fbpx
ทิศทางไทย : ย่าง ย่ำ หรือย้อน?

ทิศทางไทย : ย่าง ย่ำ หรือย้อน?

อิสระ ชูศรี เรื่อง

กฤตพร โทจันทร์ ภาพประกอบ

หลังจากที่สถาบันทิศทางไทย หรือชื่อภาษาอังกฤษ Thai Move Institute ได้แนะนำตัวสู่สาธารณะแบบไฮโปรไฟล์ไปเมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายนที่ผ่านมา โดยมี ฯพณฯ ดร.จิรายุ อิศรางกูร ณ อยุธยา องคมนตรี ให้เกียรติเป็นประธานในพิธีพร้อมทั้งแสดงปาฐกถาแก่ผู้เข้าร่วมงาน ล่าสุดเมื่อวันที่ 16 พฤศจิกายน สถาบันแห่งนี้ได้จัดเสวนาในหัวข้อ ‘อยู่ เย็น เป็น สุข’ ซึ่งมีผู้ร่วมเวทีเสวนาชื่อดังหลายท่าน ตามที่สื่อมวลชนได้ถ่ายทอดคำพูดของท่านเหล่านั้นผ่านช่องทางต่างๆ อย่างกว้างขวาง

ผมมีโอกาสดูวิดีโอบันทึกการเสวนาหัวข้อนั้น ทางเพจของสถาบันทิศทางไทย ด้วยต้องการที่จะดาวน์โหลดมาเก็บไว้เป็นข้อมูลเพื่อทำความรู้จักกับเขาให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น เมื่อเปิดชมในช่วงต้นจึงได้เจอเข้ากับวิดีโอแนะนำสถาบันทิศทางไทยความยาวประมาณสี่นาทีเศษ ซึ่งผู้ดำเนินการเสวนาระบุว่าเป็นสื่อที่จะช่วยให้คนรู้จักสถาบันฯ ได้ภายในช่วงเวลาสั้นๆ

น่าเสียดายที่แฟนเพจของสถาบันทิศทางไทยไม่ได้แยกวิดีโอแนะนำตัวเอาไว้ต่างหาก และผมเองก็ไม่อยู่ในฐานะที่จะตัดต่อไฟล์วิดีโอนี้ออกมาเผยแพร่เองเนื่องจากไม่ได้เป็นเจ้าของ ดังนั้นผู้อ่านท่านใดที่สนใจจะชมวิดีโอเรื่องนี้ ก็จำเป็นที่จะต้องเข้าไปดูเอาเองจากบันทึกการล้อมวงเสวนา “ประเทศไทยอยู่อย่างไรให้ อยู่​ เย็น​ เป็น สุข” ในช่วงนาทีที่ 8.30 ถึงนาทีที่ 12.45 โดยประมาณ

วิดีโอแนะนำตัวสถาบันทิศทางไทยเรื่องนี้มีเค้าโครงการนำเสนอที่เรียบง่าย โดยมีผู้เล่าเรื่อง (ชาย) ทำหน้าที่บรรยายเนื้อหาด้วยน้ำเสียงจริงจังสลับกับภาพที่มีเนื้อสอดคล้องกัน มีการใช้ตัวหนังสือขาววางบนฉากดำเพื่อตั้งคำถามที่สัมพันธ์กับเนื้อหาแต่ละช่วง พร้อมกับทำหน้าที่แบ่งตัวบทวิดีโอออกเป็นส่วนๆ ตามลำดับการนำเสนออีกด้วย ในช่วงท้ายของวิดีโอมีภาพและเสียงการให้สัมภาษณ์ของ ดร.สุวินัย ภรณวลัย ประธานยุทธศาสตร์ของสถาบันทิศทางไทย รวมความยาวของวิดีโอทั้งสิ้นประมาณ 4.20 นาที

สำหรับผู้ที่มีความรู้พื้นหลังด้านประวัติศาสตร์ไทยและสากลชั้นเบื้องต้น อาจเห็นได้ไม่ยากว่าเนื้อหาของวิดีโอนี้ความคลาดเคลื่อนจากข้อเท็จจริงหลายประการ เช่น ธนาคารกลางสหรัฐฯ เป็นของเศรษฐีไม่กี่ตระกูลที่นำโดยตระกูลรอธส์ไชลด์ ชาติตะวันตกสร้างลัทธิประชาธิปไตยขึ้นแล้วออกล่าอาณานิคมไปทั่วโลก เป็นต้น และเนื้อหาบางส่วนก็ขาดการเชื่อมโยงกันอย่างน่าแปลกใจ เช่น มีการเอ่ยถึงวิกฤตสิ่งแวดล้อมเนื่องมาจากปัญหาโลกร้อน แล้วก็กระโดดไปบอกว่าการเปลี่ยนแปลงการปกครองในปี พ.ศ. 2475 เป็นเหตุของปัญหาเรื้อรังในสังคมไทย

