“การที่ชาวบ้านบอกว่าลำบาก บ่นว่าเศรษฐกิจไม่ดี ไม่ใช่การสะกดจิตหมู่หรอกค่ะ แต่เป็นคุณประยุทธ์ที่สะกดจิตตัวเองตลอดเวลาว่าเศรษฐกิจดีอยู่ ประชาชนยังมีความสุขดีอยู่ พืชผลเกษตรยังดีอยู่””
101 เก็บความบางช่วงบางตอนจากรายการ 101 one-on-one Ep.97 ‘เพื่อไทย 360°’ กับ คุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ ประธานคณะกรรมการยุทธศาสตร์ พรรคเพื่อไทย
ไล่เรียงตั้งแต่การปรับตัวของพรรคเพื่อไทยหลังการเลือกตั้ง การดีลกับคู่แข่งหน้าใหม่อย่างพรรคอนาคตใหม่ ไปจนถึงมุมมองต่อการแก้ไขรัฐธรรมนูญ
:: กงล้อประวัติศาสตร์ – จากไทยรักไทย ถึงอนาคตใหม่ ::
พวกเราเจอแบบนี้มาก่อน เป็นสิบปีมาแล้ว อะไรที่ไม่น่าผิด ก็ผิดได้ ถามว่าคาดเดาไว้ล่วงหน้ามั้ ย ก็หวั่นใจค่ะ ว่าอาจเกิดเหตุการณ์อย่างที ่เราเคยเจอ
สมัยนั้นไทยรักไทยก็เจอกันแ บบระเนระนาด พอมาถึงยุคนี้ หลายๆ อย่างเปลี่ยนไป ก็คิดว่าคงไม่มีใครต้องเจอแ บบเราแล้ว แต่ท้ายที่สุดก็ไม่รอด ขณะเดียวกัน ก็ต้องคอยดูต่อไปว่า การตัดสินเมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายนที่ผ่านมา จะเป็นบรรทัดฐานสำหรับการตั ดสินอีก 60 กว่าคนที่เหลือจากพรรคอื่นๆ ด้วยหรือไม่
กรณีของคุณธนาธรกับพรรคอนาค ตใหม่ เราก็ให้กำลังใจที่เขากล้าล ุกขึ้นมาสู้ สู้ในหลักการที่อยากเห็นสัง คมดีขึ้น สู้เพื่อประชาชน เพื่อประชาธิปไตย แล้วคนแบบนี้มีน้อย เรารู้สึกว่าต้องให้กำลังใจ กัน ในฐานะคนที่ร่วมขบวนการต่อส ู้กับเผด็จการด้วยกันมา
ถามว่าวันนี้ระบบหรือความแข ็งแรงของ คสช. หรือเผด็จการ มันยังอยู่มั้ย ก็ยังคงอยู่ในคราบของประชาธ ิปไตย อย่างที่ดิฉันเคยให้สัมภาษณ ์ไว้ว่า การจัดให้มีการเลือกตั้งภาย ใต้รัฐธรรมนูญฉบับนี้ มันคือเผด็จการในคราบประชาธ ิปไตย นี่คือการเขียนรัฐธรรมนูญเพ ื่อสืบทอดอำนาจอย่างชัดเจน
:: สะกดจิตหมู่ หรือสะกดจิตตัวเอง ::
เวลาเราไปลงพื้นที่อีสาน ไปดูปัญหาน้ำท่วม ดูพื้นที่เกษตรกรรม ชาวบ้านเป็นคนพูดเองเลยว่า ไปแก้รัฐธรรมนูญให้ได้นะ เพราะเขาอยากไล่ประยุทธ์ แต่ก็รู้ว่าตอนนี้ไล่ไม่ได้ เพราะยังมี ส.ว. 250 คนอยู่ สื่อมวลชนที่ลงไปพร้อมกับเร าจะรู้ ว่าชาวบ้านเขาบ่นกันยังไง
