fbpx

จากแผนเปลี่ยนอายุเกษียณจาก 62 เป็น 64 ปี สู่การประท้วงใหญ่ของแรงงานฝรั่งเศสกว่าล้านคน

ที่ประเทศฝรั่งเศสในวันนี้ ผู้คนกำลังพากันลงถนนประท้วงและนัดหยุดงานกว่า 1 ล้านคนเพื่อต่อต้านการแก้กฎหมายของรัฐบาล ซึ่งปรับอายุการเกษียณจาก 62 ปีไปที่ 64 ปี ส่งผลให้การคมนาคมทั้งในปารีสและเมืองอื่นๆ ชะงัก โรงเรียนหลายแห่งต้องปิดเรียนชั่วคราว

ก่อนหน้านี้ เอ็มมานูเอล มาครง ประธานาธิบดีฝรั่งเศสพยายามแก้กฎหมายการเกษียณอายุ โดยหนึ่งในนโยบายสำคัญของมาครงคือการปฏิรูปเงินบำนาญเพื่อหวังแก้ปัญหาการเงินขาดดุล เมื่อวันพุธที่ 18 มกราคมที่ผ่านมา เขาให้สัมภาษณ์กับสื่อสเปนว่าการเปลี่ยนแปลงนี้เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ “ยุติธรรมและเต็มไปด้วยความรับผิดชอบ” จากรัฐบาลแล้ว หากแต่ดูเหมือนประชาชนชาวฝรั่งเศสจะไม่คิดเช่นนั้น ทั้งยังเป็นชนวนสำคัญที่ทำให้ประชาชนลุกฮือลงถนนในวันถัดมา ฟากสหภาพแรงงานยืนกรานว่ากฎหมายการเกษียณอายุต้องอยู่ที่ 62 ปีเช่นเดิม และภายหลังจากเกษียณแล้ว ประชาชนย่อมต้องได้รับเงินบำนาญจากรัฐเต็มจำนวน

Demonstrators gather in Place de la Republique during a rally in Paris on January 19, 2023, as workers go on strike over the French President’s plan to raise the legal retirement age from 62 to 64. – A day of strikes and protests kicked off in France on January 19, set to disrupt transport and schooling across the country in a trial for the government as workers oppose a deeply unpopular pensions overhaul. (Photo by Alain JOCARD / AFP) ภาพการประท้วงในกรุงปารีส เมื่อวันที่ 19 มกราคมที่ผ่านมา ประมาณการว่ามีผู้เข้าร่วมชุมนุมกว่า 1 ล้านคน

ผู้ประท้วงที่รวมตัวกันในกรุงปารีสได้รับการประมาณการว่ามีจำนวนอยู่ราว 80,000 คน ขณะที่อีกหลายหมื่นคนรวมตัวกันที่เมืองอื่นๆ อีกกว่า 200 เมืองในฝรั่งเศส การคมนาคมต่างๆ หยุดชะงักขณะที่โรงเรียนหลายแห่งต้องปิดชั่วคราว รัฐบาลประกาศว่ามีคุณครูเข้าร่วมการหยุดงานประท้วงราว 35 เปอร์เซ็นต์ ขณะที่สหภาพแรงงานชี้แจงว่ามีครูร่วมหยุดงานมาลงถนนถึง 65 เปอร์เซ็นต์ ขณะที่ผลสำรวจของ IFOP -สถาบันทำแบบสำรวจเจ้าใหญ่ในฝรั่งเศส- ระบุว่ามีประชาชน 68 เปอร์เซ็นต์ที่ไม่เห็นด้วยต่อมาตรการปรับอายุการเกษียณของรัฐบาล อีกทั้งมาตรการนี้ยังถูกต่อต้านจากเหล่าสหภาพแรงงานทุกแห่งในประเทศ อย่างไรก็ตาม รัฐบาลเตรียมยื่นเสนอแก้ไขร่างกฎหมายดังกล่าวต่อรัฐสภาในเดือนกุมภาพันธ์ที่จะถึงนี้ ท่ามกลางเสียงคัดค้านจากพรรคฝ่ายค้านทั้งฝ่ายซ้ายสุดและขวาสุด ขณะที่พรรค Renaissance ซึ่งเป็นพรรคสายกลางของมาครงสูญเสียที่นั่งในสภาเป็นจำนวนมาก บีบให้มาครงต้องเรียกเสียงสนับสนุนจาก ส.ส. ของพรรค The Republicans อันเป็นพรรคอนุรักษนิยมเสรีของฝรั่งเศสและครองที่นั่งในสภาเป็นจำนวนมากเพื่อโหวตรับรองการเสนอแก้กฎหมายปฏิรูปเงินบำนาญดังกล่าว