บทความนี้เสนอว่าการขาดเอกภาพด้านเนื้อหา (Content Disunity) ของวิดีโอนี้ ถูกชดเชยด้วยเอกภาพทางด้านอารมณ์และน้ำเสียง (Mood & Tone) และเรื่องเล่าหลักของฝ่ายขวาไทย (Right-Wing Metanarrative) เนื่องจากเนื้อหาของวิดีโอไม่ได้ทำหน้าที่ให้ความรู้ แต่มุ่งเพาะปลูกความกลัว แล้วจึงเรียกร้องความสามัคคีแบบไม่มีเงื่อนไข เนื้อหาของบทความต่อจากนี้คือการถ่ายถอดบทวิดีโอแนะนำสถาบันทิศทางไทยแบบครบถ้วน เชิญอ่าน…

(ตัวอักษร) สถาบันทิศทางไทย | Thai Move Institute

 (เสียงบรรยาย) มีความจริงของโลก ของประเทศไทย ที่คนไทยไม่เคยตระหนัก ในปี พ.ศ. 2593 หรืออีกสามสิบปีข้างหน้า ยูเอ็นย้ำว่าประชากรของโลกจะเพิ่มขึ้นจาก 7,876 ล้านคนเป็น 1 หมื่นล้านคน ขณะที่คนไทยจากประชากร 69 ล้านคนจะลดเหลือเพียง 62 ล้านคน วิกฤตอาหารน้ำ วิกฤตที่อยู่อาศัย การแย่งชิงทรัพยากรจะตามมา

(ตัวอักษร) เราจะรับมือกันอย่างไร?

(เสียงบรรยาย) ขณะเดียวกันวิกฤตภาวะสิ่งแวดล้อมที่ทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้นจากภาวะโลกร้อน จะทำให้เกิดการพังทลายของระบบนิเวศ ส่งผลกระทบต่อสภาพดิน ฟ้า อากาศ ฤดูกาล และวงจรของสิ่งมีชีวิตอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยง

(ตัวอักษร) เราจะรับมือกันอย่างไร?

(เสียงบรรยาย) รู้ไหมว่า โลกใบนี้ถูกชี้นำด้วยทฤษฎีการจัดระเบียบโลกใหม่ ภายใต้การกำกับของสหรัฐอเมริกา และมหาอำนาจตะวันตกตลอดมา ในขณะที่ขั้วอำนาจอย่างจีนและพันธมิตรก็เติบโตขึ้นมาและท้าทายกันอยู่ตลอดเวลา โอกาสที่จะเกิดสงครามโลกใหญ่อีกครั้งจึงมีสิทธิเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ

(ตัวอักษร) เราจะรับมือกันอย่างไร?

(เสียงบรรยาย) ไม่เท่านั้น รู้หรือไม่ว่า FED หรือธนาคารกลางของสหรัฐอเมริกาที่มีสิทธิพิมพ์เงินได้โดยเสรีนั้น เป็นของเศรษฐีเพียงไม่กี่ตระกูลที่นำโดยตระกูลรอธส์ไชลด์ ซึ่งครอบงำโลกด้วยอำนาจทางการเงิน และยึดครองโลกผ่านนโยบายเสรีทางการเงิน จนเกือบยึดประเทศไทยไปแล้วเมื่อปี พ.ศ. 2540

(ตัวอักษร) หรือเราจะรอให้เกิดวิกฤตต้มยำกุ้งรอบใหม่?

