สมชัย สุวรรณบรรณ เรื่อง
นับตั้งแต่ มาร์กาเรต คีแนน สตรีอังกฤษวัย 90 ปีที่โรงพยาบาลเมืองโคเวนทรี ได้รับฉีดวัคซีนต้านโควิด-19 เข็มแรก (และเป็นคนแรกของโลก) เมื่อต้นเดือนธันวาคมปีที่แล้วเป็นต้นมา โดยระยะแรกรัฐบาลอังกฤษมีเป้าหมายฉีดวัคซีนให้ได้ถึงสี่ล้านคนภายในเดือนธันวาคมปีที่แล้ว ปรากฏว่ามาจนถึงวันวาเลนไทน์ที่ผ่านมาใช้เวลาเพียงสองเดือนกว่าๆ รัฐบาลก็ออกมาประโคมข่าวความสำเร็จในการฉีดวัดซีนให้ฟรีแก่ประชาชนทั่วประเทศได้ถึง 16.5 ล้านคนเกินเป้าหมายที่ตั้งไว้ 15 ล้านคน ในขณะที่ตัวเลขผู้ติดเชื้อและผู้เสียชีวิตที่เพิ่มสูงขึ้นตลอดเดือนมกราคมก็เริ่มมีแนวโน้มลดลง
อย่างไรก็ดีต้องไม่ลืมว่า ตัวเลขผู้เสียชีวิตด้วยโควิด-19 ในอังกฤษพุ่งสูงสุดเกินหลักแสนคน เมื่อปลายเดือนมกราคมที่ผ่านมา นับว่าสูงเป็นอันดับสองในยุโรปรองจากโปรตุเกส ถือว่าเป็นแผลขนาดใหญ่ของรัฐบาลบอริส จอห์นสันในประเทศที่ถือว่ามีระบบสาธารณสุขและวิทยาการทางการแพทย์อันดับต้นๆ ของโลก พรรคฝ่ายค้านในรัฐสภาคงเตรียมข้อมูลไว้เช็กบิลหลังจากวิกฤตเฉพาะหน้านี้ล่วงพ้นไปแล้ว
รัฐบาลมีเป้าหมายจะให้มีประชาชนยอมรับฉีดวัคซีนมากที่สุด จึงต้องมียุทธศาสตร์สู้กับคนบางกลุ่มที่ปั่นกระแสต้านวัคซีนด้วยการปล่อยข่าวลวงหลอกสารพัดประเภท (misinformation, conspiracy theories) ยกตัวอย่างเช่น กระบวนการผลิตวัคซีนไม่ได้มาตรฐานฮาลาล หรือมีสารประกอบมาจากเนื้อสัตว์ เป็นต้น ตลอดจนข่าวลวงว่าโควิด-19 ไม่มีจริง แค่เป็นไข้หวัดใหญ่ธรรมดาเป็นต้น โดยเฉพาะพวกที่ต่อต้านการล็อกดาวน์และต่อต้านวัคซีนใช้สื่อสังคมบิดเบือนความเชื่อทางศาสนาเพื่อชักพาพวกที่ไม่เชื่อถือวิทยาศาสตร์ให้ต่อต้านวัคซีน
ทั้งนี้เพราะปรากฏว่ามีประชากรจำนวนหนึ่งในกลุ่มคนผิวดำและเชี้อสายเอเชียที่เรียกว่า BAME (Black, Asian and Minority Ethnic) โดยเฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุ 80 ปีขึ้นไปจำนวนมากเกือบ 50 เปอร์เซ็นต์ที่ยังลังเลใจไม่ยอมออกไปฉีดวัคซีน ในขณะที่คนผิวขาวตอบรับมากกว่า 80 เปอร์เซ็นต์
แผนงานฉีดวัคซีนของรัฐบาลดำเนินไปตามจังหวะที่วางไว้ โดยประชากรกลุ่มเสี่ยงสี่กลุ่มแรก ได้แก่
ผู้สูงอายุเกิน 75 ปีขึ้นไป ผู้สูงวัยในบ้านพักคนชรา บุคลากรทางการแพทย์ และผู้ที่มีโรคเรื้อรังอายุเกิน 50 ปีขึ้นไป รวมเป้าหมาย 15 ล้านคนจะต้องได้วัคซีนเข็มแรกกันครบถ้วนภายในกลางเดือนกุมภาพันธ์ เนื่องคนกลุ่มเสี่ยงทั้งสี่นี้เป็นผู้ที่เสียชีวิตด้วยโควิดถึง 88 เปอร์เซ็นต์ในช่วงที่ไวรัสระบาดเข้าอังกฤษตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ปีที่แล้ว ต่อจากนั้นก็เป็นกลุ่มประชากรที่มีความเสี่ยงรองลงไป