อย่างไรก็ตาม ก่อนหน้านี้ เช่นเดียวกับอีกหลายประเทศในยุโรป ฝรั่งเศสเผชิญหน้ากับความยากลำบากของค่าครองชีพ -ไม่ว่าจะค่าอาหารหรือค่าพลังงาน- เพิ่มขึ้นมหาศาลหลังการระบาดของโรคโควิด-19 และผลกระทบจากสงครามรัสเซีย-ยูเครน และจากสถิติเมื่อปี 2018 โดยองค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (The Organisation for Economic Co-operation and Development: OECD) พบว่าฝรั่งเศสใช้เงินเกือบ 14 เปอร์เซ็นต์ของ GDP (Gross Domestic Product: ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ) ไปกับการจ่ายเงินบำนาญโดยรัฐ ซึ่งถือว่ามากกว่าหลายประเทศทั่วโลก

รัฐมนตรีแรงงานฝรั่งเศสระบุว่า การเพิ่มอายุเกษียณและการขยายวงเงินที่จะใช้ไปกับการบำนาญจะทำให้ระบบเงินบำนาญในตอนนี้ถึงจุด ‘คุ้มทุน’ ที่ราวๆ ปี 2027 ซึ่งเท่ากับว่า แรงงานต้องทำงานมาแล้วอย่างน้อย 43 ปีจึงจะมีสิทธิได้รับเงินบำนาญเต็มจำนวน ทำให้เกิดปัญหาสำหรับคนที่เคยหยุดงานเพื่อไปทำอย่างอื่นหรือคนที่เริ่มทำงานช้าที่อาจต้องทำงานอีกหลายปีกว่าจะถึงจุดที่จะได้รับเงินบำนาญเต็มจำนวน ซึ่งเป็นดังที่รัฐบาลระบุว่า การให้แรงงานมีอายุงานที่ยาวนานขึ้นนั้นคือทางออกเดียวที่จะสร้างสมดุลให้ระบบเงินบำนาญในระยะยาวได้ผ่านการจ่ายภาษีของแรงงานและนายจ้าง ฟากสหภาพแรงงานในฝรั่งเศสก็โต้กลับแนวคิดของรัฐบาลอย่างเจ็บแสบว่า หากรัฐบาลมุ่งมั่นเก็บภาษีและเงินปันผลจากกลุ่มมหาเศรษฐีให้มากขึ้น น่าจะเป็นวิธีที่ได้ผลมากกว่าการเรียกเก็บภาษีเพื่อไปอุดหนุนระบบเงินบำนาญ

Demonstrators march with banners and flares during a rally called by French trade unions in Nantes, western France on January 19, 2023, as workers go on strike over the French President’s plan to raise the legal retirement age from 62 to 64.. – A day of strikes and protests kicked off in France on January 19, set to disrupt transport and schooling across the country in a trial for the government as workers oppose a deeply unpopular pensions overhaul. (Photo by LOIC VENANCE / AFP) ผู้เข้าชุมนุมในกรุงปารีส จุดพลุไฟเพื่อแสดงการต่อต้านมาตรการปรับแก้นโยบายการเกษียณของมาครง

นอกจากนี้ แผนการแก้กฎหมายของฝรั่งเศสยังมีรูโหว่ เนื่องจากหลายคนระบุว่าแทบไม่มีบริษัทไหนรับพนักงานที่มีอายุมาก ซึ่งหากการเกษียณอายุต้องล่าช้าออกไปตามแผนงานของมาครง เท่ากับว่าหลายคนที่อาจหางานทำไม่ได้ในวัยสูงอายุ อาจต้องใช้ชีวิตอย่างลำบากเนื่องจากไม่ได้รับเงินบำนาญจนกว่าจะอายุ 64 ปี

เว็บไซต์นิวยอร์คไทม์สทำสกู๊ปว่าด้วยแรงงานสูงอายุในฝรั่งเศส โดยมีการสัมภาษณ์คริสตีน เยอเกนง อดีตผู้จัดการฝ่ายขายและการตลาดที่กลายเป็นคนว่างงานก่อนหน้าวันเกิดวัย 59 ปี -และมีเงินเก็บพอเหลือใช้จนอายุ 62 ซึ่งเธอวางแผนชีวิตไว้ว่าจะเป็นปีที่เธอเข้ารับเงินบำนาญของรัฐบาล- เธอกล่าวว่าแผนงานยืดอายุแรงงานของมาครงส่งผลกระทบต่อเธอโดยตรง เยอเกนงระบุด้วยว่า แม้จะมีประสบการณ์การทำงานสายนี้มา 38 ปีเต็ม แต่บริษัทส่วนใหญ่ก็ไม่รับเธอเข้าไปเป็นพนักงานเนื่องจากเธอ “อายุมากเกินไป”