(เสียงบรรยาย) การเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อ 80 ปีที่ผ่านมา เป็นการยึดอำนาจจากสถาบันพระมหากษัตริย์ มาสู่กลุ่มอำนาจใหม่ที่ไปเรียนเมืองนอกเห็นแต่เปลือกไปลอกเค้ามา ได้ทำการเปลี่ยนแปลงประเทศ โดยทิ้งกากเดนอันเลวร้ายให้แก่ประเทศไทยมาจนถึงทุกวันนี้

(ตัวอักษร) หรือเราจะยอมถูกปลุกเร้าด้วยมายาประชาธิปไตยที่ไม่มีอยู่จริง

(เสียงบรรยาย) ยิ่งไปกว่านั้น โลกตะวันตกสร้างลัทธิประชาธิปไตยนี้ขึ้น แล้วออกยึดครองล่าอาณานิคมไปทั่วโลก ประเทศไทยเราเองเคยเสียดินแดน 14 ครั้งเพราะลัทธิล่าอาณานิคม หรือเราจะให้ความชอบธรรมกับการยึดครองโลกของมหาอำนาจในนามของประชาธิปไตย

ต้องจดจำว่า 770 ปีที่ผ่านมาถึง 4 กรุง 8 ราชวงศ์ 53 องค์พระมหากษัตริย์ คือความหมายที่สถาบันพระมหากษัตริย์ได้สร้างชาติให้แข็งแรง วันนี้สถาบันพระมหากษัตริย์ถูกคุกคามและท้าทายจากฝ่ายการเมืองโดยเจตนาทั้งทางตรงและทางอ้อม

ขณะที่ทั้งโลกมีประชากร 7,876 ล้านคน มีจำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ตถึง 4,388 ล้านคน มีจำนวนผู้ใช้ Social Network 3,484 ล้านคน Facebook เป็นสื่อสังคมออนไลน์ที่ทรงอิทธิพลอันดับ 1 ของโลก ยอดผู้ใช้งานกว่า 2,200 ล้านบัญชี หันกลับมามองดูประเทศไทยมีประชากร 69.24 ล้านคน มี 51 ล้านคนเล่น Social Media สูงเป็นอันดับ 4 ของโลกและมีผู้ใช้ Facebook ถึง 45 ล้านบัญชี คนไทยจึงถูกครอบงำและถูกปลุกเร้าด้วยข่าวสารที่ชี้นำเพียงด้านเดียวและเป็นเท็จ

ภายใต้ความจริงเหล่านี้ นี่หรือคือวิธีที่เราแก้ปัญหา [(เสียงบรรยาย+ตัวอักษร)] เรียกร้องอยากเลือกตั้ง เรียกร้องแก้รัฐธรรมนูญ เรียกร้องประชาธิปไตย เรียกร้องสิทธิมนุษยชน โดยความจริงเหล่านี้ต้องถูกทำให้ประจักษ์ เพื่อให้ประเทศไทยตั้งรับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นได้อย่างเท่าทันและจะได้ร่วมกันหาทางออก

(ตัวอักษร) เมื่อเจอปัญหา ต้องหาทางแก้

(เสียงสัมภาษณ์: สุวินัย ภรณวิลัย) เราเห็นเฉพาะไอ้ส่วนที่เราจับต้องได้ แค่ส่วนเสี้ยว และเข้าใจว่าเป็นความจริงทั้งหมด และเราก็ทะเลาะกันเอง โดยต่างฝ่ายต่างยืนยันว่าตัวเองคิดถูก ถ้าหากอันนี้ปล่อยไว้เฉยๆ เนี่ย มันอาจจะกลายเป็นสงครามกลางเมืองหรือการนองเลือดกันจริงๆ ก็ได้ อุปมาดั่งว่าเรานั่งเรือลำเดียวกันแล้วมรสุมใหญ่มันมาแน่ๆ ถ้าเราทะเลาะกันแตกแยกกัน นาวาสยามล่มแน่นอน ความแตกแยกระหว่างคนสองฝ่ายในเมืองไทยเนี่ย มีความเป็นไปได้สูงมากว่าจะถูกใช้เป็นเครื่องมือของมหาอำนาจจากทั้งสองฝ่าย นี่คือประเด็นที่สถาบันทิศทางประเทศไทยต้องการจะเตือน แล้วก็พยายามจะระดมสมองคนไทยให้มาช่วยคิดกัน สถาบันทิศทางไทยเราเชื่อว่ามันมีข่าวดีที่รอเราอยู่ข้างหน้า ท่ามกลางข่าวร้ายต่างๆ ข่าวดีที่ว่านี้คือ ประเทศไทยอยู่ในฐานะที่จะก้าวขึ้นสู่โลกที่สองนะครับ โลกที่สองคือโลกที่ใกล้จะเป็นประเทศพัฒนาแล้วโดยสมบูรณ์อย่างน้อยในทางเศรษฐกิจ ตัวเลขต่างๆ ในทางเศรษฐกิจที่เราดูมา ของเราไม่ใช่ประเทศด้อยพัฒนานะครับ