หลังจากมาร์กาเรต คีแนนรับฉีดวัคซีนเข็มแรกของโลกที่เมืองโคเวนทรีไปแล้ว เพียงหนึ่งเดือนต่อจากนั้น สื่อในอังกฤษและสื่อต่างประเทศประโคมข่าวว่ามหาวิหารเก่าแก่ของอังกฤษ Salisbury Cathedral อายุเก่าแก่กว่า 800 ปี เปิดเป็นศูนย์ฉีดวัคซีนให้กับประชาชนของเมืองและรอบนอก โดยจัดนักเล่นออแกนโบสถ์ เล่นเพลงคลาสสิกของ Bach และ Handel มาขับกล่อมประชาชนที่เรียงแถวรอรับวัคซีน โดยมีบาทหลวงผลัดเปลี่ยนมายืนต้อนรับทักทายประชาชนที่รอฉีดวัคซีน มหาวิหารแห่งนี้มีชื่อเสียงไปทั่วโลก มีประวัติศาสตร์เก่าแก่เป็นสถานที่เก็บหลักหมุดประชาธิปไตย Magna Carta ของอังกฤษชุดหนึ่ง จึงเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญของอังฤษ หลังจากนั้นต่อมาไม่นานก็มีโบสถ์ดังๆ หลายแห่งเปิดเป็นศูนย์รับฉีดวัคซีนตามภาคต่างๆ ของประเทศ
COVID-19 vaccinations happening today at @SalisburyCath. The centre is led by local GPs and is well underway. One of the first to get their jab was Louis Godwin, a former WW2 RAF tail gunner who said, "It's so easy. Anybody who can, should get it as soon as they can." @NHSBSWCCG pic.twitter.com/OGvSOmORsO
— Salisbury Hospital (@SalisburyNHS) January 16, 2021
ต่อมาไม่นานนักก็มีข่าวว่าสุเหร่าขนาดใหญ่ในเมืองเบอมิงแฮมก็เปิดเป็นศูนย์ฉีดวัคซีนให้ประชากรในเมือง ที่ถือว่ามีชาวมุสลิมอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก โดยสุเหร่าแห่งนี้ประกาศว่าจะเปิดให้บริการฉีดวัคซีนตลอด 24 ชั่วโมงทุกวัน เรียกว่าให้บริการมากกว่าร้านสะดวกซื้อหรือปั้มน้ำมันเสียอีก แล้วก็มีบรรดาผู้นำทางศาสนาอิสลามออกสื่อท้องถิ่นเรียกร้องให้ประชาชนทุกศาสนามารับฉีดวัคซีนได้ อย่าได้หลงเชื่อข่าวลวง
ทางด้านนักการเมืองอย่างเช่น Priti Patel รัฐมนตรีมหาดไทยของอังกฤษซึ่งมีบิดามารดาเชื้อสายอินเดียก็เดินทางไปยังวิหารฮินดูที่ Neasden ด้านเหนือของลอนดอนซึ่งถือว่าเป็นวิหารฮินดูขนาดใหญ่ที่สุดของยุโรปเพื่อให้กำลังใจเจ้าหน้าที่และประชาสัมพันธ์ให้ชาวฮินดูในย่านนั้นออกมาฉีดวัดซีนกันให้มากๆ
