ธุรกิจของพวกข้าเริ่มต้นในซิซิลีตั้งแต่ศตวรรษที่ 19 งานของพวกข้ามีตั้งแต่การพนัน ค้ายา ปล้นฆ่า ไปจนถึงฟอกเงิน แต่นั่นเป็นเพียงหน่วยย่อยๆ ที่ประกอบกันอยู่ภายใต้งานหลักที่เรียกว่าการให้ความคุ้มครอง ความคุ้มครองที่ข้าว่าหมายถึงการทำให้สังคมมีระเบียบภายใต้การดูแลของพวกข้า ระเบียบที่กฎหมายและความยุติธรรมไม่ครอบคลุมปกป้องการดำเนินชีวิตของพวกเอ็ง หรือเอ็งจะปฏิเสธในสิ่งที่ข้าพูด
พวกเอ็งอาจเรียกข้าว่าพวกอันธพาล พวกมาเฟีย หรืออะไรก็ช่าง แต่พวกข้าเรียกตัวเองว่าผู้ทรงเกียรติ ในสังคมที่เต็มไปด้วยความไร้เกียรติ ใช่ ไร้เกียรติ พวกเอ็งพูดถึงคำว่าเกียรติ แต่การประพฤติตนของพวกเอ็งไม่มีแบบแผนของมันอยู่เลย มีแต่พวกข้าเท่านั้นที่ทำให้สังคมยังวางอยู่บนดุลยภาพแห่งเกียรติ
ระยะเวลานับร้อยๆ ปีทำให้เรื่องราวของพวกข้าไม่สิ้นสุด ไม่นับว่าเรื่องบางเรื่องเป็นเรื่องแต่งเพื่อปกปิดบิดเบือนบางอย่างที่สำคัญ เรื่องที่โกหกกันไปอย่างแพร่หลาย ศักดิ์สิทธิ์แม้กระทั่งพวกเพื่อนๆ ของข้าบางคนก็หลงคิดไปว่ามันเป็นเรื่องจริง จะให้ข้ายกตัวอย่างสักเรื่องหรือ ไอ้มาริโอ พูโซ กับพวกนั่นไง ที่ทำให้พวกเอ็งหลงเชื่อไปว่าการจุมพิตมือจุมพิตแหวนแสดงความเคารพกลางที่สาธารณะเป็นธรรมเนียมสำคัญของพวกข้า
เอ็งเคยได้ยินไหม? “ราตรียิ่งมืดมิด ความคิดยิ่งเจิดจ้า”
ก่อนนี้พวกข้าเคยเกือบสูญพันธุ์ไปเพราะไอ้พวกฟาสซิสต์ ขอให้ไอ้มุสโสลินีถูกเยี่ยวรดหน้าทุกวันในนรก อา… เอ็งไม่รู้เรื่องนี้หรอกรึ ข้าจะเล่าให้ฟังสั้นๆ ก่อนเข้าเรื่องนกฮูกของไอ้เลโอนาร์โด ชัชชา ที่ไอ้แมท ช่างสุพรรณ มันอ้อนวอนขอให้ข้ามาเล่าให้พวกเอ็งฟัง
ไอ้มุสโสลินีมันมาที่ซิซิลีในปี 1924 คนที่ต้อนรับมันอย่างสมศักดิ์ศรีคือดอนฟรานเชสโก คุชชา ไอ้มุสโสลินีมันมีกองตำรวจคุ้มกันส่วนตัวของมันมาเอง จำนวนคนเยอะจนดอนคุชชาอดไม่ได้ที่จะกระซิบกับมันว่า “เอ็งอยู่กับข้า อยู่ภายใต้ความคุ้มครองของข้า เอ็งจะต้องการไอ้ตำรวจพวกนี้ไปทำไม?” ไอ้มุสโสลินีมันปฏิเสธความคุ้มครองของดอนคุชชา ซึ่งนั่นหมายถึงการหยามหมิ่นผู้ทรงเกียรติ ดอนคุชชาตอบโต้มันด้วยการสั่งห้ามไม่ให้ผู้คนเข้าฟังการปราศรัยของมัน การหยามน้ำหน้าครั้งนี้ทำให้ไอ้มุสโสลินีเสียศักดิ์ศรีเป็นอย่างมาก มันโกรธจนประกาศสงครามกับพวกข้า ตั้งหน่วยกวาดล้างขึ้นมาไล่กำจัดพวกข้าเสียจนเกือบเหี้ยน แต่ก็ได้แค่เกือบ เพลงบรรเลงของพวกข้าอาจถูกทำให้เล่นผิดจังหวะ แต่บทเพลงไม่เคยสูญหาย และถ้าพวกเอ็งจะกล้ายอมรับ ต่อมาบทเพลงบรรเลงของพวกข้านั้นถูกนำไปเล่นกันอย่างแพร่หลายทั้งในศาล ในกองทัพ ในรัฐสภา หรือแม้แต่ปราสาทราชวัง
