หลังจากไม่ได้ออกนอกประเทศไปไหนมากว่า 3 ปี ‘เขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมคำ’ คือสถานที่แรกที่ผมอยากไปที่สุดเมื่อด่านชายแดนด่านไทย-ลาวเปิดอีกครั้ง โดยเฉพาะเมื่อเห็นข่าวสนามบินนานาชาติบ่อแก้วที่สร้างได้ใหญ่โตมโหฬารจวนจะเปิดเต็มที ทั้งที่ย้อนกลับไป 3 ปีก่อน หรือหนล่าสุดที่ผมได้ไป ยังไม่มีวี่แววว่าจะเกิดขึ้น
มาเที่ยวนี้เปลี่ยนแปลงกว่าทุกครั้ง เพราะเต็มไปด้วยตึกระฟ้าเรียงรายห้อมล้อมอาคารสีทองสูง 17 ชั้นซึ่งเป็นโรงแรมมียอดคล้ายดอกงิ้ว เบื้องล่างมีอาคารรูปมงกุฎที่เป็นคาสิโนมาแต่เดิม ประกอบเข้าด้วยกันเป็นโรงแรม-คาสิโนโดยสมบูรณ์แบบ อนึ่ง เขตเศรษฐกิจพิเศษแห่งนี้แตกต่างกับเขตเศรษฐกิจพิเศษทุกแห่งใน สปป.ลาว เพราะมี ‘คิงส์โรมัน’ ธุรกิจคาสิโนเป็นตัวขับเคลื่อนหลัก ขณะที่ในเขตเศรษฐกิจพิเศษอื่น ไม่มีแห่งใดเลยที่มีคาสิโนตั้งอยู่ภายในเขต
ต้นแบบเขตเศรษฐกิจพิเศษจากจีนสู่ลาว
เขตเศรษฐกิจพิเศษ (Special Economic Zone: SEZ) เป็นเทคโนโลยีการจัดพื้นที่ในแบบที่ริเริ่มโดยจีน เกิดขึ้นราวปี 1980 มักตั้งบนที่รกร้างว่างเปล่า มีอาณาบริเวณขนาดเล็ก หวังดึงดูดนักลงทุนชาวต่างชาติ โดยเฉพาะคนจีนโพ้นทะเล กลายเป็นแม่แบบของการเปิดประเทศเพื่อการพัฒนา โดยเฉพาะประเทศกลุ่ม CLMV (กัมพูชา, ลาว, พม่า และเวียดนาม) แรกเริ่มอำนาจบริหารจัดการอยู่ที่ระดับมณฑล ภายหลังจึงโอนให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในระดับถัดลงมาได้ดูแลรับผิดชอบ
จุดตัดสำคัญช่วงต้นทศวรรษ 1990 คือ รัฐบาลลาวหันมาใช้นโยบาย ‘กลไกเศรษฐกิจใหม่’ (New Economic Mechanism) คาดหวังการลงทุนจากต่างชาติ และเปิดกว้างทางเศรษฐกิจ ประจวบเหมาะกับที่ข้างฝ่ายจีนเริ่มมีนโยบาย ‘ก้าวออกไป’ (Go Out Policy) ส่งเสริมให้คนจีนออกไปทำธุรกิจต่างๆ ภายนอกประเทศมากยิ่งขึ้น จึงค่อยๆ เกิดการไหล่บ่าของทุนจีนเข้ามาในลาวหลายภาคการผลิต ทั้งจากหน่วยงานรัฐวิสาหกิจที่เน้นการลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐาน เช่น เขื่อน ถนน กระทั่งรถไฟ และทรัพยากร เช่น เหมืองแร่ ในขณะที่ภาคเอกชนเน้นการลงทุนด้านอุตสาหกรรมเกษตร ได้แก่ สวนกล้วย ยางพารา ล่าสุดคือ ข้าวโพด จีนได้กลายเป็นทั้งผู้ให้ความช่วยเหลือและผู้ลงทุนอันดับหนึ่งของลาว
รัฐบาลลาวผลักดันให้มีเขตเศรษฐกิจพิเศษในพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศ โดยจัดตั้งเขตเศรษฐกิจพิเศษสะหวันเซโนขึ้นเป็นแห่งแรก อยู่ที่แขวงสะหวันเขต ฝั่งตรงข้ามกับจังหวัดมุกดาหารของไทย เมื่อปี 2546 คนมักเข้าใจผิดว่าสะหวันเวกัส คาสิโนที่คนไทยแถบภาคอีสานนิยมข้ามไปเล่น (ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็นสะหวันรีสอร์ท) ตั้งอยู่ในเขตเศรษฐกิจแห่งนี้ แต่อันที่จริงอยู่คั่นกลางระหว่างเขตเศรษฐกิจพิเศษโซน A กับโซน C ซึ่งถือเป็นพื้นที่ปกติต้องเอากฎหมายทั่วไปมาบังคับใช้ เช่น ห้ามมีคนต่างชาติทำงานเกิน 10%, คนลาวห้ามเข้าไปเล่นการพนัน
