ชีวิตอันน่าเศร้าของ ชิต สิงหเสนี ในวาระ 120 ปีชาตกาล
กษิดิศ อนันทนาธร เล่าประวัติชีวิต ‘ชิต สิงหเสนี’ มหาดเล็กผู้จงรักภักดีที่ถูกสั่งประหารชีวิตจากกรณีสวรรคตของรัชกาลที่ 8
กษิดิศ อนันทนาธร
20 ผลงานใหม่ ยอดอ่านสูงสุดของ The101.World เดือนกรกฎาคม 2567
ทำไมชนชั้นนำไทยจึง ‘หน้าด้าน’ เพิ่มมากขึ้น
สมชาย ปรีชาศิลปกุล ชวนคิดถึงภาวะไม่รับผิดรับชอบต่อการละเมิดหลักคุณค่าของชนชั้นนำไทย
สมชาย ปรีชาศิลปกุล
แกะรอย ‘ข้าวหมูแดง’ จานด่วนยอดนิยมชาวไทย
นริศ จรัสจรรยาวงศ์ ชวนย้อนดูต้นกำเนิด ‘ข้าวหมูแดง’ จากอาหารกรรมกรจีนสยามสู่เมนูจานด่วนขวัญใจคนในปัจจุบัน
นริศ จรัสจรรยาวงศ์
ทำไมฝ่ายขวาน่าดึงดูด? เข้าใจความไร้เหตุผลของการเมืองผ่าน ‘เอนจอยเมนต์’ กับสรวิศ ชัยนาม
101 สนทนากับ ศ.สรวิศ ชัยนาม ผู้เขียน ‘เพราะเราต่างขาดพร่อง: การเมืองเรื่องเอนจอยเมนต์’ ถึงเรื่องเอนจอยเมนต์ทางการเมืองของฝ่ายซ้ายและขวา รวมถึงชวนวิเคราะห์การเมืองข้ามขั้วและการต่อสู้กับชาตินิยมในสังคมไทย
วจนา วรรลยางกูร
ปลาหมอคางดำ กับการจัดการวิกฤติ
วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์ เขียนถึงสถานการณ์การรุกรานแหล่งน้ำไทยของ ‘ปลาหมอคางดำ’ กับวิธีการแก้ไขปัญหาของบริษัทเอกชน
วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์
‘วุฒิปลอม-ปริญญาเก๊’ ใบเบิกทางนักการเมืองกับปัญหาจริยธรรม
เข็มทอง ต้นสกุลรุ่งเรือง ชวนมองกรณีปริญญาปลอมของผู้เข้าสู่ตำแหน่งทางการเมือง โดยเฉพาะผู้ที่มาจากการคัดเลือกโดยคุณวุฒิ
เข็มทอง ต้นสกุลรุ่งเรือง
“เราทำหนัง ไม่ได้ทำโปสเตอร์มุสลิม ที่ทุกอย่างต้องสวยงาม ถูกต้องไปหมด” ‘แดนสาป’ โดย ภาณุ อารี-ก้อง ฤทธิ์ดี
101 สนทนากับ ภาณุ อารี และ ก้อง ฤทธิ์ดี ผู้กำกับและคนเขียนบทจาก ‘แดนสาป’ The Cursed Land (2024) หนังที่สำรวจอัตลักษณ์ของชาวมุสลิม โดยคนมุสลิม -และถูกมุสลิมตั้งคำถามต่อตัวหนังด้วยเช่นกัน
พิมพ์ชนก พุกสุข
หนังผีอินโดนีเซีย: พัฒนาการ ผีผู้หญิง และต้นกำเนิดมูเตลู
อรอนงค์ ทิพย์พิมล เขียนถึงพัฒนาการหนังผีอินโดนีเซียตั้งแต่ยุคอาณานิคมจวบจนปัจจุบัน พร้อมชวนคุยถึงมิติ ‘ผีผู้หญิง’ และคำว่า ‘มูเตลู’ ในสังคมไทย
อรอนงค์ ทิพย์พิมล
The Nonviolent Prince: ชัยวัฒน์ สถาอานันท์ ในฐานะนักวิจัยนานาชาติด้านสันติวิธี
จันจิรา สมบัติพูนศิริ ชวนมองบทบาทของชัยวัฒน์ สถาอานันท์ ในฐานะนักวิจัยนานาชาติด้านสันติวิธี เนื่องในวาระการจากไปของเขา
จันจิรา สมบัติพูนศิริ
อยู่และตายกับจารีตอย่างไร ในแบบ เดวิด ฮูม
อั๊บ สิร นุกุลกิจ เล่าเรื่องราวของนักปรัชญาดังอย่าง ‘เดวิด ฮูม’ (David Hume) และข้อถกเถียงว่าด้วยความตายของผู้ถูกมองว่าเป็นคนนอกศาสนาอย่างเขา
อั๊บ สิร นุกูลกิจ
เลือก สว. 67: เรื่องผิดปกติระหว่างทาง กับความหวังในการแก้รัฐธรรมนูญ (?)