แต่ในทางกลับกัน ดิฉันรู้สึกมาสักพักแล้วว่า การลงพื้นที่ของคุณประยุทธ์ แบบที่มีการจัดตั้งเต็มสตรี ม มีการตรวจอาวุธ มีข้าราชการห้อมล้อม มี รปภ. ห้อมล้อม ไม่มีทางหรอกที่จะได้เห็นชี วิตจริงๆ ของประชาชน
ดิฉันอยากให้คุณประยุทธ์เข้ าใจหัวอกประชาชนจริงๆ บ้าง ว่าตอนนี้เขาลำบากกันแค่ไหน ไม่ใช่ว่าพอเราพูดว่าเศรษฐก ิจไม่ดี นายกก็ออกมาบอกว่าพวกนี้หวั งผลทางการเมือง โจมตีกัน โน่นนี่นั่น ไปจนถึงว่าเป็นการสะกดจิตหม ู่
ถามหน่อยว่ามันสะกดจิตกันได ้เหรอ เราอยากให้เขาได้ลงมาสัมผัส ว่าชาวบ้านเขาลำบากกันยังไง คุณจะได้รู้ เพราะคุณเป็นผู้นำ จะได้เอาไปแก้ ยังไม่นับว่าคุณเป็นหัวหน้า ทีมเศรษฐกิจด้วย คุณจะได้รู้ และเอาไปแก้ให้ถูก
ดิฉันคิดว่าทุกวันนี้ ไม่มีสะกดจิตหมู่อะไรหรอก แต่แกสะกดจิตตัวเองอยู่ตลอด เวลาว่าเศรษฐกิจดีอยู่ ประชาชนยังมีความสุขดีอยู่ พืชผลเกษตรยังดีอยู่ พวกที่บอกว่าไม่ดีคือพวกที่ ให้ร้าย แบบนี้คือสะกดจิตตัวเองรึเป ล่า อยากให้เขาลงไปดู เขาจะได้รู้บ้าง
:: พรรคเพื่อไทย ในยุคที่ไร้ ‘เฮฟวี่เวท’ ในสภา ::
หลังการเลือกตั้งที่ผ่านมา ต้องบอกว่าพลเมืองของพรรค อยู่นอกสภามากกว่าในสภา เดิมเรามี 350 เขต บวกปาร์ตี้ลิสต์อีก 106 แต่เรารอดเข้าไปได้แค่ 138 คน ยังไม่นับว่าพวกเฮฟวี่เวทอย ู่นอกสภาหมด แต่เราก็ไม่ได้ย่อท้อนะคะ เพราะวันนี้เราก็พยายามสร้า งคนรุ่นใหม่ๆ ขึ้นมาทดแทน
วันนั้นที่คนเห็นว่า ส.ส.รุ่นเฮฟวี่เวทไม่ได้เข้ าสภา คนก็มองว่าแล้วสภาจะเหลือใค ร เราก็ยังมีคนรุ่นถัดมาที่ขึ้นมาแทนได้ ทั้งคุณสุทิน คลังแสง หมอชลน่าน ศรีแก้ว และอีกหลายๆ คน รวมถึงส.ส.รุ่นใหม่อีกหลายค น การเลือกตั้งครั้งที่ผ่านมา มีผู้สมัคร ส.ส. เป็นสิบเขต ที่เปลี่ยนจากรุ่นพ่อแม่มาเ ป็นรุ่นลูก
ถามว่ายากลำบากมั้ย ถ้าภาษาชาวบ้านก็ต้องบอกว่า เหมือนหัวหาย ตั้งแต่เจ้าอาวาสไปถึงพระลู กวัด แต่เราก็ต้องยอมรับความจริง ว่าการที่เขาเขียนรัฐธรรมนู ญไว้แบบนี้ ปาร์ตี้ลิสต์ไม่ได้สักคน เฮฟวี่เวทอยู่นอกสภา ยังไงเราก็ชกได้ไม่เต็มที่ห รอก แต่จะให้ยอมแพ้ก็คงไม่ใช่ เราไม่ได้ย่อท้อ แล้วเราก็คิดว่าคนรุ่นใหม่ท ี่เราสร้างขึ้นมาก็มีคุณภาพ พอ