ความ ‘พิเศษ’ ของเขตเศรษฐกิจพิเศษโดยทั่วไป หมายถึงการให้สิทธิ ‘พิเศษ’ ในด้านต่างๆ ซึ่งเอื้อต่อการเข้ามาลงทุนในเขตเศรษฐกิจด้วยกฎเกณฑ์ที่ผ่อนคลายไปจากกฎเกณฑ์ที่ใช้กันปกติ ซึ่งในบริบทของลาวแล้วเสนอให้มากกว่าประเทศอื่น ไม่ว่าเรื่องสิทธิการใช้ที่ดินในระยะยาว, กรรมสิทธิ์ในอสังหาริมทรัพย์, อำนวยความสะดวกด้านการพำนักอาศัยให้ผู้ลงทุนต่างประเทศ, การจ้างแรงงานข้ามชาติ รัฐบาลลาวเรียกรวมๆ ว่าการให้ ‘เอกราชทางด้านบริหารเศรษฐกิจ’ แก่ผู้ลงทุน
คาสิโนในเขตเศรษฐกิจพิเศษลาว
หลังจากนั้นจึงมีเขตเศรษฐกิจพิเศษบ่อเต็นเมืองทอง (บ่อเต็นแดนคำ) ตามมาเป็นแห่งที่สอง และทยอยมีที่อื่นตามมาเรื่อยๆ ขณะนี้มีแล้ว 12 แห่ง ครบทั้ง 4 ภาค จุดดึงดูดนักลงทุนต่างชาติของลาวคือ การยกสัมปทานให้ใช้พื้นที่ในระยะยาวนานมาก ตั้งแต่ 50-99 ปี แน่นอนว่าไม่พ้นเป็นนักลงทุนจากจีนที่ให้ความสนใจเข้ามาลงทุนมากที่สุด ในที่นี้รวมถึงคนจีนสัญชาติอื่นด้วย อาทิ ไต้หวัน, มาเลเซีย, สิงคโปร์, มาเก๊า, ฮ่องกง (ศาสตราจารย์ยศ สันตสมบัติใช้คำอุปมาถึงกลุ่มนี้ว่า ‘มังกรหลากสี’)
อาจพูดได้ว่าเขตเศรษฐกิจพิเศษบ่อเต็นเมืองทองคือผลสืบเนื่องจากนโยบายปราบปรามการพนันของจีน ทำให้นักลงทุนต้องมองหาทำเลใหม่ เนื่องจากก่อนหน้านี้ที่เมืองลา เขตปกครองพิเศษ (Special Region) ลำดับที่ 4 ของพม่า เคยมีคาสิโนน้อยใหญ่หลายสิบแห่งตั้งรวมกันช่วงทศวรรษ 1990-2000 หลังกองกำลังเมืองลาทำข้อตกลงหยุดยิงกับรัฐบาลทหารพม่า เมืองลาจำต้องเลิกปลูกฝิ่นในฐานะพืชเศรษฐกิจสำคัญ และหันมาเปิดรับการลงทุนภาคอุตสาหกรรมการพนันของนักธุรกิจจากจีนยูนนาน เพื่อทดแทนแหล่งรายได้ที่หายไป
ทุนคาสิโนจีนกลุ่มหนึ่งจากเมืองลาเห็นโอกาสของถนนสาย R3A ที่เชื่อมต่อไทย-ลาว-จีนเข้าด้วยกัน จึงพัฒนาโครงการบ่อเต็นแดนคำทางตอนเหนือของลาว ในเขตแขวงหลวงน้ำทา บริเวณชายแดนจีน-ลาว ด่านบ่อหาน-บ่อเต็น สร้างคาสิโน-โรงแรมผุดขึ้นท่ามกลางป่าดอยบนผืนนาเดิม แต่เปิดไปได้ไม่กี่ปี (2550-2554) ก็ได้รับผลกระทบเต็มๆ จากนโยบายดังกล่าวของทางการจีนอีก เนื่องจากข่าวจับนักพนันจีนเป็นตัวประกันและการฆ่าล้างหนี้ ลาวโดนจีนบีบจนในที่สุดต้องสั่งปิดคาสิโน เมื่อปราศจากคาสิโน ธุรกิจอื่นก็ไปไม่รอด บ่อเต็นแทบจะกลายสภาพเป็นเมืองร้างในทันใด อีกนานหลายปีกว่าจะเปลี่ยนมือไปสู่นักลงทุนรายใหม่ และหันเหไปทำด้านโลจิสติกส์ (พร้อมเปลี่ยนชื่อเป็นบ่อเต็นแดนงาม)