101 สนทนาถึงเบื้องลึกเบื้องหลังกับ 3 ผู้ผ่านประสบการณ์การสรรหา สว. ในระดับจังหวัด จีรนุช เปรมชัยพร, นารากร ติยายน และ สมชัย ศรีสุทธิยากร หาคำตอบว่ากว่าจะได้มาซึ่งว่าที่ สว. 67 มีอะไรซ่อนอยู่ระหว่างทาง และร่วมวิเคราะห์ทิศทางการเมืองไทยฉากต่อไปหลังได้ สว. ชุดนี้
กองบรรณาธิการ
ที่ดินของชาติในมือของกองทัพ
บทความชุด ‘ธุรกิจกองทัพ’ ตอนที่ 4 พวงทอง ภวัครพันธุ์ ชวนสำรวจที่ดินในมือกองทัพและการหาผลประโยชน์จากธุรกิจใหม่ๆ ที่มาพร้อมนโยบายรัฐบาล
พวงทอง ภวัครพันธุ์
ปลดล็อกเศรษฐกิจไทยจากพันธนาการคาร์บอน ด้วยภาษา ‘นักการเงิน’ : คุยกับ รพีพัฒน์ อิงคสิทธิ์ ในภารกิจท้าทายของ Climate Finance Network Thailand
101 คุยกับ รพีพัฒน์ อิงคสิทธิ์ นักวิจัย Climate Finance Network Thailand ถึงการผลักดันประเด็นการเงินเพื่อรับมือการปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในไทย
วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา
ตุลาการละคร
สมชาย ปรีชาศิลปกุล เขียนถึงอำนาจตุลาการในสารขัณฑ์ประเทศ โดยเฉพาะคดีดูหมิ่นเทพยดา ที่ตุลาการอาจยอมให้จำเลยเข้าถึงความยุติธรรมเชิงกระบวนการ แต่ความยุติธรรมเชิงเนื้อหาจนถึงคำตัดสินกลับเป็นที่กังขา
สมชาย ปรีชาศิลปกุล
วัฒนธรรม ผี และบทบาทการปกป้องของผีในมุมมองฝ่ายซ้าย
‘ผี’ สัมพันธ์กับอำนาจอย่างไร หน้าที่ของผีในสังคมคืออะไร และมีแง่มุมใดซ่อนอยู่ภายใต้ความน่ากลัว มัธธาณะ รอดยิ้ม เขียนถึงบทบาทการปกป้องของผีในมุมมองฝ่ายซ้าย ชวนตั้งคำถามว่าผู้มีอำนาจใช้ผีเพื่อสร้างความชอบธรรมให้ตนเองได้อย่างไร และบทบาทของผีเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรในสังคมทุนนิยม
มัธธาณะ รอดยิ้ม
20 ปี ‘เสียดายคนตายไม่ได้อ่าน’ ธรรมะชายแทร่ที่เหยียดเพศ หากกลับมาอ่านในวันนี้
ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์ เขียนถึง ‘เสียดายคนตายไม่ได้อ่าน’ ผลงานของ ‘ดังตฤณ’ หนังสือธรรมะที่เขียนโดยฆราวาสซึ่งจับใจนักอ่านหนุ่มสาวในยุคเศรษฐกิจฟื้นตัวได้เป็นอย่างดี แต่เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไป คำสอนที่แฝงฝังไปด้วยแนวคิดชายเป็นใหญ่ก็สะท้อนว่าไม่มีคำสอนใดอยู่เหนือกาลเวลา
ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์
‘เชคสเปียร์ต้องตาย’ เสียงแช่งสาปอันหยาบคาย สู่ผู้สืบสายบัลลังก์เลือด
‘กัลปพฤกษ์’ เขียนถึง ‘เชคสเปียร์ต้องตาย’ (2011) หนังโดย สมานรัชฎ์ กาญจนะวณิชย์ ที่ดัดแปลงจากบทประพันธ์ของ วิลเลียม เชกสเปียร์ และกลายเป็นหนังที่ ‘โดนแบน’ ยาวนานนับทศวรรษ!