เรื่องนี้ถือเป็นเรื่องใหญ่ในประวัติศาสตร์ของพวกข้า ตัวข้าเองมองว่าเป็นจุดด่างพร้อย หลายคนในหมู่พวกข้าก็มองว่ามันคือความอัปยศ แต่ความอัปยศก็มีข้อดีที่ทำให้พวกข้าคิดค้นวิธีรอดพ้นจากการสูญพันธุ์และเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับสังคม พวกเด็กๆ ที่ทำงานให้ข้าอาจพูดอีกแบบว่าสังคมต่างหากที่โน้มตัวมาเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับพวกข้า ปล่อยให้เด็กๆ มันร้อนแรงไป วันหนึ่งพวกมันจะเรียนรู้ว่าการถ่อมตนคือวิธีที่ปลอดภัยที่สุดของการเสริมเกียรติแก่ตัว ไม่มีใครจะให้บทเรียนเรื่องนี้แก่พวกเอ็งและพวกมันดีไปกว่าไอ้แฟรงค์ ลูกัส
พวกเอ็งรู้จักสมบัติของสามเหลี่ยมคล้ายในตรีโกณมิติไหม ความสมนัยที่เกิดขึ้นระหว่างอัตราส่วนของความยาวในสามเหลี่ยมสองรูป ข้าเล่าเรื่องใหญ่ให้พวกเอ็งฟังแล้ว ต่อไปข้าจะเล่าเรื่องเล็กอย่าง วันของนกฮูก เรื่องเล็กที่จะทำให้เห็นภาพใหญ่ และภาพใหญ่ที่ทำให้เข้าใจเรื่องเล็ก เรื่องที่ไอ้ชัชชามันอำพรางอะไรต่อมิอะไรเกี่ยวกับซิซิลีและอิตาลีไว้ในนั้น ถ้าเอ็งจะคิดถึงบ้านเมืองของเอ็งไปด้วย หรือเรื่องในมุมโลกอื่นไปด้วยก็ไม่ใช่เรื่องที่ต้องแปลกใจอะไร เพราะเรื่องเล่าทุกเรื่องในทุกจักรวาลมีสมบัติของสามเหลี่ยมคล้ายแฝงอยู่ดั่งเงา
เช้าวันเสาร์ในเมืองเล็กๆ เมืองหนึ่งบนเกาะซิซิลี เสียงปืนลูปาราดังขึ้น เหยื่อของการลอบยิงชื่อซัลวาโตเร โคลัสแบร์นา มันเป็นประธานบริษัทก่อสร้างเล็กๆ ที่รับงานโครงการรัฐ ฝีมือมันเยี่ยมกว่าคู่แข่ง ตำรวจที่ดูแลคดีนี้คือผู้กองเบ็ลลอดิ ไอ้ผู้กองคนนี้มันสำคัญเลยทีเดียวแหละ มันยึดมั่นในความเชื่อเรื่องการลากคนผิดมาลงโทษ วิธีคิดที่ไม่รู้โลกย์รู้แต่ธรรม พวกงมงายไร้เดียงสา แต่มันมีฝีมือ ข้ายอมรับเลยว่ามันมีฝีมือ มันมองเห็นสิ่งที่คนอื่นมองไม่เห็น ไอ้ผู้รับเหมานั่นมันตายเพราะขี้เหนียว ดื้อรั้นไม่ยอมจ่ายค่าคุ้มครอง แถมยังทำตัวว่าอยู่เหนือกฎที่ไม่จำเป็นต้องเขียนให้ชัดเจน พวกเอ็งจำไว้นะ ความศักดิ์สิทธิ์ที่แท้จริงนั้นมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า สิ่งที่พวกเอ็งได้รับการอนุญาตให้เห็นนั้นมีไว้เพื่อกดพวกเอ็งลงให้ต้องเงยขึ้นแค่นั้น แต่พวกเอ็งไม่มีวันได้มองเห็นความแท้จริง แม้แต่ข้าเองยังไม่แน่ใจว่าข้าเคยเห็น ข้าอาจรู้ แต่ข้าไม่แน่ใจเลยว่าข้าเคยเห็น
จมูกเจ้าเล่ห์ของไอ้ผู้กองนั่นไวพอที่จะสัมผัสได้ว่ามีเส้นสายบางอย่างโยงใยไปไกลกว่าการฆ่ากันด้วยเหตุผลที่นำมาเบี่ยงเบนอย่างเรื่องชู้สาว มันได้กลิ่นของดอนมาเรียโน อาเรน่า ผู้ดูแลอาณาเขตที่เกิดเรื่อง ไปจนถึงรัฐมนตรีและวุฒิสมาชิกในเมืองหลวง มันคิดจะล่มโรมลงด้วยคดีเล็กๆ ในซิซิลี