ห้วงเวลาที่เมืองลาเริ่มซบเซา ทุนจีนจากเมืองลาอีกกลุ่มกลับเล็งเห็นศักยภาพของอีกพื้นที่หนึ่งในลาวคือ บริเวณสามเหลี่ยมทองคำว่าเหมาะแก่การลงทุนทำคาสิโน เปลี่ยนความตั้งใจจากเดิมที่อยากเข้าไปลงทุนในฟิลิปปินส์หรือไทย ด้วยมีข้อเปรียบเทียบสำคัญอยู่ที่การมีอำนาจเต็มเหนือพื้นที่ และทำเลที่ตั้งอยู่บนรอยต่อระหว่างสามประเทศ (ไทย-พม่า-ลาว) ซึ่งคนจีนสามารถเข้าถึงได้ง่ายจากหลายช่องทาง ขณะเดียวกันก็ค่อนข้างห่างไกลจากอิทธิพลของจีนทางกายภาพ
พูดอย่างตรงไปตรงมาคือ ลาวยอมให้ผู้ลงทุนมีอำนาจเบ็ดเสร็จในการบริหารจัดการพื้นที่ นอกเหนือไปจากการให้สิทธิประโยชน์อื่นๆ เช่น กำหนดเวลาปลอดภาษีนานกว่า, อัตราภาษีเรียกเก็บต่ำกว่า ประกอบกับค่าจ้างแรงงานไม่สูงนัก และการเมืองมีความมั่นคง
ว่าด้วยเขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมคำ
ปี 2550 รัฐบาลลาวตอบตกลงในข้อเสนอขอสัมปทานพื้นที่จากกลุ่มทุนจีนชื่อ กลุ่มดอกงิ้วคำ (ชื่อในภาษาลาว) เป็นบริษัทจดทะเบียนในฮ่องกงที่มีจ้าวเหว่ย นักธุรกิจจีนสัญชาติมาเก๊าเป็นเจ้าของ ภายใต้ขอบเขตพื้นที่ขั้นต้น 30 ตารางกิโลเมตร (3,000 เฮกตาร์) ต่อมาขยายเพิ่มเป็น 102 ตารางกิโลเมตร (10,227 เฮกตาร์) อายุสัมปทานยาวนาน 99 ปี นอกจากพื้นที่เขตตัวเมืองแล้ว ยังรวมถึงพื้นที่เขตป่าสงวนอีกด้วย ลักษณะเป็นการร่วมทุน เอกชน 70% รัฐบาล 30% โดยเป็นเงินทุนของดอกงิ้วคำเองทั้งหมด 100% โดยถือว่ารัฐบาลลาวเป็นเจ้าของปัจจัยการผลิตที่สำคัญคือ ที่ดิน โดยฝั่งลาวได้รับแบ่งปันผลประโยชน์ในรูปของเงินปันผลตามการประกอบหุ้นเป็นหลัก ไม่มีค่าสัมปทานรายปี และได้รับการยกเว้นไม่ต้องเสียภาษี ซึ่งจนถึงปี 2562 ทางเขตเศรษฐกิจได้จ่ายพันธะอากรให้กับรัฐบาลลาวแล้วรวม 458 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
เขตเศรษฐกิจพิเศษแห่งนี้มีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการว่า ‘เขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมคำ’ (Golden Triangle SEZ) ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำโขงในเขตเมืองต้นผึ้ง แขวงบ่อแก้ว ฝั่งตรงข้ามกับอำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ในส่วนของคาสิโนคิงส์โรมันได้เลือกเปิดตัวอย่างยิ่งใหญ่ในวันที่ 9 เดือน 9 ปี 2009 (9 กันยายน 2552) กลุ่มเป้าหมายหลักเป็นคนจีน ผู้เล่นชาติอื่นคือผลพลอยได้และแค่สีสันเท่านั้น
