20 ผลงานใหม่ ยอดอ่านสูงสุดของ The101.World เดือนกันยายน 2568

ข้ามขั้วหรือไม่: ความเห็นเพิ่มเติมต่อกรณีพรรคประชาชนตัดสินใจเลือกพรรคภูมิใจไทย

ธงชัย วินิจจะกูล ชวนคิดต่อในกรณีพรรคประชาชนตัดสินใจเลือกพรรคภูมิใจไทย สิ่งนี้คือการข้ามขั้วหรือไร้เดียงสาหรือไม่

ธงชัย วินิจจะกูล

เกิดอะไรขึ้นที่เนปาล? จากประท้วง Gen Z สู่สภาวะอนาธิปไตย การตอกย้ำความไม่จำยอมของคนรุ่นใหม่ในเอเชียใต้

ศุภวิชญ์ แก้วคูนอก เขียนถึงการชุมนุมประท้วงของ Gen Z ในเนปาลที่ลุกลามบานปลาย หาคำตอบว่าทำไมเนปาลมาถึงจุดนี้? เหตุใดเพียงการแบนโซเชียลมีเดียจึงทำให้ประเทศสั่นสะเทือนได้ขนาดนี้? และปรากฏการณ์นี้สะท้อนอะไรในระดับภูมิภาคเอเชียใต้?

ศุภวิชญ์ แก้วคูนอก

‘การเยียวยาผ่านศิลปะ’ ด้วยเงินทุนผูกขาด และจุดยืนศิลปินกับเฉดสีเอ็นจีโอ

สฤณี อาชวานันทกุล บันทึกความประทับใจและความย้อนแย้งทั้งปวง จากการเยือนงาน ‘ศิลป่า’ (Khao Yai Art Forest) ที่เชื่อมโยงกับทุนผูกขาด

สฤณี อาชวานันทกุล

การประท้วงเนปาล 2025: เมื่อการแบนโซเชียลมีเดียจุดไฟให้ ‘Gen Z’ เขย่าการเมืองเนปาล

ทำความเข้าใจการประท้วงครั้งใหญ่ในเนปาลที่นำโดยประชากร ‘เจนซี’ ซึ่งออกมาเรียกร้องการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางการเมืองที่กัดกินอนาคตคนเนปาลมาหลายปี

เพ็ญพิชชา มุ่งงาม

หลุมยุบ เมือง และมิติแนวดิ่งของประวัติศาสตร์

คอลัมน์ ‘Phenomenon’ สัปดาห์นี้ โตมร ศุขปรีชา เขียนถึง ‘หลุมยุบ’ ภัยพิบัติทางธรณีที่ชวนให้ตระหนักว่าเรามีวิธีคิดต่อประวัติศาสตร์และการดำรงอยู่ของมนุษยชาติบนโลกใบนี้อย่างไร

โตมร ศุขปรีชา

ประท้วงอินโดนีเซีย ส.ค. 2025 สู่จลาจลนองเลือด – เมื่อทุกข์ยากปากท้องประชาชนไม่ใช่เรื่องเล่นๆ

ชวนมองเหตุการณ์ประท้วงอินโดนีเซีย สิงหาคม 2025 ที่ลุกลามเป็นการจลาจล โดยมีเหตุส่วนหนึ่งจากปัญหาเศรษฐกิจที่เรื้อรังมายาวนาน

วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

ความน่าจะอ่าน 2025 : Finalist หมวดวรรณกรรมแปล

อีกหนึ่งหมวดยอดฮิตที่คนในแวดวงต่างแนะนำกันเข้ามาใน ‘ความน่าจะอ่าน’ อย่างคับคั่งทุกปี คือวรรณกรรมแปลหลากหลายสัญชาติ ในปีนี้จะมีเรื่องอะไรบ้าง เชิญรับชมได้เลย!