การมีบุญเก่าเป็นสิ่งที่ดี แต่คงใช้ไม่ได้ตลอดไป สิ่งที่เราทำได้คือรักษาหลั กการ อุดมการณ์ และวิธีการทำงานที่เคยประสบ ความสำเร็จเอาไว้ วันนี้เสียงของเด็กๆ มีความหมายมาก เรากำลังสร้างวัฒนธรรมองค์ก รใหม่ และกำลังเป็นไปในทางที่ดี
ขณะเดียวกันพอเวลาผ่านไป มันก็ช่วยกรองคนที่ไม่มีอุด มการณ์ออกไป เหลือแต่คนที่ยังยืนหยัดอยู ่ตรงนี้ เพราะทิ้งอุดมการณ์ไม่ได้ จะอยู่ข้างประชาชน แม้จะรู้ว่ายืนลำบากก็ตาม
:: พลิกวิกฤตเป็นโอกาส ::
เราเป็นคนคิดบวก วิกฤตมันเกิดขึ้นตลอดเวลา และเราชอบเปลี่ยนวิกฤตเป็นโ อกาส สมมติว่าเราไม่เจอวิกฤตแบบน ี้ ถ้าบรรดาเฮฟวี่เวทยังได้เข้ าสภา เราอาจไม่ได้หันมาส่องกระจก ให้ชัดๆ หรือไม่ได้มองให้รอบ และทำกันไปแบบเดิมๆ ก็อาจไม่เป็นผลดีก็ได้
แต่พอมันมีวิกฤตแบบนี้ ประกอบกับโลกในปัจจุบันที่ม ีการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลย ีมากมาย มีคนรุ่นใหม่ที่เท่าทันเรื่ องพวกนี้มากกว่าเรา ถ้าเป็นระบบการเมืองแบบเก่า ถ้าเราอาวุโส เวลาเราพูดทุกคนต้องฟัง แต่ตอนนี้ไม่ใช่แล้ว เสียงของเด็กๆ รุ่นใหม่เป็นเสียงที่ช่วยให ้เราหาทางออกได้
สุดท้ายมันเลยทำให้เกิดวัฒน ธรรมองค์กรแบบใหม่ขึ้นมา คือแม้รุ่นเก่าๆ จะไม่ได้เข้าสภา แต่เด็กๆ ที่ได้เข้าไปก็มีดี ส่วนผู้ใหญ่ก็รับฟัง แล้วแลกเปลี่ยนกัน อะไรที่เขายังมีประสบการณ์น ้อย ก็ช่วยสอนเขา พูดได้เลยว่าตอนนี้เรากำลัง อยู่ในช่วงปรับเปลี่ยน และเป็นการปรับเปลี่ยนในทาง ที่ดีด้วย มันทำให้เราเห็นทางว่าเราคว ร reform ตัวเอง แล้วก็ตั้งหลักใหม่ สร้างพรรคที่เป็นสถาบันบนรา กฐานที่แข็งแรงที่คุณทักษิณ วางไว้
ส่วนเรื่องคู่แข่ง ที่หลายคนมองว่าอาจไม่ใช่พล ังประชารัฐ แต่เป็นอนาคตใหม่ อันนี้ก็แน่นอน เพราะอยู่ฐานเดียวกัน ซึ่งเราก็มองว่าดี เพราะมันทำให้เราไม่หยุดพัฒ นา เราอาจดูเป็นพรรคที่เก่ากว่ า แต่ก็ขึ้นอยู่ว่าเราสามารถป รับความคิดของเราให้ใหม่ได้ มั้ย นี่เป็นความท้าทายที่สนุกมา ก เพราะถ้ามองว่าเราเป็นพรรคเ ก่าซึ่งมีรากฐานที่ดี แล้วเราสามารถปรับเอาเทคโนโ ลยีหรือความคิดใหม่ๆ มาใช้ได้ การที่เรายืนอยู่บนฐานที่แข ็ง เราย่อมเดินได้อย่างแข็งแรง กว่า
