“เธอชอบผู้ชายแบบไหน?”
“ฉันชอบพวกที่มี ‘นิสัยรวย’ น่ะ!”
ผู้ชายที่นิสัยรวยนี่นะ? จะไปมีได้ยังไง? คุณอาจนึกทำนองนี้เมื่อได้ยินเรื่องทำนองนี้ แต่อย่าเพิ่งรีบด่วนขัดคอไปนะครับ ผู้ชายและผู้หญิงที่มีอุปนิสัยรวยนั้นมีจริงๆ นะครับ!
มีงานวิจัยที่ตีพิมพ์โดยทีมนักจิตวิทยาชาวเยอรมันในปี 2018[1] ระบุว่า คนที่ร่ำรวยมีนิสัยบางอย่างที่แตกต่างจากคนทั่วไป งานวิจัยนี้มีอาสาสมัครชาวเยอรมันเข้าร่วมการวิจัยนี้กว่า 20,000 คน โดย 130 คนในจำนวนนี้มีเงินตั้งแต่ 1 ล้านยูโร (ประมาณ 38 ล้านบาท) ขึ้นไป มีการสำรวจอุปนิสัยต่างๆ อย่างกว้างขวางมาก ทำให้พบว่าคนกลุ่มนี้มี ‘นิสัยรวย’ ร่วมกันหลายอย่าง
หนึ่งในข้อค้นพบจากงานวิจัยนี้คือคนรวยมีแนวโน้มที่จะเป็นคนเปิดตัวเองมากกว่าเก็บตัว เป็นคนที่มีสัมพันธภาพที่ดีกับคนอื่น พูดจาจูงใจหรือสร้างแรงบันดาลใจได้ดี อย่างไรก็ตาม คนที่เก็บตัว (introvert) มากกว่าก็อาจประสบความสำเร็จได้มากๆ เช่นกัน
นิสัยต่อไปของคนรวยคือ มีแนวโน้มจะตัดสินใจเรื่องต่างๆ อย่างรอบคอบและมีสติมากกว่าคนทั่วไปโดยเฉลี่ย สามารถอดเปรี้ยวไว้กินหวานได้ มีความมุ่งมั่นจดจ่อกับเป้าหมายระยะไกลมากกว่าจะหาความสุขเฉพาะหน้าไปเรื่อยเปื่อย งานวิจัยยังพบว่าคนที่มีนิสัยแบบนี้มักได้รับการเลื่อนตำแหน่งบ่อยครั้งมากกว่า ได้รับเงินเดือนสูงกว่า และเป็นพวกที่รู้สึกพึงพอใจกับงานของตัวเองมากกว่าด้วย
อุปนิสัยต่อไปคือ คนรวยมักจะมีความมั่นคงทางอารมณ์มากกว่าคนทั่วไป ซึ่งแน่นอนว่าจะไม่ปล่อยให้อารมณ์มารบกวนการตัดสินใจสำคัญๆ และยังพบอีกด้วยว่ามักไม่เป็นคนขี้กังวล รู้สึกหรือตอบสนองในทางลบ ไม่ว่าจะเป็นกังวลใจ กระวนกระวายใจ อารมณ์เสีย หรือหวาดกลัวง่าย ข้อสุดท้ายคือคนรวยมักมีความมั่นใจในตัวเองและมีแนวโน้มจะเอาตัวเองเป็นศูนย์กลาง ฟังดูคล้ายกับเป็นคนเอาแต่ใจ แต่ไม่ใช่เสียทีเดียว
ดังที่อดัม แกรนต์ คนเขียน Think Again ระบุไว้ว่า พวก ‘หลงตัวเองที่ถ่อมตัว’ (humble narcissist) มักจะตั้งความหวังกับความสำเร็จของตัวเองไว้สูงมาก แต่ก็เข้าใจด้วยเช่นกันว่าความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ก็หนีไม่พ้นว่าเป็นผลลัพธ์จากความพยายามที่สะสมต่อเนื่องกันมาอย่างยาวนาน คนกลุ่มนี้จึงเป็นพวกที่เชื่อว่าตัวเองจะประสบความสำเร็จอย่างยิ่งใหญ่ได้ และกล้าเริ่มทำสิ่งต่างๆ ที่คนอื่นอาจไม่เชื่อว่าเป็นไปได้ แต่ก็อยู่บนโลกแห่งความจริงว่าจำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากคนอื่นด้วยเพื่อทำให้งานเหล่านั้นสำเร็จลุล่วงไปได้