กองบรรณาธิการ

เศรษฐศาสตร์ใต้เงาคณิตศาสตร์: การแสวงหาความสมดุลระหว่างความแม่นยำและความหลากหลาย

อัครพัชร์ เจริญพานิช ชวนดูข้อถกเถียงเกี่ยวกับเศรษฐศาสตร์กระแสหลักที่กำลังถูกครอบงำด้วยคณิตศาสตร์มากเกินไป

อัครพัชร์ เจริญพานิช

ตระบัดสัตย์-รักษาคำพูด New Low-New High การเมืองใหม่ที่เรียบง่าย

ประทีป คงสิบ ชวนมองภูมิทัศน์การเมืองไทยหลังพรรคประชาชนโหวตให้พรรคภูมิใจไทยได้เป็นรัฐบาล

ประทีป คงสิบ

ความน่าจะอ่าน 2025 : Finalist หมวด Non-Fiction ชุดที่ 1

รายชื่อหนังสือ Finalist ความน่าจะอ่าน 2025 ประเภท Non-fiction ชุดที่ 1 ว่าด้วยเนื้อหาการเมืองไทย ประวัติศาสตร์ สังคมศาสตร์ และจิตวิทยา การพัฒนาตนเอง

กองบรรณาธิการ

ใครเจ็บหนักสุดในสงครามส่งพัสดุ? : ราคาที่ต้องจ่ายของแคมเปญ ‘ส่งด่วน-ส่งถูก’

ร่วมหาคำตอบว่า การแข่งขันดุเดือดในธุรกิจขนส่งพัสดุสร้างผลกระทบอย่างไรบ้าง ทั้งต่อเมือง ผู้บริโภค แรงงาน และผู้ประกอบการ

วจนา วรรลยางกูร

‘ราชันย์กัญชา’ สู่ ‘ร่างทรงฝ่ายขวาคนใหม่’ : การผงาดของอนุทิน นายกฯ คนที่ 32

วันโอวันชวนย้อนมองเส้นทางสู่เก้าอี้นายกฯ ของ ‘อนุทิน ชาญวีรกูล’ ผู้เป็นที่จดจำจากนโยบายกัญชา พร้อมฟังการวิเคราะห์ของนักวิชาการ

กองบรรณาธิการ

ความน่าจะอ่าน 2025 : Finalist หมวด Non-Fiction ชุดที่ 2

รายชื่อหนังสือ Finalist ความน่าจะอ่าน 2025 ประเภท Non-fiction ชุดที่ 2 ในหมวดวิทยาศาสตร์ เกร็ดความรู้ การตลาด การเงินและธุรกิจ ตลอดจนชีวิตบุคคลที่น่าสนใจมากมาย

กองบรรณาธิการ

ดีลนำเข้า ‘ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์’: เกษตรกรตาย ทุนใหญ่โต ผู้บริโภคไม่อยู่ในสมการ?

สำรวจความปั่นป่วนจากดีลนำเข้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์สหรัฐฯ เมื่อผู้ได้ประโยชน์คือทุนใหญ่ แต่ผู้เสียประโยชน์คือเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดรายย่อยในไทย

วจนา วรรลยางกูร

นักกฎหมายที่ดีต้องมีความกล้าหาญทางจริยธรรม: สุปรียา แก้วละเอียด

วันโอวัน สนทนากับสุปรียา แก้วละเอียด ถึงความท้าทายของนิติศาสตร์ที่ถูกตั้งคำถามว่าตกลงแล้วเป็น ‘กลไกยุติธรรม’ หรือ ‘เครื่องมือรักษาอำนาจ’

ชลธิชา ทักษิณาเวศน์

‘เราไม่มีแผ่นดินอื่นแล้ว’ No Other Land: ความเป็นมนุษย์และความเปราะบางของชีวิตในสงครามอิสราเอล-ปาเลสไตน์

No Other Land (2024) สารคดีจากความร่วมมือของผู้กำกับชาวอิสราเอลและปาเลสไตน์ ถ่ายทอดเรื่องราวความโหดร้ายที่ชาวบ้านในมาซาเฟอร์ ยัตตา ต้องเผชิญ เมื่ออิสราเอลต้องการยึดแผ่นดินเกิดของพวกเขาเป็นเขตฝึกซ้อมของทหาร

ณัชชา สินคีรี

‘ข้ออ้าง’ ของทรัมป์ในการส่งกองทัพเรือประชิดน่านน้ำเวเนซุเอลา

เชาวฤทธิ์ เชาว์แสงรัตน์ เล่าสถานการณ์เรือรบสหรัฐฯ โจมตีเรือสินค้าเวเนซุเอลา ภายใต้ความพยายามปราบการค้ายาเสพติดของประธานาธิบดีทรัมป์

