อดิศร เด่นสุธรรม,สมคิด พุทธศรี เรื่อง
ภาพิมล หล่อตระกูล ภาพ
พี่ๆ ข่มขืนหนูซ้ำทำไม?
มาลองเช็คกันว่าคุณเคยถามคำถาม หรือมีคำถามเหล่านี้กับผู้หญิงที่ถูกข่มขืนหรือไม่…
คุณรู้หรือเปล่า การถามคำถามลักษณะนี้ ทำให้ผู้หญิงที่เป็นเหยื่อเหมือนถูกข่มขืนซ้ำเป็นครั้งที่สอง!!
คำถามที่มีทัศนคติเชิงลบต่อเหยื่อที่เป็นผู้หญิงลักษณะนี้ ทั้งจากบุคคลทั่วไป รวมไปถึงบุคคลที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรม (เช่น ตำรวจสอบสวน) เป็นหนึ่งในอุปสรรคที่ผู้หญิงไม่กล้าเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม
* จากสถิติของศูนย์ช่วยเหลือสังคม (OSCC) ปี 2559 มีผู้หญิงกว่า 17,000 คน ถูกกระทำความรุนแรง แต่มีเพียง 749 รายเท่านั้นที่เข้าสู่กระบวนการยุติธรรม
ในทางกลับกัน คุณรู้หรือไม่ คำถามที่ดี ก็สามารถช่วยผู้ที่ถูกกระทำความรุนแรงเห็นทางออกของปัญหา รวมไปถึงส่งเสริมให้พวกเธอกล้าเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมอีกด้วย
ลักษณะของการตั้งคำถามที่ดี
1. ไม่ตั้งคำถามเชิงลบ หรือมีอคติ
2. ตั้งคำถามด้วยการใช้หลักการ 5 ให้ 5 ไม่
ลักษณะของคำถามที่ดีจะมีคำตอบมากกว่าหนึ่งคำตอบ ตอบได้กว้างเท่าที่คนตอบต้องการจะพูด
เช่น ถามว่าคิดอย่างไร? รู้สึกเป็นอย่างไรบ้าง? เป็นต้น
ลักษณะของคำถามที่แย่คือคำถามที่วางกรอบด้วยมายาคติผิดๆ จากสังคม ตีตรา หรือตัดสินเหยื่อด้วยการตั้งคำถามเช่น ทำไมดึกดื่นผู้หญิงไม่กลับบ้าน ผู้หญิงดีๆ ต้องอยู่บ้านสิ
ดึกดื่นค่ำมืดทำไมไปอยู่ตรงนั้น? เหล่านี้คือคำถามเชิงลบที่ทำให้ผู้หญิงเป็นเหมือนคนอื่นในสังคม
คำถามที่ดีนอกจากกจะช่วยผู้ถูกกระทำความรุนแรงได้แล้ว ยังสามารถช่วยพวกเธอฟื้นฟูจิตใจได้ดีขึ้นอีกด้วย คุณสามารถตั้งคำถามโดยใช้หลักการ 5 ให้ หรือ 5 ได้
5 ให้ :
- ให้ความเป็นมิตร
- ให้ความใส่ใจ
- ให้กำลังใจ
- ให้ข้อมูล
- ให้การช่วยเหลือ
5 ไม่ :
- ไม่รู้สึกว่าเหนือกว่า
- ไม่ตัดสิน
- ไม่ตัดสินใจแทน
- ไม่ทำร้ายซ้ำสอง
- ไม่ใช่พนักงานสอบสวน
การตั้งคำถามจากทัศนคติที่ดีนอกจากจะให้ผู้เสียหายไม่รู้สึกถูกเลือกปฏิบัติแล้ว ยังจะช่วยเปลี่ยนความเข้าใจทางสังคมที่มีต่อผู้หญิง ที่สำคัญยังช่วยให้พวกเธอกล้าที่จะเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมที่มีความเท่าเทียมทางเพศอีกด้วย
สุดท้ายแล้วกระบวนการยุติธรรมที่เท่าเทียม และไม่เหลื่อมล้ำสามารถสะท้อนได้จากกลุ่มเปราะบางที่เป็นผู้หญิงเหล่านี้
ทุกคนในทุกระดับสังคม ทั้งตัวคุณเอง รวมไปถึงเจ้าหน้าที่ที่อยู่ในกระบวนการยุติธรรม ต่างมีส่วนร่วมสร้างความรุนแรงทางเพศให้เกิดขึ้น แม้คุณจะไม่ใช่ผู้กระทำผิด แต่คุณอาจเป็นผู้ส่งต่อ ทัศนคติผิดๆ เกี่ยวกับความรุนแรงทางเพศที่คลาดเคลื่อน ถึงเวลาแล้วหรือยังที่จะต้องลบมายาคติหรือชุดความเข้าใจที่ผิดพลาดในเรื่องเพศ เพื่อสร้างกระบวนการยุติธรรมที่มีความยุติธรรมจริงๆ กระบวนการยุติธรรมที่เอื้อต่อผู้ที่ถูกกระทำความรุนแรง กระบวนการยุติธรรมที่จะไม่ทิ้งใครคนใดคนหนึ่งไว้ข้างหลัง