แม้นมีคาสิโนเป็นจุดขาย แต่ก็ประกอบด้วยพื้นที่ส่วนอื่นๆ อันหลากหลาย พบการเปลี่ยนแปลงในแง่สิ่งปลูกสร้างและธุรกิจใหม่ๆ เพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวอยู่โดยตลอด ทุกครั้งที่ไปเยือนจึงไม่เคยเหมือนเดิม นับแต่ครั้งแรกปี 2556 จวบจนหนล่าสุดเมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา
ย่านไชน่าทาวน์ วัดเจ้าแม่กวนอิม โรงแรมสวนดอกงิ้ว สระว่ายน้ำ โรงนวด ยิมมวยไทย ร้านอาหาร ภัตตาคาร Sex Shop ผับ บาร์ เธค โรงแรมสวนจีนหรูหรา ซุปเปอร์มาร์เก๊ตจีน ชุมนุมร้านปิ้งย่างหมาล่า สนามแข่งม้า สวนสัตว์ สวนกล้วย หมู่บ้านจัดสรร ลานกิจกรรมเกาะดอนซาว ตลาดนัด ชุมชนแออัดของแรงงานชาวพม่า โรงโม่หิน/ผสมปูน คอนโดมิเนียม ฟิตเนส โรงพยาบาล รีสอร์ทริมโขง คาราโอเกะ ตลาดดอนซาว (โฉมใหม่) สวนสาธารณะหน้าต่างสามเหลี่ยมทองคำ สนามโกคาร์ท สนามบินนานาชาติ ศูนย์การค้าขนาดใหญ่ ร้านกาแฟสตาร์บัคส์ (เลียนแบบ) ไร่ข้าวโพด โรงแรม Kapok Star Hotel (ตึกสีทองสูงเด่นที่พูดถึงตอนต้น) ตลาดน้ำ (อยู่ระหว่างก่อสร้าง)
บางอย่างข้างต้นตอนนี้ก็ไม่หลงเหลือให้เห็นแล้ว ยังมิพักเอ่ยถึงการพัฒนาด้านโครงสร้างพื้นฐาน โดยเฉพาะถนนหนทาง และระบบสาธารณูปโภคต่างๆ ที่ล้วนเป็นไปชนิดน่าทึ่ง
เขตเศรษฐกิจพิเศษที่เลวร้ายที่สุดในโลก
แต่ถึงกระนั้น หากลองหาข้อมูลเกี่ยวกับคิงส์โรมันหรือเขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมทองคำจากอินเทอร์เน็ตไม่ว่าในภาษาไทยหรือภาษาอังกฤษกลับพบข่าวคราวเชิงลบเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งนับแต่ถูกสหรัฐฯ ขึ้นบัญชีดำเป็นองค์กรอาชญากรรมข้ามชาติ เช่น ในปี 2561 หลังจากนั้นก็มีข่าวเชิงลบเกิดขึ้นไม่เว้นแต่ละปี, ปี 2562 นักธุรกิจไทยถูกอุ้มเรียกค่าไถ่ 5 ล้านบาท, ปี 2563 มีเหตุยิงถล่มลูกค้าคาสิโนชาวจีนรถพรุนดับ 4 ศพ, ปี 2564 พบคนติดเชื้อโควิดกว่า 300 ราย, ปี 2565 คนไทยถูกหลอกลวงไปทำงานให้แก๊งค์สแกมเมอร์/คอลเซ็นเตอร์จนต้องหนีกลับมา
รายงานบางชิ้นในสื่อต่างประเทศถึงกับบอกว่าที่นี่เป็น ‘เขตเศรษฐกิจพิเศษที่เลวร้ายที่สุดในโลก’ ส่วนตัวผมเห็นว่าขึ้นอยู่กับจุดยืนว่าเป็นฝ่ายได้หรือเสีย เป็นนักลงทุน รัฐ หรือชาวบ้าน ตลอดจนมุมมองว่าอยู่ตรงไหน เน้นมิติเศรษฐกิจหรือสังคม
ผลการวิจัยที่ผมเคยทำชี้ให้เห็นทั้งด้านบวกและลบ
| ผลด้านบวกเน้นมิติทางเศรษฐกิจ (Economic Benefits) | ผลด้านลบเน้นมิติทางสังคม (Social Costs) |