เชาวฤทธิ์ เชาว์แสงรัตน์

ธงชาติกลับหัว กับชาตินิยมคู่ขนานที่มาเลเซีย

ปรางค์ทิพย์ ดาวเรือง เล่าเหตุการณ์การติดธงชาติกลับหัวในมาเลเซีย ที่กลายเป็นดราม่าใหญ่ และเป็นภาพสะท้อนแนวคิดชาตินิยมเชิงชาติพันธุ์ที่ขัดแย้งกัน

ปรางค์ทิพย์ ดาวเรือง

สมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร “โลกนี้อนิจจังไม่เที่ยง”

กษิดิศ อนันทนาธร เล่าถึงพระประวัติของ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา และคำคมที่พระองค์ประทับใจ

กษิดิศ อนันทนาธร

Soft Power อนิจจาน่าเสียดาย: ต้นทุนที่อาจสูญหาย หากนโยบายต้องนับหนึ่งใหม่อีกครั้ง

คอลัมน์ ‘Phenomenon’ สัปดาห์นี้ โตมร ศุขปรีชา เขียนถึงการบ่มเพาะ ‘ซอฟต์พาวเวอร์’ ที่ต้องอาศัยทั้งเวลาและทุนทางความรู้มหาศาล พร้อมตั้งคำถามว่าจะน่าเสียดายเพียงใด หากนโยบายนี้ต้องนับหนึ่งใหม่อีกครั้ง หลังการผลัดเปลี่ยนอำนาจทางการเมือง

โตมร ศุขปรีชา

ผลงานใหม่เดือนกันยายน 2568 ของ 101PUB – 101 Public Policy Think Tank ศูนย์ความรู้นโยบายสาธารณะ

10 ปี SDGs: ถึงเวลาคิดใหม่-ทำใหม่ ‘การพัฒนาไทย’ ให้ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลังและยั่งยืน

10 ปี SDGs: ทำไม ‘การพัฒนาไทย’ ไม่ยั่งยืนได้จริงเสียที?

10 ปีหลังไทยและทุกประเทศทั่วโลกเห็นชอบ ‘เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs)’ ร่วมกัน การพัฒนาประเทศไทยยังห่างไกลจากคำว่า ‘ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง’ และ ‘ยั่งยืน’ ถึงเวลาที่สังคมไทยต้องมาร่วมกันตั้งคำถามกับวิธีขับเคลื่อนการพัฒนาแบบเดิม แล้ววางหลัก-ปรับกระบวนวิธีขับเคลื่อนการพัฒนาเสียใหม่ ให้บรรลุเป้าหมายการพัฒนาได้ดีกว่าเดิม

วรดร เลิศรัตน์

ภารกิจ 120 วัน รัฐบาลหนู: โจทย์ระยะยาวของรัฐบาลที่มีความชอบธรรมระยะสั้น

101 PUB รวบรวมโจทย์นโยบายใหญ่ที่ ‘รัฐบาลหนู’ ควรจะเร่งทำในช่วง 4 เดือนให้ลุล่วง หากต้องการ ‘รีแบรนด์’ เป็นพรรคการเมืองระดับชาติ และเป็นอีกหนึ่งทางเลือกหลักในสนามการเลือกตั้งครั้งถัดไป

101 PUB

รื้อสร้างแพลตฟอร์ม One Family One Soft Power ให้ตอบโจทย์จริง

101 PUB ชวสำรวจปัญหาของ One Family One Soft Power (OFOS) แพลตฟอร์มพัฒนาทักษะอุตสาหกรรมสร้างสรรค์สำหรับประชาชน ภายใต้นโยบายซอฟต์พาวเวอร์ของรัฐบาลเพื่อไทย

พิชชานันท์ ศรีสวัสดิ์

E-Voting รับจบ? ‘เครื่องเลือกตั้ง’ ช่วยแก้ปัญหาการเลือกตั้งแบบไทยๆ ได้แค่ไหน?

