เว็บไซต์ The101.World ได้รับรางวัลข่าวดิจิทัลยอดเยี่ยม ประจำปี 2564 (Digital News Excellence Awards 2021) จำนวน 3 รางวัล
รางวัลดังกล่าวจัดโดยสมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ เพื่อส่งเสริมให้สื่อมวลชนออนไลน์หันมาให้ความสำคัญกับการผลิตข่าวดิจิทัลที่มีคุณภาพมากขึ้น ให้กำลังใจสื่อออนไลน์ นักข่าวดิจิทัล และกองบรรณาธิการข่าวออนไลน์ ที่ให้ความสำคัญในการผลิตข่าวเชิงลึกเพื่อสร้างสรรค์และจรรโลงสังคม อีกทั้งเพื่อยกระดับคุณภาพข่าวที่นำเสนอผ่านสื่อออนไลน์
ผลงานที่ได้รับรางวัล ได้แก่
1. ‘เส้นด้าย’ กับคำเตือนก่อนสาธารณสุขจะล่มสลาย ได้รับ ‘รางวัลดีเด่น’ ประเภทข่าวออนไลน์จากประเด็นในสื่อสังคมออนไลน์ยอดเยี่ยม
2. ยังไม่ทันตั้งไข่ เด็กไทยก็ถูกทอดทิ้งจากรัฐ : เมื่อ ‘เงินอุดหนุนเด็กเล็ก’ ไปไม่ถึงทุกคน ได้รับ ‘รางวัลดีเด่น’ ประเภทข่าวออนไลน์ส่งเสริมสังคมยอดเยี่ยม
3. ภารกิจในวาระสุดท้าย : การขนร่างผู้เสียชีวิตในยุค COVID-19 ได้รับ ‘รางวัลยอดเยี่ยม’ ประเภทข่าวออนไลน์ที่นำเสนอในรูปแบบคลิปวิดีโอยอดเยี่ยม
‘เส้นด้าย’ กับคำเตือนก่อนสาธารณสุขจะล่มสลาย
โดย วจนา วรรลยางกูร และ เมธิชัย เตียวนะ
“เวลาประมาณนี้แหละ ท้องฟ้าประมาณนี้ เดี๋ยวจะมีคนโทรมา”
อาสาสมัครกลุ่มเส้นด้ายพูดขึ้นท่ามกลางบรรยากาศครึ้มฝนในช่วงเย็น ไม่ทันขาดคำเสียงโทรศัพท์ก็ดังขึ้น ปลายสายขอความช่วยเหลือให้เข้าไปดูที่ประชาสงเคราะห์ ซอย 6 เพราะมีคนตายในบ้าน 2 คน และมียายอีกคนที่อยู่กับศพตามา 6 วัน
“เป็นแบบนี้แหละ เวลาแบบนี้แหละ” เขากล่าวก่อนจะรีบจัดเตรียมอุปกรณ์เดินทางไปช่วยเหลือผู้ป่วย
101 ชวนฟังเสียงของ ‘เส้น-ด้าย’ อาสาด่านหน้าสู้โควิด ในภาวะวิกฤตที่ประชาชนต้องช่วยเหลือกันเอง ระบบราชการมีปัญหาอย่างไร ทางออกของวิกฤตนี้อยู่ตรงไหน
“หลายคนบอกกับเส้นด้ายว่าเขาโทรหาเส้นด้ายก่อนโทรหาหน่วยงานของรัฐ”
“ในการจัดการโควิดครั้งนี้รัฐมองว่าแค่รัฐคนเดียวจะทำได้ทุกอย่าง ผมคิดว่ามันเป็นการบริหารจัดการที่ผิดที่ผิดทางและทำให้เราก้าวมาอยู่ที่จุดวิกฤตตอนนี้”
“หลายครั้งเราถูกตำหนิจากหน่วยงานรัฐ เพราะเราไปภายใต้การร้องขอของหน่วยงานหนึ่ง แต่ไปถึงก็โดนอีกหน่วยงานตำหนิว่าเรามาทำไม ทำไมคุณมาแบบนี้ มันผิดขั้นตอน”
ยังไม่ทันตั้งไข่ เด็กไทยก็ถูกทอดทิ้งจากรัฐ : เมื่อ ‘เงินอุดหนุนเด็กเล็ก’ ไปไม่ถึงทุกคน
โดย ภาวรรณ ธนาเลิศสมบูรณ์ และ เมธิชัย เตียวนะ