การสำรวจจาก Indeed France เว็บไซต์จัดหางานที่ใหญ่ที่สุดของฝรั่งเศสระบุว่า ที่ผ่านมามีผู้สมัครหางานที่อายุมากกว่า 55 ปีเป็นจำนวน 1 ใน 4 ของผู้สมัคร และส่วนใหญ่บริษัทหลายแห่งในฝรั่งเศสไม่รับพวกเขาเข้าทำงานด้วยเงื่อนไขเรื่องอายุ ขณะที่นายจ้างจำนวน 4 ใน 10 ชัดเจนว่าจะไม่จ้างพนักงานใหม่ที่อายุมากกว่า 45 ปีขึ้นไป ขณะที่บริษัทจำนวน 1 ใน 4 บอกว่าผู้สมัครที่อายุน้อยนั้นมีแนวโน้มจะเรียกเงินเดือนต่ำกว่าผู้สมัครที่อายุมากด้วย

ฟรีเดริก ดอร์ทอมป์ ผู้เข้าประท้วงวัย 52 ที่ทำงานในบริษัทประกันภัยแห่งหนึ่งระบุกับสื่อ The Guardian ว่าเขาเป็นหนึ่งในคนที่ลงคะแนนเสียงให้มาครง “มาครงบอกว่าเขาประกาศประเด็นการเปลี่ยนแปลงเงินบำนาญมาตั้งนานแล้ว แต่ผมจะบอกให้ว่าที่คนส่วนใหญ่ลงคะแนนให้มาครงน่ะไม่ใช่เพราะเห็นดีเห็นงามกับวิธีคิดเขาสักหน่อย แต่เพื่อกันไม่ให้ มารีน เลอ แปง (นักการเมืองจากพรรค National Rally อันเป็นพรรคขวาจัดในฝรั่งเศส เป็นหนึ่งในตัวเต็งชิงเก้าอี้ประธานาธิบดีกับมาครง) ออกไปต่างหาก แล้วมาครงยังมาบอกว่าจะนำนโยบายแก้เงินบำนาญกลับไปพิจารณาใหม่ แต่ก็ไม่เห็นว่าจะทำเลย”

ขณะที่ เวโรนิก คุณครูประจำโรงเรียนมัธยมวัย 61 ปีกล่าวว่า “ครูคืองานที่หนักหนาทั้งทางร่างกายและจิตใจ เงินเดือนของเราก็หดน้อยลงทุกทีๆ เพราะพิษเงินเฟ้อ แล้วนี่เรายังต้องมากังวลอีกด้วยว่าอาจจะแก่และป่วยทั้งที่ยังต้องทำงานไปเรื่อยๆ แบบนี้” นอกจากนี้ ฌ็อง พอล กาชินา เจ้าหน้าที่บริหารจัดการทรัพยากรมนุษย์วัย 56 ก็บอกว่าเขาเพิ่งเข้าร่วมการประท้วงเป็นครั้งแรกในชีวิต “ผมไม่ได้มาเพื่อตัวเองหรอก แต่มาเพื่อคนรุ่นใหม่และแรงงานที่ยังต้องทำงานอยู่ในตอนนี้ เพราะหน้าที่การงานของผมทำให้ผมได้เห็นความระทมทุกข์ของพนักงานเป็นตาแรกๆ เลย ผมรู้ดีว่าเป็นอย่างไร”

Wooden pallets burn, as demonstrators gather during a rally called by French trade unions in outside the Gare de Lyon, in Paris on January 19, 2023. – A day of strikes and protests kicked off in France on January 19, 2023 set to disrupt transport and schooling across the country in a trial for the government as workers oppose a deeply unpopular pensions overhaul. (Photo by STEPHANE DE SAKUTIN / AFP) บรรยากาศส่วนหนึ่งของการประท้วง

ทั้งนี้ คนหนุ่มสาวรวมทั้งนักศึกษาและนักเรียนก็เข้าร่วมชุมนุมเป็นจำนวนมากเช่นกัน นาธาน อาร์แซ็ก นักศึกษาและสมาชิกกลุ่มสหภาพนักศึกษาแห่งฝรั่งเศส (The National Union of Students of France) ระบุว่า “ผมกลัวสิ่งที่จะเกิดขึ้นต่อไปในอนาคต เราอาจสูญเสียความสำเร็จต่างๆ ในสังคมได้เร็วมากๆ และก็กลัวเพราะอนาคต ผมก็ต้องแก่ตัวและก็ต้องเกษียณอายุอยู่ดี” เช่นเดียวกับ โธมัส โอวีราด นักศึกษาจากคณะรัฐศาสตร์วัย 20 ปีและ อิกนาซิโอ ฟรังโซน พนักงานไปรษณีย์วัย 23 เข้าร่วมการชุมนุมบริเวณป้อมบัสตีย์ ถือโปสเตอร์ขนาดยักษ์ที่มีรูปมาครงแต่งตัวเป็นพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส “ก็แน่ล่ะว่าในฝรั่งเศส เราเคยบั่นหัวกษัตริย์มาแล้วในอดีต” ฟรังโซนกล่าว “ผมอยากบอกมาครงว่าเรายังไปไม่ถึงขั้นนั้น แต่ก็อยากให้เขารู้ว่าเรามาที่นี่เพื่อเอาชนะการต่อสู้นี้น่ะ”