เมื่อปลายเดือนมกราคม Sadiq Khan ผู้ว่าการกรุงลอนดอนซึ่งมีบิดามารดาชาวปากีสถานได้เดินทางไปเยื่ยมศูนย์ฉีดวัคซีนที่ Wembley ซึ่งเป็นย่านที่มีคนเชื้อสายอินเดียและปากีสถานอยู่กันหนาแน่น แล้วเรียกร้องให้ผู้สูงอายุในบริเวณนั้นออกมาฉีดวัคซีน เขากล่าวว่าในขณะนี้มีผู้ประสงค์ร้ายขัดขวางการฉีดวัคซีนออกทำการโฆษณาชวนเชี่อที่เป็นอันตรายต่อมนุษยชาติ โดยตัวเขาเองได้ให้เจ้าหน้าที่ฉีดวัคซีนออกสื่อด้วย
เมื่อวันที่ 9 มกราคมสำนักพระราชวังบักกิงแฮมออกใบแถลงข่าวสื่อมวลชนระบุว่าสมเด็จพระราชีนีและเจ้าชายฟิลิป ทรงรับถวายการฉีดวัดซีนเข็มแรกจากคณะแพทย์หลวงที่พระราชวังวินด์เซอร์ ขณะนี้สมเด็จพระราชินีทรงมีพระชนมพรรษา 94 พรรษาและเจ้าชายฟิลิป 99 พรรษา จึงนับว่าทรงอยู่ในกลุ่มเสี่ยงสี่กลุ่มแรกที่จะได้รับฉีดวัคซีน ทั้งสองพระองค์ทรงระงับการออกปฏิบัติราชกรณียกิจนอกเขตพระราชฐานมาเป็นเวลาหลายเดือนแล้ว ต่อมาก็มีข่าวว่าประมุขแห่งคณะสงฆ์ศาสนาจักรอังกลิกัน อัครสังฆราชแห่งแคนเทอร์เบอรีก็รับถวายการฉีดวัดซีนแล้วเช่นกัน
ประมาณหนึ่งเดือนหลังจากนั้น สำนักพระราชวังก็ออกคำแถลงว่า เจ้าฟ้าชายชาร์ล พระชนมายุ 72 พรรษาและคามิลลา ดัชเชสแห่งคอร์นวอลพระชันษา 73 ปี ก็ได้รับถวายการฉีดวัคซีนเข็มแรก จากคณะแพทย์หลวงแล้ว หากยังจำกันได้เมื่อเดือนมีนาคมปีที่แล้วเจ้าฟ้าชายชาร์ลทรงตรวจพบว่ามีเชื้อและมีอาการแบบอ่อนๆ
นอกจากบุคคลสำคัญของประเทศแล้ว บรรดาคนดัง นักร้อง นักแสดง นักกีฬา ที่เป็นคนผิวดำหรือเชื้อสายอินเดีย ปากีสถาน หรือบุคคลที่เรียกว่า influencer ต่างก็ใช้ทวิตเตอร์หรืออินสตาแกรมส่วนตัวเรียกร้องให้ประชาชนออกไปฉีดวัคซีน เมื่อได้รับจดหมายหรือข้อความชักชวนจากบริการสาธารณะสุขแห่งชาติ NHS ตามลำดับอายุ
สื่อมวลชนกระแสหลักโดยทั่วไปแล้วทำหน้าที่ของตนโดยมีจริยธรรม สื่อประเภทบรอดคาสต์มีเดีย เช่น วิทยุ โทรทัศน์ สตรีมมิง ก็อยู่ภายใต้กรอบปฏิบัติ Public Service Broadcasting Code ของหน่วยกำกับดูแลคือ Ofcom ต่างก็ทำหน้าที่รายงานโดยยึดถือข้อมูลที่ตรวจสอบได้และมีพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์อ้างอิง ข้อมูลแบบข่าวลวง ข่าวปลอม ทฤษฎีสมคบคิด จึงไม่ค่อยหลุดมาปรากฏบนหน้าสื่อกระแสหลัก แต่จะไปกระจายอยู่ในสื่อสังคมเป็นส่วนใหญ่
สำหรับสื่อสาธารณะหลักแบบ BBC นอกจากรายงานข้อเท็จจริงทางการแพทย์ที่อ้างอิงได้เพื่อโต้กระแสข่าวลวงเป็นระยะๆ และเปิดหน้า FactCheck ตามไล่ตรวจสอบผู้ที่ชอบปล่อยข่าวหลอก ข่าวลวง จัดรายการประเภท ‘ท่านถาม เราตอบ’ ทั้งทางหน้าจอทีวี และหน้าออนไลน์ทุกวัน ถ่ายทอดสดการแถลงข่าวจากทำเนียบนายกรัฐมนตรีทุกครั้งที่มีกำหนดนัดหมาย และมีรายงานเป็นสารคดีทีวีบันทึกสภาพสะเทือนใจในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ของลอนดอนออกมา ให้ผู้ชมเห็นว่าโควิด-19 มีอันตรายจริง มีคนตายจริงและมาตราการล็อกดาวน์มีความจำเป็นและวัคซีนจะช่วยลดภาระของระบบสาธารณสุข ในขณะที่ห้องไอซียูมีคนไข้ล้น แพทย์และพยาบาลแทบไม่มีเวลาพักผ่อน