101 PUB ชวนทำความรู้จัก ‘เครื่องลงคะแนนอิเล็กทรอนิกส์’ ศักยภาพในการแก้ปัญหาของเทคโนโลยี ความเสี่ยงที่ตามมาซึ่งอาจนำไปสู่การละเมิดหลักการพื้นฐานของการเลือกตั้งหากไม่มีการจัดการที่ดีเพียงพอ รวมถึงเงื่อนไขที่ต้องบรรลุหากนำเครื่องลงคะแนนอิเล็กทรอนิกส์เข้ามาใช้ในกระบวนการเลือกตั้ง เพื่อให้กระบวนการเลือกตั้งได้รับความเชื่อมั่น

ณรจญา ตัญจพัฒน์กุล

รายการและคลิปวิดีโอยอดนิยม เดือนกันยายน 2568

ค.การเมือง EP.79 : ความมั่วของการเมืองไทย

การแถลงมติหนุนอนุทิน ชาญวีรกุล หัวหน้าพรรคภูมิใจไทยเป็นแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีคนที่ 32 และการประกาศเดินหน้ายุบสภาฯ โดยรัฐบาลรักษาการพรรคเพื่อไทย ก็ยิ่งทำให้ภาพการเมืองเบลอและมั่วมากกว่าเดิม รัฐบาลรักษาการจะยุบสภาฯ ได้หรือไม่ อนุทินจะเป็นนายกรัฐมนตรีคนที่ 32 ได้หรือเปล่า และภูมิทัศน์การเมืองไทยจะเป็นอย่างไร

กองบรรณาธิการ

ค.การเมือง EP.80 : การเมืองไทยหลังทักษิณ…กี่โมง?

วันนี้การเมืองไทยกำลังเข้าสู่ ‘ยุคหลังทักษิณ’ — คำถามที่ถูกตั้งซ้ำแล้วซ้ำเล่า และครั้งนี้อาจไม่ใช่ครั้งสุดท้าย แล้วเกมอำนาจหลังจากนี้จะเดินต่อไปแบบไหน?

กองบรรณาธิการ

ค.การเมือง EP.81 : เลือกตั้ง 69 โจทย์การเมืองที่ยังไม่ชัด?

พรรคภูมิใจไทยกลายเป็นพรรคการเมืองที่ ‘เนื้อหอม’ ที่สุด และกำลังจะกลายเป็นพรรคการเมืองหลักในสนามการเมือง – ในภูมิทัศน์การเมืองแบบนี้ อะไรคือโจทย์ของการเลือกตั้งครั้งใหม่ปี 69

กองบรรณาธิการ

ค.การเมือง EP.82 : ความเสี่ยงประชาธิปไตยในเกมแก้รัฐธรรมนูญ

ท่ามกลางข้อถกเถียงต่อการโหวตเลือก อนุทิน ชาญวีระกูล เป็นนายกฯ ประเด็นสำคัญที่กำหนดอนาคตการเมืองของทุกฝ่ายคือการแก้ไขรัฐธรรมนูญ ชวนประเมินความเสี่ยงของประชาธิปไตยภายใต้เกมแก้รัฐธรรมนูญไปด้วยกัน

กองบรรณาธิการ

101 POSTSCRIPT EP.128 : อ่านการเมืองไทย หลังศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัย ‘แพทองธาร’ พ้นนายกฯ

29 สิงหาคม 2568 ศาลรัฐธรรมนูญมีมติเสียงข้างมาก 6 ต่อ 3 ให้แพทองธาร ชินวัตร พ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ด้วยข้อหา ‘ไม่ซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์’ และ ‘ฝ่าฝืนมาตรฐานทางจริยธรรมอย่างร้ายแรง’ คำถามคือสองข้อหานี้มีปัญหาอย่างไร คำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญกำลังขีดเส้นและนำพาการเมือง-สังคมไทยไปทิศทางไหน

กองบรรณาธิการ

101 POSTSCRIPT EP.129 : คำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญเพิ่มปัญหา ไม่ได้แก้ปัญหา?

“รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้โดยตรง” ถ้อยความนี้จากคำวินิจฉัยเมื่อวันที่ 10 กันยายน 2568 สามารถตีความได้หรือไม่ว่า ประชาชนไม่สามารถเลือกตั้ง สสร. มาร่างรัฐธรรมนูญใหม่ได้ แล้วคำวินิจฉัยนี้จะส่งผลต่อ MOA ของพรรคประชาชนและภูมิใจไทยอย่างไร ภายในระยะเวลา 4 เดือน กระบวนการร่างรัฐธรรมนูญใหม่จะเริ่มต้นได้หรือไม่

กองบรรณาธิการ