ประเด็นเรื่องกำหนดอายุของการเกษียณนั้นก็เป็นปัญหาใหญ่ของหลายประเทศทั่วโลก สหรัฐอเมริกากำหนดให้อายุการเกษียณอยู่ที่ 67 ปีเช่นเดียวกับอิตาลีและเยอรมนี ส่วนสเปนอยู่ที่ 65 ปี พร้อมกันนี้อีกหลายประเทศในยุโรปเริ่มขยับอายุการเกษียณให้เพิ่มขึ้นอันเนื่องมาจากประชาชนสูงวัยมีจำนวนเพิ่มขึ้น สวนทางกับอัตราการเกิดของประชากรที่ถดถอยลง ซึ่งถึงที่สุดดูจะเป็นหนึ่งในปัญหาใหญ่ที่หลายประเทศต้องหาทางจัดการต่อไปในอนาคต

MOST READ

World

1 Oct 2018

แหวกม่านวัฒนธรรม ส่องสถานภาพสตรีในสังคมอินเดีย

ศุภวิชญ์ แก้วคูนอก สำรวจที่มาที่ไปของ ‘สังคมชายเป็นใหญ่’ ในอินเดีย ที่ได้รับอิทธิพลสำคัญมาจากมหากาพย์อันเลื่องชื่อ พร้อมฉายภาพปัจจุบันที่ภาวะดังกล่าวเริ่มสั่นคลอน โดยมีหมุดหมายสำคัญจากการที่ อินทิรา คานธี ได้รับเลือกให้เป็นนายกรัฐมนตรีหญิงคนแรกในประวัติศาสตร์

ศุภวิชญ์ แก้วคูนอก

1 Oct 2018

World

16 Oct 2023

ฉากทัศน์ต่อไปของอิสราเอล-ปาเลสไตน์ ความขัดแย้งที่สั่นสะเทือนระเบียบโลกใหม่: ศราวุฒิ อารีย์

7 ตุลาคม กลุ่มฮามาสเปิดฉากขีปนาวุธกว่า 5,000 ลูกใส่อิสราเอล จุดชนวนความขัดแย้งซึ่งเดิมทีก็ไม่เคยดับหายไปอยู่แล้วให้ปะทุกว่าที่เคย จนอาจนับได้ว่านี่เป็นการต่อสู้ระหว่างอิสราเอลกับปาเลสไตน์ที่รุนแรงที่สุดในรอบทศวรรษ

จนถึงนาทีนี้ การสู้รบระหว่างอิสราเอลกับปาเลสไตน์ยังดำเนินต่อไปโดยปราศจากทีท่าของความสงบหรือยุติลง 101 สนทนากับ ดร.ศราวุฒิ อารีย์ ผู้อำนวยการศูนย์มุสลิมศึกษา สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ถึงเงื่อนไขและตัวแปรของความขัดแย้งที่เกิดขึ้น, ความสัมพันธ์ระหว่างอิสราเอลและรัฐอาหรับ, อนาคตของปาเลสไตน์ ตลอดจนระเบียบโลกใหม่ที่ก่อตัวขึ้นมาหลังยุคสงครามเย็น

พิมพ์ชนก พุกสุข

16 Oct 2023

World

9 Sep 2022

46 ปีแห่งการจากไปของเหมาเจ๋อตง: ทำไมเหมาเจ๋อตง(โหด)ร้ายแค่ไหน คนจีนก็ยังรัก

ภัคจิรา มาตาพิทักษ์ เขียนถึงการสร้าง ‘เหมาเจ๋อตง’ ให้เป็นวีรบุรุษของจีนมาจนถึงปัจจุบัน แม้ว่าเขาจะอยู่เบื้องหลังการทำร้ายผู้คนจำนวนมหาศาลในช่วงปฏิวัติวัฒนธรรม

ภัคจิรา มาตาพิทักษ์

9 Sep 2022

เราใช้คุกกี้เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพ และประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของคุณ คุณสามารถศึกษารายละเอียดได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว และสามารถจัดการความเป็นส่วนตัวเองได้ของคุณได้เองโดยคลิกที่ ตั้งค่า

Privacy Preferences

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

Allow All
Manage Consent Preferences
  • Always Active

Save