หลังจากประกาศชัยชนะฉีดวัดซีนได้เกินเป้าหมาย 15 ล้านคนก่อนวันวาเลนไทน์ ทีมงานยังเปิดศูนย์วัคซีนเพี่มมากขึ้นอีกนอกจากโบสถ์ วิหาร สถานสักการะแล้วยังใช้สนามฟุตบอล สนามแข่งม้า ศูนย์ประชุมนิทรรศการ ตลอดจนถึงร้านขายยา เนื่องจากเภสัชกรก็มีทักษะในการฉีดยาด้วย
นอกจากนี้มีรัฐบาลยังปรับนโยบายให้ยืดเวลาการฉีดวัคซีนเข็มสอง ให้ยาวออกไปเป็น 12 สัปดาห์ (แทนกำหนดเดิม 3 สัปดาห์) เพื่อให้มีสต็อกพอเพียงสำหรับการฉีดวัคซีนเข็มแรกให้กระจายออกสู่ประชาชนในปริมาณมากที่สุดเท่าที่จะยืดได้ก่อนฉีดเข็มสอง เพื่อเพิ่มเวลาให้โรงงานผลิตได้ทัน เป็นส่วนหนึ่งในยุทธศาสตร์สกัดไวรัสของรัฐบาล แม้บริษัทผู้ผลิตจะกังวลใจ เพราะยังไม่มีข้อมูลการทดสอบพอเพียงก็ตาม ในประเด็นนี้ทีมแพทย์ที่ปรึกษายืนยันว่า จะไม่มีทำให้ประสิทธิภาพของวัคซีนอ่อนลงแต่อย่างไร
องค์การอาหารและยาของสหราชอาณาจักร ได้ประกาศรับรองวัคซีนอย่างเป็นทางการถึงสามตัว และอนุมัติในหลักการอีกหนึ่งตัว ถือว่าเป็นประเทศที่รับรองวัคซีนมากที่สุดพร้อมด้วยใบสั่งซื้อที่ยอดเกินความจำเป็นที่ต้องการใช้ในประเทศ อีกทั้งเป็นประเทศแรกที่ประกาศรับรองวัคซีนของ Pfizer ก่อนที่องค์การอาหารและยาสหรัฐฯ จะประกาศรับรองด้วยซ้ำไป
การขยายจำนวนผู้รับฉีดวัคซีนหากเป็นไปตามจังหวะก้าวที่วางไว้ ก็พอจะประเมินได้ว่า กลุ่มประชากรอายุ 65-69 ปีและกลุ่มอายุระหว่าง 16-64 ปีที่มีปัญหาสุขภาพมีโรคประจำตัว รวมสองกลุ่มนี้ประมาณ 10.20 ล้านคนจะได้รับการฉีดวัคซีนภายในช่วงเทศกาลสงกรานต์ และอีก 7 ล้านคนในกลุ่มอายุ 50-65 ปี ภายในสิ้นเดือนเมษายน
หลังจากนั้นคาดหมายว่าประชากรผู้ใหญ่ที่เหลืออีกประมาณ 21-22 ล้านคน ก็จะได้รับสิทธิให้ฉีดวัคซีนภายในเดือนพฤศจิกายน หรือช่วงเวลาเทศกาลลอยกระทงของไทย
แต่เนื่องจากความสำเร็จที่เกินความคาดหมายและแรงกดดันจากภาคธุรกิจให้ผ่อนคลายมาตรการล็อกดาวน์โดยเร็ว ทำให้นายกรัฐมนตรีบอริส จอห์นสันประกาศเมื่อวันอาทิตย์ที่ 21 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมาว่าจะร่นเวลาเร็วขึ้นอีก 2-3 เดือนโดยเสนอให้ประชากรที่เหลือกลุ่มสุดท้ายได้รับวัคซีนเข็มแรกภายในปลายเดือนกรกฎาคมนี้