มันทำอย่างไรนั่นหรือ มันสร้างความเข้าใจผิดให้เกิดขึ้นในหมู่ของผู้ทรงเกียรติ มันทำให้แต่ละฝ่ายคิดว่าพรรคพวกเพื่อนฝูงละเมิดจรรยาบรรณที่ผู้ทรงเกียรติยึดถือ ทำให้เกิดการสารภาพซัดทอดกันไปมาจนนำไปสู่การจับกุมที่สร้างความหวั่นไหวให้แก่ผู้เกี่ยวข้อง ทุกอย่างเป็นไปได้สวยตามที่มันคิดไว้ จนกระทั่ง…
ไอ้ชัชชามันร้ายกาจ มันขลัง มันใช้ช่วงเวลาที่การมีอยู่ของเหล่าผู้ทรงเกียรติเป็นเรื่องเห็นแต่ไม่รู้ รู้แต่ไม่เห็นในสังคมอิตาลีออกมาสื่อถึงความไม่ธรรมดาของสิ่งที่ดูเหมือนเป็นเรื่องปกติ เป็นเรื่องของความถูกต้องที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ มันวิพากษ์วิจารณ์ความพิกลพิการของการปกครองด้วยวัฒนธรรมที่พวกข้าประคับประคองอิตาลีไว้ในมือ
มันเอาความกล้าหาญ ไม่พรั่นพรึง และความมุ่งมั่น ใส่ไปในตัวของไอ้ผู้กองนั่น มันให้ไอ้ผู้กองนั่นเจ้าเล่ห์บ้าง แต่ไม่เป็นไรเพราะทำไปเพื่อปกป้องคุณธรรมความดี เอ็งอาจจะคิดว่านี่เป็นคุณสมบัติของพวกซิซิเลียน หรืออิตาเลียน อย่าอ่อนต่อโลกนักเลย คนดีที่ไหนก็เป็นแบบนี้ทั้งนั้น ไม่เชื่อเอ็งลองไปไล่อ่านดูเถิด ตั้งแต่เรื่องเล่าปรัมปราไปจนถึงคู่มือปกครองประเทศ คุณธรรมความดีมันออกใบอนุญาตฆ่าให้เอ็งอย่างปลอดความผิด แม้จะทุจริตก็เป็นความทุจริตที่มาจากความบกพร่องโดยสุจริต แล้วดูสิไอ้ชัชชามันเอาอะไรมาใส่ให้พวกข้า ความยโส มักใหญ่ใฝ่สูง และความแสนกลแกมโกง
ไอ้ชัชชามันทำให้เอ็งเชื่อว่าความจริงจะนำไปสู่ชัยชนะ ความจริงจะนำไปสู่ความยุติธรรม ความยุติธรรม เอ็งจะพูดคำนี้ซ้ำๆ ไปกี่ครั้งก็ไม่ได้ทำให้มันไร้ที่ติ เพราะมันมีที่ติ ธุรกิจที่พวกข้าทำและคนอย่างพวกข้าจึงจำเป็นต่อโลกใบนี้ ไม่อย่างนั้นจะมีคนอย่างพวกเอ็งอีกนับไม่ถ้วนตกทุกข์ได้ยากอยู่ในกับดักของความยุติธรรมตามตัวบทกฎหมาย มันเอาคำพูดเชิงปรัชญาสวยๆ มาใส่ปากของคนอย่างพวกข้า ให้ดูว่าพวกข้ามีการศึกษาแต่หลงผิด มีโวหารแต่ปราศจากความเข้าใจที่ถูกต้อง ให้เหตุผลของพวกข้านั้นนำไปสู่ความวิปริต มันทำให้พวกเอ็งคึกคะนอง ไม่รู้ว่าอะไรเป็นอะไร จนกว่าเอ็งจะได้เผชิญหน้ากับความเป็นจริง เมื่อนั้นแหละที่ไอ้พวกเชื่อมั่นความดีอย่างเอ็งจะสยบลงแทบเท้าอย่างรู้เดียงสา
พวกเอ็งไม่ต้องหน้าซีด มันไม่ได้น่ากลัวอย่างที่พวกเอ็งคิด อย่างน้อยที่สุดไอ้พระเอกผู้กองก็ไม่ได้ตายตอนจบ ความดีของพวกเอ็งอาจจะตีปีกป่าวร้องอยู่ก็ได้ว่ามันประสบชัยชนะ แต่ความเป็นจริงจะบอกอีกอย่าง ข้าไม่มีหน้าที่มาบอกว่าฝ่ายไหนเป็นผู้ชนะ ข้าจะปล่อยมันไว้ให้อยู่ในวิจารณญาณของพวกเอ็ง
ข้าชื่อดิโอ บรันโด ผู้คนที่ซิซิลีเรียกข้าว่าดอนดิโอ บรันโด ผู้ทรงเกียรติ แต่พวกเอ็งจะเรียกข้าว่าอะไรก็ได้
