ธิติ มีแต้ม เรื่องและภาพ
สังคมไทยผ่านพฤษภาคม 2557 เข้าสู่พฤษภาคม 2561 ครบ 4 ปีพอดี ถ้าเป็นคนก็เปลี่ยนผ่านจากทารกไปสู่เด็กอนุบาล แต่สังคมไทยมีขวบวัยและวุฒิภาวะเท่าไหร่ ใครจะให้คำตอบได้ เมื่อท้องฟ้าแห่งการแสดงความเห็นยังขุ่นมัวและไม่ได้เปิดกว้างให้นกทุกตัวที่กำลังบินอยู่
101 Spotlight ชวนย้อนรำลึกภาพการรัฐประหารครั้งที่ 13 ของไทย ว่าเกิดอะไรขึ้นก่อนวันยึดอำนาจ และ 4 ปีที่ผ่านมา สังคมไทยอยู่อย่างเงียบสงบอย่างที่ คสช. ต้องการ หรืออยู่อย่างเงียบสนั่นแบบที่ประชาชนส่วนหนึ่งลุกขึ้นยืนและกู่ตะโกนออกมา
Photo essay “ปืนกับมือเปล่า” คือบันทึกประวัติศาสตร์และประจักษ์พยานที่บ่งบอกว่า พลเมืองไทยที่ไม่ต้องการความสุขแบบฉบับ คสช. อยู่กันอย่างไร ไม่ใช่ว่าไม่ต้องการความสุข แต่คำถามคือความสุขที่มีปืนกำกับอยู่และเป็นข้อเสนอที่ปฏิเสธไม่ได้ จะเรียกว่าความสุขได้อย่างไร
1. หลังจาก กปปส. ประกาศชัตดาวน์กรุงเทพฯ และสามารถปิดล้อมคูหาเลือกตั้ง ไม่ให้มีการจัดการเลือกตั้งในเดือนกุมภาพันธ์ 2557 ได้สำเร็จ ประกอบกับเกิดเหตุความรุนแรงและความเสียหายต่อทรัพย์สินและชีวิตประชาชนขึ้นหลายครั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด ประชาชนในนามกลุ่มพอกันทีออกมาจุดเทียนเรียกร้องให้มีการเลือกตั้งเพื่อยุติความรุนแรง (16 พฤษภาคม 2557)
2. สุเทพ เทือกสุบรรณ แกนนำ กปปส. ประกาศกับมวลชนในที่ชุมนุมบริเวณสะพานมัฆวานรังสรรค์ ว่ากปปส. ใกล้ได้รับชัยชนะแล้ว หลังจากกองทัพประกาศใช้กฎอัยการศึกทั่วประเทศ (20 พฤษภาคม 2557)
3. คนเสื้อแดงในนามกลุ่ม นปช. ชุมนุมอยู่ที่บริเวณถนนอักษะ พุทธมณฑล จุดเทียนรำลึกครบรอบ 4 ปี ถึงผู้เสียชีวิตในเหตุการณ์สลายการชุมนุมเดือน เมษยน – พฤษภาคม 2553 และประกาศจะชุมนุมต่อต้านการรัฐประหารทุกรูปแบบ (19 พฤษภาคม 2557)
4. มวลชน กปปส. บริเวณลานพระบรมรูปทรงม้า แสดงความดีใจที่กองทัพทำรัฐประหารสำเร็จหลังชุมนุมขับไล่รัฐบาลยิ่งลักษณ์ ชิวัตร มานานกว่า 7 เดือน ก่อนทยอยเดินทางกลับภูมิลำเนา โดยกองทัพได้อำนวยความสะดวกในการจัดหารถโดยสารประจำทางไว้บริการตลอดทั้งคืน (22 พฤษภาคม 2557)
5. ประชาชนใช้เทปกาวปิดปากชูป้ายประท้วงการรัฐประหาร ออกมารวมตัวกันกลางสี่แยกปทุมวัน ก่อนที่ช่วงค่ำจะมีการเพิ่มกำลังเจ้าหน้าที่ และมีประชาชนหลายรายที่ควบคุมตัวไปเข้าค่ายทหาร (23 พฤษภาคม 2557)