‘กัลปพฤกษ์’
“ถ้าทหารคิดจะแปรพักตร์ คนแรกที่เขาจะปรึกษาคือภรรยา” คุยกับภรรยาทหารพม่าถึงการต่อสู้จากในบ้านและการต่อต้านโฆษณาชวนเชื่อของกองทัพ
101 คุยกับภรรยาของทหารผู้แปรพักตร์และผู้ร่วมก่อตั้งองค์กรให้ความช่วยเหลือครอบครัวทหารผู้แปรพักตร ร่วมหาคำตอบว่าทำไมทหารพม่าถึงยอมเป็นเครื่องมือกดปราบประชาชนให้กับกองทัพ และภรรยาทหารมีบทบาทอย่างไรให้สามีแปรพักตร์มาเคียงข้างประชาชน
เพ็ญพิชชา มุ่งงาม
‘มองโลกให้กว้างกว่าไทย มองไกลให้พร้อมรับมือ’ หาที่ทางไทยในยุคโลกปั่นป่วน กับ เสกสรร อานันทศิริเกียรติ
101 สนทนากับ เสกสรร อานันทศิริเกียรติ นักวิจัยเชิงยุทธศาสตร์ ศูนย์ศึกษาการต่างประเทศ ถึงประเด็นที่น่าจับตามองในสมรภูมิภูมิรัฐศาสตร์โลก สำรวจความท้าทายที่ไทยต้องเผชิญ พร้อมวิเคราะห์ว่าการต่างประเทศแบบใดจะพาไทยไปจับจองตำแหน่งแห่งที่ในเวทีโลกได้
เพ็ญพิชชา มุ่งงาม
สิ่งที่ขาดหายไปจากสังคมไทย เมื่อไม่มี ‘นิธิ เอียวศรีวงศ์’ และ ‘ชัยวัฒน์ สถาอานันท์’
คอลัมน์ ‘Phenomenon’ สัปดาห์นี้ โตมร ศุขปรีชา ชวนพินิจถึงสิ่งที่ขาดหายไปจากสังคมไทย หลังจากการจากไปของ ‘นักตั้งคำถาม’ ที่ลึกซึ้งและแหลมคม อย่าง ‘นิธิ เอียวศรีวงศ์’ และ ‘ชัยวัฒน์ สถาอานันท์’
โตมร ศุขปรีชา
ผลงานใหม่เดือนกรกฎาคม 2567 ของ 101PUB – 101 Public Policy Think Tank ศูนย์ความรู้นโยบายสาธารณะ
ทำรัฐธรรมนูญใหม่ เกี่ยวกับเราอย่างไร?: Explainer 101
101 PUB ชวนสำรวจความสำคัญและความข้องเกี่ยวของรัฐธรรมนูญกับประชาชนอย่างเราๆ ค้นหาคำตอบว่า การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่อาจเอื้อให้ชีวิตเราดีขึ้นได้อย่างไรบ้าง?
วรดร เลิศรัตน์
ชายแดน/เมืองหลวง: สองขั้วปัญหาเด็กหลุดระบบการศึกษาไทย
เด็กไทยหลุดจากระบบการศึกษา 1 ล้านคน ปัญหารุนแรงที่สุดในพื้นที่ชายแดนติดเทือกเขาสูง และในใจกลางเมืองหลวงของประเทศ
สรัช สินธุประมา
ความเป็นอิสระของธนาคารกลาง: ออกแบบอย่างไรให้ประชาชนได้ประโยชน์สูงสุด?
101 PUB ชวนสำรวจว่าทำไมธนาคารกลางควรเป็นอิสระจากรัฐบาล ? ราคาที่สังคมต้องจ่ายคืออะไร ? และจะทำอย่างให้ธนาคารกลางยึดโยงกับประชาชน
กษิดิ์เดช คำพุช
ทำอย่างไรให้พรรคไม่ง้อนายทุน? : แนวทางปรับโครงสร้างรายได้ให้พรรคการเมืองไทยเป็นของประชาชน
สำรวจที่มารายได้พรรคการเมือง ช่องทางสำคัญหนึ่งที่เปิดให้เหล่า ‘ผู้สนับสนุนรายใหญ่’ สามารถเข้ามามีอิทธิพลทางการเมืองได้ พร้อมกับหาแนวทางที่จะทำให้พรรคการเมืองมีรายได้ที่ยึดโยงกับประชาชนทุกกลุ่ม ไม่พึ่งพาเฉพาะเงินจากคนรวยเท่านั้น
กัลป์ กรุยรุ่งโรจน์
รายการและคลิปวิดีโอยอดนิยม เดือนกรกฎาคม 2567
ค.การเมือง EP.24 : การต่างประเทศไทยในมือเศรษฐา
ชวนวิเคราะห์สถานการณ์การต่างประเทศไทยในมือเศรษฐา ทวีสิน ที่ทำให้ไทยกลับมาอยู่บนแผนที่โลก (?) อีกครั้ง
กองบรรณาธิการ
ค.การเมือง EP.25 : ยุบพรรคก้าวไกล การเมืองไทยยิ่งโกลาหล?
ชวนมองปรากฏการณ์การเมืองไทยผ่าน ‘คดียุบพรรคก้าวไกล’ ที่กำลังสะท้อนว่ากลุ่มก้อนฝั่งอนุรักษ์นิยมไม่มีฉันทามติ ซึ่งแตกต่างจากกรณียุบพรรคอนาคตใหม่ น่าจับตาดูต่อไปว่าคำตัดสินที่กำลังจะมาถึง จะนำพาการเมืองไทยไปสู่ทิศทางใด
กองบรรณาธิการ
101 POSTSCRIPT Ep.100 : ปิดฉาก สว. สายทหาร เปลี่ยนผ่านสู่ สว.ชุดใหม่
จับตาบทบาท สว.ชุดใหม่ จะนำพาการเมืองไทยไปสู่ทิศทางไหน ‘สภาล่าง-สภาบน’ จะสามารถทำงานร่วมกันได้ดีเพียงใด การเจรจาต่อรองจะเป็นไปอย่างราบรื่นมากขึ้นหรือไม่ เมื่อ สว.สายทหารชุดเก่าหมดวาระไป สว.ชุดใหม่ที่ส่วนใหญ่มีความเชื่อมโยงกับกลุ่มการเมืองเข้ามารับไม้ต่อ
กองบรรณาธิการ
101 POSTSCRIPT Ep.101 : สีน้ำเงินคุมเกมสภาสูง เพิ่มอำนาจต่อรองได้?
จากผลการเลือกประธานวุฒิสภาที่ผ่านมา สะท้อนชัดว่ากลุ่มการเมืองสีน้ำเงินเป็นผู้ยึดกุมคุมเกมสภาสูง แต่เกมนี้จะช่วยเพิ่มอำนาจต่อรองทางการเมืองให้พรรคภูมิใจไทยได้มากแค่ไหน ก็ต้องจับตาดูกันต่อไป
กองบรรณาธิการ
101 One-on-One Ep.331 – พลิกขั้วการเมือง หลังเลือกตั้งอังกฤษ-ฝรั่งเศส 2024 กับ สมชัย สุวรรณบรรณ
ชวน สมชัย สุวรรณบรรณ อดีตบรรณาธิการข่าวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ วิทยุบีบีซี ลอนดอน และอดีตผู้อำนวยการองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (ไทยพีบีเอส) มาพูดคุยกันในเรื่องผลเลือกตั้งพลิกแผ่นดินของทั้งอังกฤษและฝรั่งเศสจะนำอนาคตการเมืองทั้งสองประเทศเดินไปทิศทางไหน และมีนัยต่อยุโรปและโลกอย่างไร
กองบรรณาธิการ
101 One-on-One Ep.332 – ‘ธนาคารไทย’ ทางผ่านเงินทุนค้าอาวุธกองทัพพม่า? กับ สุณัย ผาสุข
ชวน ‘สุณัย ผาสุข’ ที่ปรึกษา Human Rights Watch ประจำประเทศไทย มาร่วมพูดคุยในเรื่องการเปิดโปงช่องทางธุรกรรมการเงินของกองทัพพม่าผ่านธนาคารบางแห่งของไทย จะนำไปสู่อะไร และแต่ละภาคส่วนของไทยควรต้องมีมาตรการต่อเรื่องนี้อย่างไร?
กองบรรณาธิการ
101 One-on-One Ep.333 – ส่องเกมนิติสงครามในสมรภูมิ ‘การเมืองโลก-การเมืองไทย’ กับ ม.ล.ณัฏฐกรณ์ เทวกุล
ชวน ‘ม.ล.ณัฏฐกรณ์ เทวกุล’ อดีตผู้ดำเนินรายการวอยซ์ทีวี มาร่วมพูดคุยในเรื่องกลไกนิติสงครามใต้บริบท ‘การเมืองสหรัฐฯ-การเมืองไทย’ มีความแตกต่างกันอย่างไร? กระบวนการยุติธรรมของทั้ง 2 ประเทศ มีบทบาททางการเมืองมากน้อยแค่ไหน?
กองบรรณาธิการ
101 One-on-One Ep.334 – เศรษฐกิจครึ่งหลัง 2024 : นโยบาย งบประมาณ และความเสี่ยง กับ สมชัย จิตสุชน
ชวน ดร.สมชัย จิตสุชน ผู้อำนวยการวิจัยด้านการพัฒนาอย่างทั่วถึง สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย มองภาพเศรษฐกิจไทยครึ่งปีหลัง 2024 และหาคำตอบว่าปัญหาของเศรษฐกิจไทยอยู่ที่ไหน อะไรคือนโยบายที่ใช่ งบประมาณแบบไหนที่ควรต้องปรับ และอะไรคือความเสี่ยงที่ต้องระวัง
กองบรรณาธิการ