| โครงสร้างพื้นฐานและระบบสาธารณูปโภคพัฒนาอย่างก้าวกระโดดเป็นแหล่งจ้างงานขนาดใหญ่ปริมาณนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้น คนลาวในพื้นที่ห่างไกลมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น | ชาวบ้านต้องสูญเสียทรัพยากร เช่น ที่ดินทำกิน กระแสจีนภิวัฒน์ เมืองถูกทำให้เป็นจีนเพื่อคนจีน อัตลักษณ์ของท้องถิ่นถูกกลืนกลายเกิดธุรกิจสีเทาและตลาดมืด เช่น สัตว์ป่า ยาเสพติด โดยเฉพาะการค้าประเวณีเป็นแหล่งฟอกเงินปัญหาคนติดการพนันประเด็นทางสิ่งแวดล้อม จากการใช้สารเคมีทำสวนกล้วย เป็นต้น |
ปัญหาของคิงส์โรมันในสายตาสื่อตะวันตกโดยรวมจึงอยู่ที่การเป็นพื้นที่ ‘พิเศษ’ ที่กฎหมายเอื้อมไปไม่ถึง จนกลายเป็น ‘พื้นที่ยกเว้น’ (Space of Exception) ไม่ใช่ Special Economic Zone หากแต่เป็น Special Criminal Zone เป็นแหล่งรวมสิ่งผิดกฎหมายหลายสิ่งอย่างอยู่ในที่เดียวกัน
เขตจัดการตนเองแบบคิงส์โรมัน
สำหรับเขตเศรษฐกิจพิเศษในลาวนั้น โครงสร้างการบริหารงานขึ้นอยู่กับรูปแบบการลงทุน กรณีเขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมคำ รัฐบาลลาวได้มอบสิทธิในการบริหารจัดการ ตลอดจนควบคุมพื้นที่เกือบทั้งหมดให้แก่บริษัท ตามโครงสร้างที่ถูกกำหนดไว้ในกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการลงทุน และดำรัสว่าด้วยเขตเศรษฐกิจพิเศษและเขตเศรษฐกิจเฉพาะ โดยแยกเป็นคณะบริหารเขตเศรษฐกิจพิเศษกับสภาบริหารเศรษฐกิจทำงานร่วมกัน ฝ่ายแรกให้ผู้แทนของรัฐบาลลาวนั่งเป็นประธาน ส่วนฝ่ายหลังคือผู้พัฒนาหรือนักลงทุนจะได้เป็นประธาน
โครงสร้างการบริหารเขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมคำ
คณะบริหารเขตเศรษฐกิจพิเศษประกอบด้วย 1) หัวหน้าคณะบริหาร 2) รองหัวหน้าคณะบริหาร 1-3 คน และ 3) กรรมการจำนวนหนึ่งตามความเหมาะสม ถูกแต่งตั้งโดยประธานคณะกรรมการแห่งชาติลาวเพื่อคุ้มครองเขตเศรษฐกิจพิเศษ และเขตเศรษฐกิจเฉพาะ (คขพส.) บนพื้นฐานการประสานสมทบกับแขนงการและองค์การปกครองท้องถิ่นที่เกี่ยวข้อง สิทธิและหน้าที่สำคัญ เช่น ป้องกันความสงบภายในเขต, ออกระเบียบการเกี่ยวกับการคุ้มครองพลเมืองในการเข้า–ออกพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษ, วางนโยบายเกี่ยวกับการพัฒนาสังคม การส่งเสริมการศึกษา สาธารณสุข วัฒนธรรม และการแก้ไขปัญหาสังคม, สร้างความสัมพันธ์ระหว่างประเทศตามสิทธิและหน้าที่ของตน
สภาบริหารเขตเศรษฐกิจพิเศษประกอบด้วย 1) ประธานสภาบริหาร 2) รองประธานสภาบริหาร 1-3 คน และ 3) กรรมการจำนวนหนึ่งตามความเหมาะสม ได้รับการแต่งตั้งโดยประธาน คขพส. บนพื้นฐานการประสานสมทบกับแขนงการและองค์การปกครองท้องถิ่นที่เกี่ยวข้อง สำหรับการแต่งตั้งหรือปลดรองประธานสภาบริหารออกจากตำแหน่ง กรณีที่เป็นคนต่างประเทศจะต้องมีการตรวจสอบประวัติโดยความเห็นชอบและเสนอจากประธานสภาบริหารเศรษฐกิจเท่านั้น สิทธิและหน้าที่สำคัญ เช่น วางแผนพัฒนาเศรษฐกิจ แผนงาน และโครงการการลงทุนในแต่ละระยะจนสำเร็จอายุของโครงการ, ออกระเบียบในการคุ้มครอง และบริหารเศรษฐกิจ, ดำเนินนโยบายส่งเสริมการลงทุนตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการลงทุน อาทิ เช่น อนุมัติการนำเข้าและส่งออกของเขตเศรษฐกิจพิเศษทั้งหมด, กำหนดการจัดเก็บรายได้ต่าง ๆ ของเขตเศรษฐกิจพิเศษ อาทิ ค่าเช่าที่ดินแบบระยะยาว (หลายสิบปี) และระยะสั้น (ปีต่อปี), บริหารงานบุคคล ภายใต้ความรับผิดชอบของตน, ควบคุมการจัดสรรและใช้ประโยชน์ในที่ดิน การปลูกสร้างประเภทต่าง ๆ
สรุปคือ อำนาจของคณะบริหารจะเน้นภารกิจความมั่นคงและวางนโยบายเป็นหลัก ขณะที่อำนาจของสภาบริหารจะกว้างขวางกว่ามาก โดยเฉพาะในแง่ของการบริหารจัดการพื้นที่กับภาคปฏิบัติการต่างๆ
พิจารณาจากสิทธิและหน้าที่ของสภาบริหารข้างต้น ซึ่งมีจ้าวเหว่ยเป็นประธาน ตอกย้ำชัดเจนถึงหลักการใหญ่เรื่อง ‘เอกราชทางด้านบริหารเศรษฐกิจ’ ที่ลาวใช้จูงใจนักลงทุนต่างชาติเป็นอย่างดี ในประเทศประชาธิปไตยที่การเมืองท้องถิ่นเข้มแข็ง ถ้าจ้าวเหว่ยต้องการพัฒนาเมืองให้เป็นไปในแนวทางที่ตนต้องการก็ต้องลงสมัครรับเลือกตั้งพร้อมเสนอนโยบายให้ประชาชนตัดสินใจเลือก เมื่อได้รับตำแหน่งแล้วจึงจะมีโอกาสได้ทำตามที่หาเสียงเอาไว้ แต่ที่นี่ขอให้มีเม็ดเงินมหาศาลมาลงทุน และสามารถเชื่อมต่อกับรัฐบาลลาวได้ คุณจะมีอำนาจเต็มเหนือพื้นที่ในเชิงของการพัฒนาไปเลย
มีเหตุการณ์ที่สร้างความประหลาดใจจากการไปเยือนหนหลังสุด นั่นคือ เจอการตั้งด่านตรวจตราคัดกรองคนเข้า-ออกภายในเขตอย่างเข้มงวด ทว่ากลับดำเนินการโดยคนของคิงส์โรมันเองที่มีอาวุธปืนในมือ ทั้งตรวจค้นยานพาหนะ และขอดูเอกสารการเดินทางของผู้โดยสารได้ แต่ปราศจากตำรวจของลาวประจำการอยู่ด้วย ทั้งที่เป็นเรื่องความมั่นคงซึ่งควรเป็นบทบาทของคณะบริหาร (ฝ่ายรัฐบาลลาว) ประหนึ่งคิงส์โรมันมีกองกำลังเป็นของตนเอง สะท้อนอำนาจบริหารจัดการเหนือพื้นที่ที่เพิ่มขึ้นชัดเจนหลังสถานการณ์โควิด-19 แพร่ระบาดอย่างหนักในพื้นที่ในช่วงก่อนหน้า
ความไม่เบ็ดเสร็จเด็ดขาดในการบริหารจัดการพื้นที่อาจเป็นปัญหาที่พบได้ทั่วไปในหลายประเทศ เนื่องจากมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจำนวนมาก และมีหลายระดับชั้น แต่ไม่ใช่กับคิงส์โรมันและเขตเศรษฐกิจพิเศษแห่งนี้ ซึ่งลาวได้ผลักภาระให้กับกลุ่มทุนการพนันจีนไป โดยยอมสละอธิปไตยเหนือดินแดนบางส่วน แลกกับการพัฒนาพื้นที่ไกลปืนเที่ยงที่เคยเลื่องชื่อในฐานะแหล่งผลิตยาเสพติดสำคัญแห่งหนึ่งของโลกให้กลายเป็นเมืองใหม่ที่มีพร้อมสรรพได้อย่างน่าตื่นตะลึง.
เรื่อง: ณัฐกร วิทิตานนท์