(เสียงบรรยาย+ตัวอักษร) Next Move ประเทศไทย ถ้าคุณไม่ ใครจะทำ

หากเราพิจารณาบทบรรยายข้างบนเฉพาะในแง่เนื้อหา ก็อาจเห็นว่ามีความกระจัดกระจายไม่ต่อเนื่องกัน แต่หากมุ่งพิจารณาไปที่ลักษณะของเนื้อหาก็จะพบว่ามันล้วนแล้วแต่เกี่ยวข้องกับ ‘วิกฤต’ ทั้งเล็กใหญ่ภายในภายนอกที่คนไทยกำลังเผชิญ

ระดับโลก การเพิ่มของประชากรโลกจะนำไปสู่การแย่งชิงทรัพยากรในการดำรงชีวิต ระบบนิเวศวิทยาแปรปรวนอย่างหนักเนื่องจากภาวะโลกร้อน ระเบียบโลกใหม่ที่ผลักดันโดยชาติตะวันตกจะนำไปสู่การเผชิญหน้ากับมหาอำนาจใหม่อย่างจีน และการครอบงำโลกโดยทุนการเงินเก่าแก่ในโลกตะวันตกคือที่มาของวิกฤตเศรษฐกิจ

ระดับประเทศ การเปลี่ยนแปลงไปสู่ความเป็นประชาธิปไตยไม่เพียงเป็นการแก้ปัญหาไม่ถูกจุดแต่ยังสร้างปัญหาเรื้อรังเสียเอง แถมยังเป็นส่วนหนึ่งของการล่าอาณานิคมสมัยใหม่ ในขณะที่รากเหง้าอันเก่าแก่และทรงคุณค่าอย่างสถาบันกษัตริย์กำลังถูกคุกคามและท้าทายจากฝ่ายการเมืองที่เกิดมาพร้อมกับระบอบประชาธิปไตย ยิ่งไปกว่านั้น การเกิดขึ้นของสื่อใหม่อย่างโซเชียลมีเดียยังกลายเป็นช่องทางในการบิดเบือนข่าวสาร

ท่ามกลางวิกฤตที่ร้ายแรงทั้งหลายทั้งปวงข้างต้น สิ่งที่ประชาชนและพรรคการเมืองฝ่ายประชาธิปไตยเรียกร้องกลับกลายเป็น “การเลือกตั้ง การแก้รัฐธรรมนูญ ประชาธิปไตย และสิทธิมนุษยชน” ซึ่งไม่ใช่ทางออกสำหรับประเทศเลย ในทางตรงกันข้าม ทางออกที่ประเทศต้องการคือเอกภาพของประชาชนภายใต้การนำของรัฐและการแนะแนวโดยสถาบันทิศทางไทย

ในด้านรูปแบบ อารมณ์ และน้ำเสียงของวิดีโอแนะนำสถาบันทิศทางไทย เน้นความเคร่งเครียดจริงจัง ตอกย้ำถึงวิกฤตทุกด้านที่สังคมไทยกำลังเผชิญ ภาพส่วนใหญ่ที่ปรากฏในวิดีโอใช้สีและแสงโทนมืด ยกเว้นช่วงที่มีการกล่าวถึงพันธกิจของสถาบันทิศทางไทยโดย ดร.สุวินัย ภรณวิลัย ซึ่งสีและแสงของภาพกลายเป็นความสว่างสดใสมาแทนที่ สอดคล้องกับเนื้อหาที่เป็นข่าวดีและความหวังของประเทศในการเอาตัวรอดจากวิกฤตต่างๆ (ดูภาพ)