6. ทหารกำลังบรรจุกระสุนปืนเพื่อเตรียมพร้อมการสลายการชุมนุม หลังเผชิญหน้ากับกลุ่มต่อต้านรัฐประหารจำนวนมากนานกว่า 3 ชั่วโมง บริเวณสี่แยกปทุมวัน ฝั่งสะพานหัวช้าง ก่อนจะมีการเพิ่มกำลังเจ้าหน้าที่อีกหลายร้อยนายเพื่อควบคุมสถานการณ์ในช่วงหัวค่ำ (23 พฤษภาคม 2557)
7. ชายเสื้อขาวตะโกนพร้อมชูบัตรประชาชนว่า “ผมเป็นคนไทย ไม่เอารัฐประหาร” เขาถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลหลังถูกทหารกระชากเข้าไปในค่ายทหารย่านสนามเป้า ระหว่างที่เดินประท้วงมาตามพหลโยธิน โดยราว 30 นาที เจ้าหน้าที่ก็ปล่อยตัวเขาออกมาในสภาพที่เสื้อผ้าขาดวิ่น (24 พฤษภาคม 2557)
8. กองทัพตั้งแถวควบคุมสถานการณ์บริเวณใต้รถไฟฟ้าสถานีอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ หลังจากมีประชาชนหลายร้อยคนเดินประท้วงรอบอนุสาวรีย์ชัยฯ (26 พฤษภาคม 2557)
9. ชาวบ้านทำท่าตั้งการ์ดคล้ายพร้อมต่อสู้ด้วยมือเปล่า ประจัญหน้ากับแนวทหารที่ตั้งแถว-ติดอาวุธควบคุมสถานการณ์บริเวณใต้รถไฟฟ้าสถานีอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ (26 พฤษภาคม 2557)
10. ชาวบ้านชุมชนเก้าบาตร อ.โนนดินแดง จ.บุรีรัมย์ หนึ่งในเครือข่ายสมัชชาคนจน
11. เครือข่ายนักศึกษาจากหลายสถ
12. วิบูลย์ บุญภัทรรักษา พ่อของไผ่ ดาวดิน เป่าแคนในเพลง “บทเพลงของสามัญชน” เพื่อเรียกร้องให้ คสช. ปล่อยตัวกลุ่มนักศึกษาที่ถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำ
13. กลุ่มคนอยากเลือกตั้ง ออกมาชุมนุมเรียกร้องให้ คสช. จัดให้มีการเลือกตั้งตามที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา หัวหน้า คสช. เคยกล่าวกับนานาชาติไว้ว่าจะมีการเลือกตั้งภายในปี 2561 และเลื่อนไปเดือนกุมภาพันธ์ 2562 ในขณะที่ปัจจุบันยังไม่มีความชัดเจนว่าจะมีการเลือกตั้งเกิดขึ้นเมื่อไหร่ (10 กุมภาพันธ์ 2561)
14. กลุ่มคนรักดนตรีแนวพังค์ ร่วมงานคอนเสิร์ต “จะ 4 ปีแล้วนะไอ้สัตว์” จัดขึ้นที่อนุสรณ์สถาน 14 ตุลา สี่แยกคอกวัว ราชดำเนิน โดยหลังงานคอนเสิร์ตมีศิลปินและแฟนเพลงถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจคุมตัวไปทำประวัติที่ สน.ชนะสงคราม เนื่องจากระหว่างคอนเสิร์ตมีการร้องเพลงด่าทอและเผารูปหัวหน้า คสช. (12 พฤษภาคม 2561)
15. พะเยาว์ อัคฮาด ระลึกถึงลูกสาว กมนเกด อัคฮาด อาสาพยาบาล ที่ถูกยิงเสียชีวิตภายในวัดปทุมวนารามราชวรวิหาร จากเหตุการณ์สลายการชุมนุมวันที่ 19 พฤษภาคม 2553 ต่อมาศาลอาญามีคำสั่งไต่สวนสาเหตุการตายระบุว่าเกิดจากเจ้าหน้าที่ทหารยิงลงมาจากรางรถไฟฟ้า ก่อนที่คดีทุกอย่างจะหยุดชะงักเมื่อเกิดรัฐประหาร 2557 (19 พฤษภาคม 2561)