ไม่น่าแปลกใจที่วัคซีนและแผนปฏิบัติการณ์ฉีดวัคซีน ให้เร็ว ให้กระจาย และให้มากที่สุดภายในกำหนดเวลาอันสั้น แม้จะมีความเสี่ยงอย่างเช่นอนุมัติวัคซีนก่อนใคร และนโยบายสั่งยืดเวลาระหว่างเข็มหนึ่งและเข็มสอง ในขณะที่หลายประเทศในสหภาพยุโรปเพิ่งจะเริ่มอมุมัติและฉีดด้วยความระมัดระวังอย่างเป็นทางการ ทั้งนี้คงเป็นยุทธศาสตร์สำคัญของรัฐบาลบอริส จอห์นสันที่ตั้งเป้าหมายมากกว่าเพียงแค่จะเอาชนะไวรัสเท่านั้น แต่หวังจะผลักดันระบบเศรษฐกิจที่บอบช้ำมาทั้งปีให้ฟื้นตัวอย่างเร็วที่สุด ก่อนที่สหภาพยุโรปจะตั้งตัวได้
เราเห็นวี่แววที่ทำให้ทีมงานของบอริส จอห์นสันตื่นเต้นดีใจเมื่อวันประกาศชัยชนะฉีดวัดซีนได้มากกว่าเป้าหมาย 15 ล้านคนในวันวาเลนไทน์ อัตราแลกเปลี่ยนเงินปอนด์ขยับตัวสูงขึ้น ตลาดหุ้นลอนดอนที่กำลังห่อเหี่ยวเรื่อง Brexit ก็ปรับตัวเด้งขึ้นอย่างคึกคัก
อังกฤษฉีดวัคซีนได้ครบถ้วนก่อนใครก็เปิดระบบเศรษฐกิจได้ก่อน และเมื่อผู้คนรู้สึกมีความมั่นใจมากขึ้น ก็อาจจะส่งผลบวกเป็นคะแนนนิยมทางการเมืองให้แก่รัฐบาลคอนเซอร์เวทีฟไว้หาเสียงใน 2-3 ปีข้างหน้าก่อนเลือกตั้งทั่วไป แต่ก็ไม่แน่นักว่าประชาชนที่สูญเสียญาติพี่น้องรวมกว่าแสนคนทั่วประเทศ เพราะความผิดพลาดทางนโยบายในช่วงต้นๆ ของโรคระบาด จะยอมให้อภัยแก่นายกรัฐมนตรีผมยุ่งคนนี้
บันทึกประสบการณ์ส่วนตัวในการฉีดวัคซีนโควิดเข็มแรกในอังกฤษ
เมื่อกลางเดือนกุมภาพันธ์มีจดหมายจากระบบบริการสาธารณะสุขแห่งชาติ (NHS) ระบุว่าผมอยู่ในกลุ่มเป้าหมายที่จะได้รับเชิญไปฉีดวัคซีนโควิด-19 เข้าใจว่าผมอยู่กลุ่มสอง (อายุ 65-69 ปี) จดหมายนี้ส่งมาหลังจากมีข่าวครึกโครมว่า รัฐบาลประสบความสำเร็จในการฉีดวัคซีนกลุ่มประชากรเสี่ยงกลุ่มแรก อายุ 70 ปีขึ้นไป ได้มากกว่า 15 ล้านคนแล้ว ในจดหมายมีรายละเอียดการจองวัน เวลาและสถานที่ จองได้ทางออนไลน์หรือทางโทรศัพท์
สำหรับวิธีการเชิญให้ไปฉีดวัคซีนในแต่ละกลุ่มหรือแต่ละเขตคงจะแตกต่างกันไป มีเพื่อนคนไทยที่อาศัยอยู่ในลอนดอนอายุไม่ถึง 65 ปี เขาก็ได้ฉีดไปก่อนหน้าแล้ว สำหรับในเมืองที่ผมอยู่นี้ ได้คุยกับเพื่อนบ้านเมื่อต้นเดือนกุมภาพันธ์ เขาอยู่ในกลุ่มแรกคืออายุเกิน 70 ปีและมีโรคประจำตัว ได้รับโทรศัพท์จากแพทย์ประจำตำบล (General Practic – GP) ให้ไปฉีดยาที่โบสถ์เอ็มมานูเอล ในเมืองห่างจากบ้านไปไม่ถึงสองกิโลเมตร