ยิ่งคู่แข่งเราเก่ง เรายิ่งต้องพัฒนา ไม่ใช่มานั่งฟูมฟาย เราไม่รอให้ถูก disrupt แต่เรา disrupt ตัวเองก่อน ที่สำคัญคือพรรคคู่แข่งไม่ใ ช่ศัตรู แต่เป็นหมุดหมายเพื่อให้เรา แข่งกับตัวเอง สุดท้ายแล้วเป้าหมายในการแข ่ง ไม่ใช่การเอาชนะพรรคใด แต่คือการเอาชนะใจประชาชน
:: เพื่อไทย vs อนาคตใหม่ ::
การเกิดขึ้นของพรรคไทยรักไท ยในตอนนั้น มาพร้อมกับความหวังเรื่องเศ รษฐกิจ เรื่องปากท้อง ซึ่งเราทำสำเร็จ ส่วนพรรคอนาคตใหม่เกิดขึ้นใ นช่วงที่คนโหยหาการเปลี่ยนแ ปลง เพราะความเหลื่อมล้ำ ความไม่เท่าเทียมมันมีมาก แล้วคนอยากเห็นการเปลี่ยนแป ลงโครงสร้างประเทศที่อำนาจเ ผด็จการนั่งทับอยู่ แต่สิ่งที่เพื่อไทยกับอนาคต ใหม่มีเหมือนกัน คือมันตอบโจทย์ความหิวของคน เหมือนกัน ต่างกันแค่บริบท
ถามว่าอนาคตใหม่จะมีอนาคตไหม เราก็หวังให้มี แล้วเราก็เอาใจช่วย เพราะถือว่าเป็นพรรคการเมือ งที่มีอุดมการณ์ แสดงจุดยืนต่อต้านเผด็จการ ซึ่งเราอยากให้มีพรรคแบบนี้ ที่ยืนอยู่ได้เหมือนกัน
ในส่วนของการทำงานร่วมกัน หลายคนบอกว่าฝ่ายค้านชุดนี้ เป็นฝ่ายค้านที่มีคุณภาพที่ สุดชุดหนึ่งเท่าที่เคยมีมา แต่ก็ต้องบอกตามตรงว่าเป็นก ารทำงานที่ไม่ง่าย อย่างวันแรกๆ ที่ต้องมีการอภิปราย พวกที่เคยเป็นดาวสภาก็ไม่ได ้เข้ามา เราก็ต้องมองหาคนใหม่ อีกข้อก็คือหาแนวร่วม เราถึงต้องมาผนึกกันเป็น 7 พรรคร่วมฝ่ายค้าน แล้วก็สร้างองค์ความรู้ด้วย กัน แล้วก็แบ่งหน้าที่กันทำอย่า งเข้มแข็ง ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่าย โดยเฉพาะในภาวะที่มีคนจ้องข โมยของอยู่ตลอดเวลา มีงูเห่าโผล่มาทุกอาทิตย์ มีการยั่วยวนกันทุกอาทิตย์ เหมือนอยู่บ้านติดกัน อย่าเผลอนะ ถ้าเผลอโดนฉกไปทันที
ฉะนั้นมันจึงเป็นภาวะที่ไม่ ง่าย ทั้งเรื่องของการที่ต้องแสว งหาความรู้ร่วมกัน ทั้งเรื่องของการที่อาจโดนข โมยของอยู่ตลอดเวลา แต่เราก็จะพยายามทำค่ะ ทำตัวเราเองให้แข็งแรงและเป ็นฝ่ายค้านที่มีคุณภาพให้ได้
:: เราควรทำอย่างไรกับทหารที่ก ระหายอำนาจ ::
อำนาจที่กดทับมาตั้งแต่ช่วง รัฐประหาร ทำให้ข้าราชการกลวงหมด การที่เราอยากตรวจสอบนโยบาย อยากเข้าถึงข้อมูลต่างๆ เป็นเรื่องยากกว่าเดิมมาก เพราะราชการเขาไม่กล้าหืออื อ นี่คืออุปสรรคต่อการพัฒนาปร ะเทศ ทำให้ประเทศพิการมา 5-6 ปี