วิดีโอแนะนำสถาบันทิศทางไทย

เรื่องเล่าหลักที่ทำหน้าที่เป็นพื้นหลังให้กับการเล่าเรื่องของวิดีโอแนะนำสถาบันทิศทางไทย คือเรื่องเล่าเกี่ยวกับการปรับตัวเพื่อความอยู่รอดของประชาชาติไทยท่ามกลางการคุกคามจากภายนอก โดยที่คนไทยยังสามารถธำรงรักษาความเป็นชาติเอกราชและวัฒนธรรมที่สืบทอดกันมาอย่างต่อเนื่องจากบรรพบุรุษไทยสู่คนรุ่นปัจจุบัน ความพยายามของคนไทยบางกลุ่มที่จะเปลี่ยนแปลงประเทศภายใต้อิทธิพลจากภายนอกโดยเฉพาะจากยุโรปและอเมริกา คือความหลงผิดและไม่รู้จักตัวเองของคนไทยกลุ่มนั้น ซึ่งไม่มีความเป็นไทยเพียงพอและอกตัญญูต่อบรรพบุรุษ เมื่อไหร่ก็ตามที่คนไทยสามารถขจัดคนทรยศเหล่านั้นออกไปได้ และหันกลับมารู้รักสามัคคีเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน เมื่อนั้นคนไทยก็จะดำรงความเป็นชาติและนำพาความเจริญรุ่งเรืองและความสันติสุขกลับคืนสู่ประเทศได้

ดังนั้น ทิศทางที่มีความเป็นไทยอย่างแท้จริงจึงอยู่ภายในประเทศและในตัวเรา บทเรียนไม่ได้อยู่นอกประเทศหรือได้มาจากการศึกษาความสำเร็จของคนชาติอื่น โดยเฉพาะชาติตะวันตกที่ไม่เคยหวังดีกับเรา บทเรียนอยู่ที่นี่ตรงนี้และอยู่ข้างในตัวเรา ส่วนคนไทยที่ชิงชังความเป็นไทยและชื่นชมโลกข้างนอกคือพวกที่เห็นกงจักรเป็นดอกบัว

การ ‘มูฟ’ ที่ถูกนำเสนอในวิดีโอแนะนำตัวของสถาบันทิศทางไทย จึงไม่ใช่ทิศข้างหน้าเพื่อการก้าวให้ทันกับกระแสของการเปลี่ยนแปลง แต่เป็นทิศตรงกลางสำหรับการย่ำเท้าอยู่กับที่เพื่อฝืนแรงฉุดจากโลกภายนอก ที่บังคับให้เราต้องย่างไปข้างหน้าและสูญเสียความเป็นตัวของตัวเอง และตัวตนที่แท้จริงของเราคือความรุ่งโรจน์ในอดีตทางทิศเบื้องหลังที่เราจากมา ดังนั้น เราจึงควรกลับหลังหันแล้วย้อนไปค้นหาแรงบันดาลใจจากความรุ่งโรจน์ของประชาชาติไทยก่อนสมัยประชาธิปไตย ภายใต้การนำของ 53 องค์พระมหากษัตริย์จาก 8 ราชวงศ์ใน 4 กรุงตลอดระยะเวลา 770 ปีที่ผ่านมา

Move Back ประเทศไทย ถ้าคุณไม่ ใครจะถอย

MOST READ

Thai Politics

3 May 2023

แดง เหลือง ส้ม ฟ้า ชมพู: ว่าด้วยสีในงานออกแบบของพรรคการเมืองไทย  

คอลัมน์ ‘สารกันเบื่อ’ เดือนนี้ เอกศาสตร์ สรรพช่าง เขียนถึง การหยิบ ‘สี’ เข้ามาใช้สื่อสาร (หรืออาจจะไม่สื่อสาร?) ของพรรคการเมืองต่างๆ ในสนามการเมือง

เอกศาสตร์ สรรพช่าง

3 May 2023

Politics

23 Feb 2023

จากสู้บนถนน สู่คนในสภา: 4 ปีชีวิตนักการเมืองของอมรัตน์ โชคปมิตต์กุล

101 ชวนอมรัตน์สนทนาว่าด้วยข้อเรียกร้องจากนอกสภาฯ ถึงการถกเถียงในสภาฯ โจทย์การเมืองของก้าวไกลในการเลือกตั้ง บทเรียนในการทำงานการเมืองกว่า 4 ปี คอขวดของการพัฒนาสังคมไทย และบทบาทในอนาคตของเธอในการเมืองไทย

ภัคจิรา มาตาพิทักษ์

23 Feb 2023

เราใช้คุกกี้เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพ และประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของคุณ คุณสามารถศึกษารายละเอียดได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว และสามารถจัดการความเป็นส่วนตัวเองได้ของคุณได้เองโดยคลิกที่ ตั้งค่า

Privacy Preferences

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

Allow All
Manage Consent Preferences
  • Always Active

Save