แม้จะมีการพัฒนาระบบสาธารณูปโภคในไทยมาหลายสิบปี แต่ยังมีหลายพื้นที่ที่ ‘น้ำดื่ม-น้ำใช้’ ยังไม่ได้มาตรฐาน หลายพื้นที่เพิ่งมีการพัฒนาคุณภาพน้ำประปาไปเมื่อไม่นาน ส่วนบางพื้นที่ใช้น้ำดื่มจากบ่อธรรมชาติดั้งเดิมในชุมชน ที่ต้องมีการตรวจคุณภาพอย่างสม่ำเสมอ
ที่ ต.โพน อ.คำม่วง จ.กาฬสินธุ์ เป็นหนึ่งในชุมชนที่เพิ่งพัฒนาน้ำประปาให้มีคุณภาพ โดยการทำงานของเทศบาลร่วมกับชุมชน และยังมองไกลถึงระดับ ‘น้ำประปาดื่มได้’ ในอนาคต
ข้ามไปอีกหนึ่งจังหวัด ที่หมู่บ้านริมโขง บ้านตามุย อ.โขงเจียม จ.อุบลราชธานี คนที่นี่ใช้น้ำดื่มจากบ่อน้ำธรรมชาติดั้งเดิมในหมู่บ้านและน้ำบาดาล ชาวบ้านจ่ายค่าน้ำหลังคาเรือนละ 20 บาท/เดือน เพื่อเป็นค่าบำรุงรักษาและจัดการดึงน้ำจากบ่อมาใช้ในหมู่บ้าน โดยมีหน่วยงานรัฐเข้ามาตรวจคุณภาพเป็นประจำ
101 พาสำรวจคุณภาพชีวิตของคนจากสองชุมชน ว่าด้วย ‘น้ำดื่ม-น้ำใช้’ และชวนตั้งคำถามต่อไปว่า เพราะอะไรคนไทยยังต้องซื้อน้ำดื่ม และ ‘น้ำประปาดื่มได้’ เป็นเรื่องที่เราควรทำได้แล้วหรือยัง