แต่ทั้งนี้ เมื่อพูดถึงทหาร ต้องวงเล็บไว้ด้วยว่า หมายถึงทหารที่กระหายอำนาจ พยายามทำตัวเป็นฮีโร่ เพื่อเป็นจะใช้เป็นข้ออ้างเ ข้ามายึดอำนาจ ทหารประเทศอื่นเขาทำหน้าที่ซ ัพพอร์ตรัฐบาล แต่ประเทศนี้ ทหารกลับมายืนคอยตีหัวรัฐบา ล
ถามว่าจะแก้ยังไง ต้องแก้ที่โครงสร้าง โดยปรับให้เป็นหน่วยงานหนึ่ งภายใต้รัฐบาล แล้วถ้าคุณทำรัฐประหาร ถือว่ามีความผิด
ดิฉันมองว่าวันนี้ประเทศไทย ไม่ได้ทิ้งใครไว้ข้างหลังแล ้ว เพราะเราอยู่รั้งท้ายทุกคนแ ล้ว นี่เป็นหนึ่งในนโยบายที่รัฐ บาลนี้สำเร็จ ถามว่าแล้วคนทั่วไปจะทำยังไ ง บางคนบอกว่าต้องลงถนน แต่ถ้าในมุมมองส่วนตัว ดิฉันคิดว่าถ้ามีการลงถนน เขารออยู่แล้ว เพราะคุณประยุทธ์ หรือผู้ยิ่งใหญ่ในกองทัพ คงอยากได้สภาแบบเดิมที่เป็น ฝั่กถั่ว ไม่ใช่สภาที่มาจากประชาชน เพราะถ้าคุณประยุทธ์แฮปปี้ก ับสภาที่มาจากประชาชน แกคงไม่หนีสภาอย่างทุกวันนี ้ และคงได้ยินเสียงสะท้อนจากป ระชาชนมากกว่านี้
ฉะนั้นการลงถนนอาจเป็นข้ออ้ างให้เขารัฐประหาร แล้วกลับมาใช้อำนาจเบ็ดเสร็ จได้ พูดง่ายๆ ว่าอาจเข้าทางเขา ดิฉันจึงอยากให้เอาความอึดอัด ความยากลำบากทั้งหลายทั้งปว ง มาแสดงออกเป็นพลัง โดยการช่วยกันส่งเสียงว่าเร าต้องการแก้รัฐธรรมนูญ ที่สำคัญคือต้องไม่สามารถนิ รโทษกรรมให้การรัฐประหารได้
Related Posts
101 One-on-One Ep48 “อ่านเวียดนาม” กับ ยุกติ มุกดาวิจิตร :: LIVE :: “อ่านเวียดนาม” กับ ยุกติ มุกดาวิจิตร อาจารย์คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ อ่านเวียดนามยุคใหม่ที่คนไทยไม่ค่อยรู้จัก สำรวจสังคม เศรษฐกิจ การเมืองเวียดนามยุคหลังสงครามเย็น ผ่านสายตานักมานุษยวิทยาที่เกาะติดพื้นที่ต่อเนื่องหลายปี วันจันทร์ที่…
พรรคเพื่อไทย อนาคตใหม่ สุดารัตน์ เกยุราพันธ์ การเมืองไทย การแก้รัฐธรรมนูญ
สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีจากคณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นอดีตกองบรรณาธิการนิตยสาร WRITER และสำนักพิมพ์ The Writer’s secret
พันธวัฒน์มีคุณสมบัติของการเป็นนักสังเกตการณ์ ฟังเยอะ คิดเยอะ แต่พูดน้อย สนใจใคร่รู้ในมิติอันหลากหลายของความเป็นมนุษย์ ถนัดในการเรียบเรียงน้ำเสียงและความคิดของผู้คนออกมาเป็นงานเขียนที่น่าสนใจ