อายุษ ประทีป ณ ถลาง เรื่อง
นอกเหนือไปจากจะถือเป็นวันหยุดราชการประจำปี ที่เหล่าบรรดาข้าราชการ พนักงานของรัฐมิต้องรีบร้อน แหกขี้ตาตื่นไปทำงานทำการ ยุวชนลูกหลาน นักเรียนนักศึกษาพลอยได้อานิสงส์ไม่ต้องไปโรงเรียน วิทยาลัย ร่ำเรียนหนังสือหนังหากันแล้ว
นับแต่เกิดมาจำความได้จนกระทั่งปัจจุบันทุกวันนี้ ไม่รู้เหมือนกันว่า “วันรัฐธรรมนูญ” ซึ่งตรงกับวันที่ 10 ธันวาคมของทุกปี มีความหมายอะไรมากมายไปกว่านั้น เพียงแค่ได้พักผ่อนอยู่กับบ้านหรือไปเดินห้าง
ปีไหนศักราชใดตรงกับวันเสาร์-อาทิตย์ มีวันหยุดชดเชยสมนาคุณเป็นของแถมด้วยแล้ว อาจจะพิเศษหน่อย ได้ถือโอกาสออกต่างจังหวัด ขึ้นเหนือไปสัมผัสบรรยากาศหนาว ฯลฯ
วันรัฐธรรมนูญมีความหมายอะไรมากมายไปกว่านี้อีก?
จะอ้างอิงว่า “เป็นวันที่ระลึก เฉลิมฉลองเนื่องในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475 เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 โดยถือเป็นรัฐธรรมนูญถาวรฉบับแรกของประเทศไทย” ก็ให้สงสัยว่า เราจะหวนรำลึกถึงเหตุการณ์ดังกล่าวในประวัติศาสตร์เมื่อ 85 ปีก่อนอีกต่อไปด้วยเหตุผลอะไร
ทำไมและเพื่อประโยชน์อันใด
เนื่องเพราะจำเดิมแต่เริ่มแรกแล้ว รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475 หรือแม้กระทั่งพระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475 อันเป็นรัฐธรรมนูญชั่วคราวก่อนหน้านั้น ถือกำเนิดเกิดขึ้นมาโดยเชื่อมร้อยยึดโยงกับการปฏิวัติเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 เปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์เป็นระบอบประชาธิปไตย
เจตจำนงความมุ่งหมายให้ต้องมีรัฐธรรมนูญ ก็เพื่อบังคับใช้เป็นกฎหมายสูงสุดสำหรับปกครองแผ่นดินภายใต้ระบอบประชาธิปไตย
วันรัฐธรรมนูญจึงกำเนิดเกิดเพื่อรำลึก เฉลิมฉลองการได้มาซึ่งเครื่องมือ กลไกสำคัญดังกล่าวในการนำพาประเทศชาติบ้านเมืองปกครองในระบอบประชาธิปไตยเป็นสำคัญ
คงมิได้หมายเพียงให้เป็นวันที่ระลึก แสดงความยินดีปรีดาปราโมทย์กับลำพังสิ่งซึ่งเรียกว่า รัฐธรรมนูญ โดยปราศจากซึ่งเนื้อหาสาระ อุดมการณ์ประชาธิปไตยรองรับ
ทว่า 14 ปีให้หลังนับจากนั้นจวบจนทุกวันนี้ มีผู้ใด ใครเคารพ ยึดถือรัฐธรรมนูญแท้จริงบ้าง ก็เปล่าเลย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ชนชั้นนำทหารหรือกองทัพก่อการรัฐประหาร ล้มล้างรัฐธรรมนูญ ครั้งแล้วครั้งเล่า ทั้งๆ ที่ถือเป็นกฎหมายสูงสุด
กี่คณะที่ก่อการรัฐประหารมักจะกล่าวอ้างสถาบันสำคัญของชาติ นักการเมืองทุจริตคอร์รัปชัน อย่างโน้นอย่างนี้ ประชาชนลำบากยากแค้น แผ่นดินเสื่อมโทรม ไม่เป็นประชาธิปไตย ฯลฯ เป็นเหตุผลสำเร็จในการก้าวเข้าไปยึดกุมอำนาจทางการเมืองแทนที่พลเรือน
ฟังแล้วน้ำหูน้ำตาแทบไหลพรากด้วยความซาบซึ้งในความรักชาติบ้านเมือง