เมื่อเข้าไปในระบบจองออนไลน์ ระบุหมายเลข NHS วันเดือนปีเกิด และรหัสไปรณีย์ ระบบก็จะเปิดหน้าให้เลือกศูนย์ฉีด และวันเวลา ปรากฏว่าเลือกได้ศูนย์ที่ใกล้ที่สุดคือที่เมือง Rayleigh อยู่ห่างจากบ้านออกไปกว่า 10 กม. ได้วันที่เร็วที่สุดคือ วันที่ 18 กุมภาพันธ์ โดยระบบออนไลน์จะให้หมายเลขอ้างอิงไว้
ในหน้าเฟซบุ๊กของชุมชนในเมืองที่ผมอยู่ (Billericay community discussion page) มีคนบ่นว่าจองได้ศูนย์ที่อยู่ห่างออกไปไกลมาก ไม่อยากไป บางคนบอกว่าจองทางออนไลน์ไม่ได้ผล แต่จองทางโทรศัพท์ได้เลือกวันเวลาสถานที่ดีกว่าเป็นต้น
สำหรับศูนย์ที่ผมไปฉีดนั้นเป็นห้างขายยาที่หยุดกิจการไปแล้วเป็นห้องโถงโล่งๆ ขนาดสามคูหา เขาระบบการจัดความหนาแน่นของคนให้กระบวนการฉีดดำเนินไปอย่างมีจังหวะ โดยไม่ให้ผู้คนมารอแถวคิวยาวเพิ่มความเสี่ยง คือขอให้ไปถึงศูนย์ก่อนเวลาไม่เกิน 5 นาทีเท่านั้น เมื่อไปถึงจะมีเจ้าหน้าที่ขอหมายเลขอ้างอิง ถามชื่อที่อยู่และวันเดือนปีเกิด จากนั้นก็เดินเข้าซองม่านกั้นที่เขาจัดให้
พนักงานฉีดวัคซีนซึ่งเข้าใจว่าเป็นนักเรียนแพทย์อาสาสมัครก็จะมาสอบถามประวัติสุขภาพว่าเป็นอย่างไร กินยาอะไรเป็นประจำไหม มีอาการไข้ไหม เคยแพ้ยาอะไรมาบ้าง เคยมีอาการเป็นลมหน้ามืดบ้างหรือไม่ เคยฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่มาหรือยัง อายุขนาดนี้ควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ เป็นต้น จากนั้นก็อธิบายตัวยาวัคซีนว่าทำงานอย่างไร มีประสิทธิภาพอย่างไร เมื่อได้ฟังแล้วจะยอมให้ฉีดใหม
เมื่อเราตกลง เขาก็ฉีดยาให้ เสร็จแล้วให้นั่งรอ 2-3 นาที ดูท่าทีไม่มีอะไรผิดปกติก็ให้กลับบ้านได้ นับเป็นประชากรหนึ่งใน 16 ล้านคนที่ได้รับฉีดวัคซีนเข็มแรกในสัปดาห์นั้น มีเอกสารที่เป็นคำอธิบายตัวยาวัคซีน และผลข้างเคียง พร้อมด้วยหมายเลขโทรศัพท์ให้โทรแจ้งหากมีอาการแพ้ และมีตั๋ววัคซีน ระบุชื่อผู้รับวัคซีน วันเวลาและประเภทของวัคซีน ซึ่งในกรณีของผมได้วัคซีนของ Oxford Astra Zeneca ฉีดเป็นเข็มแรก เป็นอันว่าผมได้ใช้สิทธิผู้เสียภาษีไปฉีดวัคซีนตามคำเชิญของรัฐบาล
เจ้าหน้าที่อธิบายว่าเข็มที่สองก็คงได้วัคซีนประเภทเดียวกัน เพราะในขณะนี้ยังไม่มีผลการวิจัยที่ชัดเจนเรื่องการใช้วัคซีนที่ต่างยี่ห้อกันระหว่างเข็มหนึ่งกับเข็มสอง
ขณะนี้ถือได้ว่าสหราชอาณาจักรได้รับมอบวัคซีนและมีใบสั่งซื้อเพิ่มเติมมากเป็นอันดับหนึ่งในยุโรปก็ว่าได้ เมื่อรวมกันแล้วจะมีวัคซีนเหลือเฟือหลังจากฉีดสองเข็มให้ประชากรทั้งหมดทุกคน กล่าวคือจะมีวัคซีนที่ได้รับแล้ว และที่มีใบสั่งซื้อล่วงหน้าประมาณ 400 ล้านโดส