โดยสรุป ทีมวิจัยมองว่าอุปนิสัยสำคัญที่คนรวยๆ มีร่วมกันคือ เป็นคนไม่ปิดตัวเอง รอบคอบระมัดระวัง มีอารมณ์มั่นคงหรือควบคุมตัวเองได้ ไม่ขี้กังวลจนเกินเหตุ และต้องเชื่อมั่นตัวเองจนอาจจะถึงกับหลงตัวเองอยู่บ้าง
อาจมีคนสงสัยว่าถ้าตัวเองเป็นคนชอบเก็บตัว จะกลายเป็นปิดประตูเศรษฐีแบบไม่มีทางแก้เช่นนั้นหรือ? คำตอบคือไม่ใช่เสียทีเดียว คุณสามารถปรับนิสัยให้มี ‘ความเปิดตัวเอง’ บ้างเป็นเรื่องๆ ไปอย่างเหมาะสมได้ เช่น เมื่อจำเป็นต้องทำงานร่วมกับคนอื่น แต่ไม่ถึงกับต้องเปลี่ยนจากหน้ามือเป็นหลังมือ
อีกวิธีหนึ่งคือ หาคู่หูที่นิสัยอาจตรงข้ามกัน แต่ทำงานด้วยกันได้มาทดแทนการเปลี่ยนตัวตน ตัวอย่างนักธุรกิจคู่บุญที่คนหนึ่งเป็นเอกซ์โทรเวิร์ต ขณะที่อีกคนอินโทรเวิร์ตมาก ได้แก่ สตีฟ จ็อบส์ กับสตีฟ วอซเนียก ที่ทำบริษัทแอปเปิลด้วยกันมา
การวินิจฉัย ‘นิสัยรวย’ ออกมาได้ก็ว่าน่าประหลาดใจแล้ว แต่ที่น่าประหลาดใจหนักขึ้นไปอีกก็คือ สำหรับคนจำนวนมากแล้ว ความร่ำรวยอาจเป็นเพียง ‘ผลพลอยได้’ ของ ‘การมีจุดมุ่งหมายในชีวิต’ มากกว่า และการจะร่ำรวยอาจไม่ได้ตั้งต้นที่การพุ่งเป้าไปที่ความอยากรวย
การศึกษาในคนอเมริกันมากกว่า 7,000 คน นานถึง 9 ปี โดยพยายามติดตามผลที่เกิดจากความรู้สึกว่ามีเป้าหมายชีวิตของอาสาสมัครที่เข้าร่วมการทดลอง โดยการถามว่าเห็นด้วยแค่ไหนกับคำกล่าว เช่น “บางคนก็ใช้ชีวิตแบบไม่มีเป้าหมายตลอดชีวิต แต่ฉันไม่ใช่หนึ่งในคนแบบนั้น” มากแค่ไหน พร้อมๆ กับติดตามรายได้และความสำเร็จต่างๆ ของชีวิตตลอดช่วงเวลาดังกล่าว
มีผลการทดลองก่อนหน้านี้ที่แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างการมีเป้าหมายชีวิตกับความสุข พูดง่ายๆ ว่า คนที่มีเป้าหมายชีวิตมักจะมีความสุขมากกว่าคนที่อยู่ไปวันๆ แต่ผลการศึกษายาวนานเกือบทศวรรษนี้ ทำให้เห็นผลพลอยได้อีกอย่างหนึ่งคือ คนที่มีเป้าหมายชีวิตยังมีฐานะการเงินที่ดีมากกว่าด้วย โดยมีตัวเลขรายได้สะสมเฉลี่ยของคน 2 กลุ่มนี้ที่แตกต่างกัน 20,857 ดอลลาร์ตลอดช่วง 9 ปีนั้น
อาจมีคนสงสัยต่อไปอีกว่า เป้าหมายต่างกัน ส่งผลต่างกันหรือเปล่า? เป้าหมายแบบใดทำให้รายได้เพิ่มมากกว่าแบบอื่น?
