ กาย สแตนดิง

เสรีนิยมตายแล้ว เสรีนิยมใหม่กว่าจงเจริญ

เสรีภาพ สร้างคน สร้างผลิตภาพ: สายธารความคิดและข้อถกเถียงเรื่องเสรีภาพและความยุติธรรม ในงานของ อมาตยา เซน

วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา พายุหมุนทางเศรษฐกิจ สินค้าจีนทะลัก สินค้าจีน มองย้อน 2567 เศรษฐกิจ 2567 เศรษฐกิจ นโยบายเศรษฐกิจ