ขั้วโลกเหนือเป็นฤดูหนาว ขั้วโลกใต้เป็นฤดูร้อน แต่ที่เหมือนกันก็คือ ไม่ว่าจะหนาวจะร้อน ทั้งสองขั้วโลกต่างมีอาการ ‘น้ำแข็งหดตัว’ จนเกิดสถิติใหม่อย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อนด้วยกันทั้งคู่!
ฤดูหนาวที่ผ่านมานี้ แถบอาร์คติก (คือขั้วโลกเหนือ) เกิดมีสิ่งที่เรียกว่า ‘คลื่นความร้อนในฤดูหนาว’ (Winter Heat Wave) ขึ้นมาหยุดยั้งการงอกขยายของน้ำแข็งเสียอย่างนั้น แม้แต่นักวิจัยที่ทำงานในแถบขั้วโลกก็ยังตกตะลึง เพราะไม่เคยเกิดอะไรอย่างนี้มาก่อน ทำให้อาร์คติกมีปริมาณน้ำแข็งต่ำสุดในฤดูหนาวต่อเนื่องติดกันสามปีเข้าให้แล้ว
ขั้วโลกใต้ก็ไม่น้อยหน้า ก่อนวาเลนไทน์หนึ่งวัน น้ำแข็งในทะเลแอนตาร์กติก (หรือขั้วโลกใต้) ทำสถิติลดต่ำสุดแบบที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนด้วยเหมือนกัน
สถานการณ์ในขั้วโลกเหนือ
นักวิทยาศาสตร์คาดการณ์อยู่แล้วว่าน้ำแข็งทั้งสองขั้วโลกจะลดลงเพราะโลกร้อนขึ้น ที่เห็นได้ชัดเจนมากก็คือในแถบอาร์คติก
แต่ช้าก่อน-ที่บอกว่าเห็นชัดเจนนั้น สมัยก่อนเป็นการหดตัวในฤดูร้อนน่ะนะ เพราะฤดูร้อนก็ย่อมร้อน ร้อนปุ๊บน้ำแข็งก็ต้องละลาย แต่อาร์คติกยุคใหม่ก้าวไกลกว่านั้น ด้วยการที่ต่อให้เป็นฤดูหนาว น้ำแข็งก็ยังหดตัวได้เพราะเกิด ‘ฤดูหนาวไม่ธรรมดา’ หรือ Unusual Winter ขึ้นมา
แม้เป็นฤดูหนาว แต่ปรากฏว่าเกิดพายุเคลื่อนจากมหาสมุทรแอตแลนติก พัดพาเอาอากาศอุ่นขึ้นไปที่ขั้วโลก ฤดูหนาวเลยไม่หนาว ที่ละติจูดราวๆ 80 องศาเหนือ พบว่าในฤดูหนาวที่ผ่านมา มีบางช่วงอุณหภูมิสูงถึง 15 องศาเซลเซียส (โอ๊ย! เชียงใหม่ยังหนาวกว่าเลย!) ในพื้นที่ที่ปกติมีอุณหภูมิ -30 องศาเซลเซียส (อ่านว่า-ลบสามสิบนะคุณ) ถือว่าไม่ธรรมดาเลย
น้ำแข็งในทะเลที่อยู่เหนือสแกนดิเนเวียและรัสเซียนั้น มีปริมาณลดน้อยถอยลงอย่างมาก แล้วนี่ยังไม่ถึงปลายฤดูหนาวเลย หลายคนเลยเชื่อว่าปีนี้จะต้องได้เห็นสถิติน้ำแข็งน้อยที่สุดมากกว่านี้อีกแน่ๆ
สถานการณ์ในขั้วโลกใต้
ขั้วโลกใต้นั้นกลับกันกับขั้วโลกเหนือ (อ้าว! ก็แหงล่ะสิ มันคนละขั้วนี่นา!) คือขั้วโลกเหนือไม่ได้มีแผ่นดิน แต่ขั้วโลกใต้เป็นทวีป เพราะฉะนั้น แอนตาร์ติกาในขั้วโลกใต้เลยมีน้ำแข็งมหึมาวางอยู่บนแผ่นดิน แล้วมีน้ำแข็งจากทะเลมาล้อมรอบ
พอโลกร้อน สิ่งที่เกิดขึ้นกับขั้วโลกใต้ก็คือ น้ำแข็งบนแผ่นดินละลาย พอละลายปุ๊บก็ไหลลงทะเล ทำให้น้ำแข็งในทะเลเพิ่มมากขึ้น
แต่…
แต่นั่นกลายเป็นเรื่องในอดีตไปแล้ว เพราะปรากฏว่า ปีนี้น้ำแข็งในทะเลแอนตาร์กติกเอง ก็ดูเหมือนจะทนทานความร้อนไม่ไหว เกิดการ ‘หดตัว’ จนมีปริมาณน้ำแข็งในทะเลต่ำสุดในฤดูร้อนเป็นครั้งแรก
โดยก่อนวาเลนไทน์ปีนี้หนึ่งวัน ปริมาณน้ำแข็งในทะเล (Sea Ice) มีปริมาณน้อยที่สุดในประวัติศาสตร์ ทำลายสถิติของปี 1997 ไปราบคาบ
แคลร์ พาร์กินสัน นักวิจัย Sea Ice บอกว่าไม่มีใครรู้จริงๆ ว่าจะเกิดอะไรขึ้น น้ำแข็งอาจจะกลับมาหรือไม่กลับมาก็ได้ แต่อย่างน้อยที่สุด นักวิทยาศาสตร์ก็จะมีข้อมูลใหม่ๆ เกี่ยวกับเรื่องนี้เพื่อเอาไว้รับมือสภาพการณ์เลวร้ายที่อาจเกิดขึ้น
อืมม์…น้ำแข็งอาจจะกลับมาหรือไม่กลับมาก็ได้
แล้วถ้ามันไม่กลับมาล่ะ…
อ่านเพิ่มเติม