เนื่องจากการทดลองไม่ได้ตั้งเป้าศึกษาเรื่องรายได้แต่ต้น จึงตอบคำถามข้างต้นได้ไม่ชัดเจนนัก แต่นักวิจัยก็เชื่อว่าผลลัพธ์จากการทดลองนี้สนับสนุนความเชื่อเรื่องการตามหาความหลงใหลใฝ่ฝันหรือแพสชัน (passion) ว่ามีประโยชน์มากกว่าการหมกมุ่นอยู่กับความอยากประสบความสำเร็จเพียงเท่านั้น
ผลการศึกษาเรื่องสุดท้ายที่นำมาฝากกัน ออกจะเป็นข้อสังเกตมุมมองแบบส่วนตัวอยู่สักหน่อย โดยเป็นของคุณแกรนต์ คาร์โดน (Grant Cardone) มหาเศรษฐีผู้ใช้เวลาลองผิดลองถูกอยู่ 20 ปี จนสามารถมีรายได้จากบริษัท 18 แห่ง และให้คนเช่าห้องจนกิจการขยายไปมากถึง 12,000 ห้อง
เขาสรุปอุปนิสัย 8 อย่างของคนรวยๆ ที่เขาได้พบมักจะทำ ประกอบด้วย ข้อแรกคือคนพวกนี้มักจะลงทุนในหุ้น กองทุน และวิธีการแบบอื่นปนๆ กันไปหลายอย่าง ไม่ทุ่มไปกับอันใดอันหนึ่งเท่านั้น
แต่เขาก็ตั้งข้อสังเกตด้วยว่า คนที่รวยจัดๆ นั้นบางครั้งก็มีนิสัยกล้าเสี่ยงและทุ่มสุดตัวเช่นกัน เช่น อีลอน มัสก์ ลงทุนในบริษัทต่างๆ จนสำเร็จแล้วก็ขายเอาเงินไปทำบริษัทที่ใหญ่กว่าเดิม เช่น ทำบริษัทแรกคือ Zip2 แล้วก็ขายทิ้งได้เงินมา 22 ล้านดอลลาร์ ก่อนนำมาใช้ลงทุนกับบริการด้านการธนาคารชื่อ X.com จนได้ผนวกเข้ากับ PayPal และขายให้กับ eBay ด้วยราคา 180 ล้านดอลลาร์ในที่สุด จากนั้นก็มาที่บริษัทเทสลา สเปซ X และอื่นๆ ในรูปแบบเดียวกันเลย
นิสัยข้อต่อไปคือ การก่อหนี้อาจทำได้ในกรณีของธุรกิจ เป็นการนำเงินไปสร้างการเข้าถึงสินทรัพย์อื่นที่ก่อรายได้ให้ได้ แต่ไม่แนะนำให้พยายามสร้างหนี้เพราะความต้องการส่วนตัว คนรวยๆ ส่วนใหญ่ไม่สะสมหนี้บัตรเครดิตและมักซื้อบ้านหรือรถยนต์ด้วยเงินสด!
คำแนะนำต่อไปคือ หลายคนคิดว่าการซื้อบ้านเป็นการเติมเต็มความฝัน แต่การซื้อบ้านเพื่ออาศัยไม่เหมาะสำหรับการลงทุนเพื่อหวังผลกำไรเท่าไหร่ ต่างกับการซื้อบ้าน ห้องอพาร์ตเมนต์ หรือคอนโดเพื่อให้เช่ามาก และเรื่องหลังนี่เองที่เป็นคำแนะนำต่อเนื่องกับข้อที่แล้วคือ การมีเงินมาซื้อที่พักให้เช่าเป็นการสร้างรายได้ทางอ้อม (passive income) ที่ให้ผลดี
อีกนิสัยหนึ่งคือ เมื่อจะซื้ออะไรก็ตาม หากซื้อแบบ ‘บิ๊กล็อต’ หรือซื้อทีละเยอะๆ แล้วได้ราคาถูกกว่าก็ควรจะทำ นอกจากได้ราคาสินค้าต่อหน่วยหรือชิ้นต่ำกว่าแล้ว ยังจะได้เอาเวลา (ที่ต้องเสียไปกับการเลือกซื้อของพวกนี้) ไปทำอย่างอื่นที่ก่อให้เกิดรายได้มากกว่าด้วย
สามข้อสุดท้ายนี่เกี่ยวพันกันอย่างใกล้ชิดคือ ยอมเสียเงินลงทุนเพื่อสร้างเครือข่ายคนรู้จักและเชื่อใจ ตระหนักรู้ว่า ‘เวลา’ คือ ทรัพยากรมูลค่าสูงสุดที่หายากสุด อะไรที่ ‘ซื้อเวลา’ แบ่งให้คนอื่นทำให้ได้ จงทำ เพื่อประหยัดเวลาของเรา เอาไปทำอย่างอื่น ซึ่งรวมทั้งพักผ่อนด้วย คนกลุ่มนี้มักไม่มีความคิดในหัวว่า ที่ทำอยู่คือความสำเร็จสูงสุดและควรหยุดได้แล้ว แต่ยังมองไปข้างหน้า มองหาความสำเร็จใหม่ๆ อีกต่อไป
เรื่องที่แซวกันเล่นๆ ว่า ชอบ ‘คนนิสัยรวย’ จึงมีอยู่จริงด้วยประการฉะนี้ สามารถนำข้อมูลเหล่านี้ไปใช้สังเกตและจะให้ดีกว่านั้นคือนำไปปฏิบัติด้วย ให้ตัวเองมี ‘นิสัยรวย’ ติดตัว ซึ่งก็จะทำให้รวยได้ง่ายขึ้นครับ
| ↑1 | Marius Leckelt et al. (2018) British Journal of Psychology, Vol. 10 (4), 769-789, https://doi.org/10.1111/bjop.12360 |
|---|
เรื่อง: นำชัย ชีววิวรรธน์