“หลังจากยื่นเอกสารเมื่อแรกเกิด รอจนลูกสาวอายุ 9 เดือน แม่เจี๊ยบถึงได้เงินอุดหนุนก้อนแรก แต่ยังไม่ทันดีใจที่มีเงินมาช่วยค่านม ค่าแพมเพิร์ส เพราะเมื่อลูกสาวอายุครบขวบสองเดือน เธอก็ไม่ได้รับเงินอุดหนุนอีกเลย”
“จริงอยู่ที่การเลี้ยงลูกคนหนึ่งย่อมใช้เงินมากกว่า 600 บาท แต่สำหรับครอบครัวที่มีรายได้ไม่มาก เงินจำนวนนี้อาจทำให้เด็กๆ ได้กินอิ่ม อยู่อิ่ม มีโอกาสเข้าเรียนมากขึ้น กระทั่งได้รับการรักษาที่ดีขึ้น”
“ยังมีเด็กอีกจำนวนมากที่คุ้นเคยกับการ ‘ตกหล่น’ ก่อนจะตั้งไข่ได้เสียอีก”
101 ชวนอ่านเรื่องราวของแม่และลูกเล็กที่สะท้อนให้เห็นความจำเป็นของสวัสดิการเงินอุดหนุนเด็กแรกเกิดถ้วนหน้า เพราะนั่นคือเครื่องยืนยันว่าสังคมได้ให้ความสำคัญต่ออนาคตของชาติอย่างแท้จริง
“เมื่อพูดถึงการตกหล่น คนอาจจะมองเพียงเด็กยากจน 1 ใน 3 ที่เข้าไม่ถึงเงินอุดหนุน 600 บาท แต่สำหรับ สุนี ไชยรส แล้ว คำว่า ‘ตกหล่น’ ของเธอครอบคลุมถึงเด็กที่ไม่เคยถูกรัฐพิจารณาว่าควรได้เงินก้อนนั้นเลย”
“นโยบายเงินอุดหนุนเด็กเล็กถ้วนหน้า หมายถึงการให้อย่างถ้วนหน้าจริงๆ ไม่จำกัดเรื่องรายได้ เป็นสวัสดิการขั้นพื้นฐานที่ไม่ว่าเด็กจะอยู่ในสถานะไหนก็ควรได้รับ”
“ไม่ว่าเด็กจะรวยหรือจน มีผู้ปกครองหรือเป็นกำพร้าอยู่ในสถานเลี้ยงเด็ก มีพ่อแม่อยู่ในระบบราชการหรืออยู่ในเรือนจำ เราต้องยอมรับความสำคัญของเด็ก ยอมรับว่าต้องมีสวัสดิการสังคม”
ผลงานชิ้นนี้เป็นความร่วมมือระหว่างสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และ The101.world
ภารกิจในวาระสุดท้าย : การขนร่างผู้เสียชีวิตในยุค COVID-19
โดย ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย และ เมธิชัย เตียวนะ
“วัดที่เผาศพโควิดยังมีน้อย แต่ผู้เสียชีวิตยังเยอะและเพิ่มขึ้นทุกวัน”
“ต้องแล้วแต่ภาครัฐว่าจะยื่นอะไรเข้ามาช่วยเหลือ มันอยู่ในอก ก็พูดไม่ออกเหมือนกันเพราะตอนนี้เหมือนว่าเราต้องช่วยกันเองแล้ว”
ช่วงต้นเดือนกรกฎาคม 2564 มีผู้เสียชีวิตจากโควิดเฉลี่ยวันละ 80 ราย ตอนนี้มียอดผู้เสียชีวิตสะสมแล้วกว่า 2,700 ราย (ข้อมูลเมื่อวันที่ 13 กรกฎาคม 2564) ทำให้เกิดวิกฤตในการจัดการร่างของผู้เสียชีวิตจากโควิด
ภาคเอกชนและประชาชนต้องเข้ามาจัดการขนย้ายร่างผู้เสียชีวิตไปทำพิธีที่วัดด้วยตัวเอง ในขณะที่จำนวนวัดก็ยังไม่เพียงพอต่อการรับผู้เสียชีวิต ขณะที่สังคมยังคงตั้งคำถามว่าภาครัฐควรเข้ามาจัดการดูแลประชาชนอย่างไรในสถานการณ์พิเศษเช่นนี้
101 พูดคุยกับ จักรกฤษณ์ แต่งตั้ง ผู้ก่อตั้งโครงการส่งผู้เสียชีวิตฟรีทั่วประเทศ ที่อาสารับภารกิจส่งร่างผู้เสียชีวิตจากโรงพยาบาล-บ้านจนถึงเตาเผาในวาระสุดท้ายของชีวิต