แต่จากวันนั้นจนบัดนี้ มิได้ปรากฏเลยว่าบ้านเมืองจะมีอะไรดีขึ้นสักกี่มากน้อย ตรงกันข้ามกลับ ถดถอยด้อยกว่าเดิมเสียด้วยซ้ำ ไม่ว่าจะเป็นปัญหาประชาธิปไตย หรือประเด็นการทุจริตคอร์รัปชัน ฯลฯ
ขณะที่พลเรือนเองก็ใช่ย่อย อ้างตนมาจากการเลือกตั้งตะพึดตะพือ ตะบี้ตะบันปกครองบ้าน บริหารเมืองไม่ต่างไปจากทรราชในเครื่องแบบ สร้างเงื่อนไขนำไปสู่การรัฐประหารครั้งแล้วครั้งเล่า
เป็นวัฏจักรวังวนที่บ้านนี้เมืองนี้ตกอยู่ภายใต้ระบอบปกครองเผด็จการทหารบ้าง ทรราช พลเรือนบ้าง สลับสับเปลี่ยนกันไป โดยไม่มีวี่แววเลยว่ารัฐธรรมนูญเกือบสองโหลจะช่วยเหลือ เกื้อกูลให้บ้านนี้เมืองนี้วัฒนาสถาพร ก้าวไปสู่สังคมประชาธิปไตยแท้จริงได้
ไม่เว้นแม้แต่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ซึ่งเพิ่งได้รับการสถาปนา ขึ้นมาภายใต้ระบอบการปกครองปัจจุบันที่ผู้คนกำลังนินทาว่ากล่าว จับตากระบวนการสืบสานอำนาจของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ หรือ คสช. ซึ่งมีพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เป็นหัวหน้าคณะและนายกรัฐมนตรี
จริงเท็จหรือไม่ อย่างไร แม้ยังยากจะทราบแน่ชัดได้ในเร็ววันนี้
แต่ก็น่าตระหนกไปกับปรากฏการณ์หลายอย่างที่เกิดขึ้นในสังคมไทย ซึ่งล้วนสะท้อนให้เห็นถึงการฟื้นตัวของระบอบเก่า
ความคิด ลัทธิ ความเชื่ออันเป็นปฏิปักษ์ต่อหลักการประชาธิปไตยกำลังเข้มแข็งขึ้น
ย้อนกระแสสวนทางพัฒนาการทางการเมืองการปกครองที่วิญญูชนคนทั่วไปถือเป็นอารยะ โดยเป็นผลมาจากการเลือกที่จะแลกเปลี่ยนประโยชน์ของชนชั้นนำบางกลุ่ม ที่เกื้อหนุนซึ่งกันและกัน เพื่อธำรงรักษาสถานะของตนบนห่วงโซ่อำนาจในปัจจุบัน
เข้าลักษณะน้ำพึ่งเรือเสือพึ่งป่า
เสริมส่งหนุนนำทำให้ผมทรงข้างขาว หัวเกรียน กลายเป็นที่นิยมแพร่หลายไปทั้งประเทศ อย่างรวดเร็ว
ไหนจะมีกรณีความตายของนักเรียนนายหนึ่งในโรงเรียนเตรียมทหาร ที่ปรากฏพี่น้องนตท.จำนวนไม่น้อย ดาหน้าออกมาสนองคุณประชาชนผู้เสียภาษีเป็นงบประมาณให้กับกองทัพไปใช้จ่าย ด้วยการอบรมสอนสั่งชาวบ้านราษฎร คนทั่วไป ให้สำนึกสำเหนียกในความเป็นเลิศของว่าที่เจ้านายท่าน “พะณะเหนือหัว” ตัวน้อยๆ ซึ่งผ่านรั้วจักรดาวเข้ามาได้
แต่ละคนที่เกิดมาเพื่อเป็นผู้นำหน่วย เหนือกว่าผู้อื่นซึ่งผ่านการเล่าเรียนมาจากสถาบันการศึกษาทั่วไป
ประทานโทษเถอะ หนวดเพิ่งงอกยังมีความคิดขนาดนี้
มิน่าเล่าเติบใหญ่ขึ้นมาจึงรัฐประหารยึดอำนาจ เพราะคิดว่าไม่มีใครในประเทศนี้รักชาติบ้านเมือง เก่งกล้าสามารถไปกว่าตัวเองอีกแล้ว
ไหนจะยังมีเรื่องราวของพล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการ กระทรวงกลาโหม ที่สวรรค์มีตา ฟ้ามีใจ หรืออย่างไรก็ไม่อาจจะทราบได้ เพราะระหว่างรอถ่ายภาพหมู่ ร่วมกับครม.ใหม่เจอแสงแดดสาดส่อง แยงหน้าให้เจ้าตัวต้องยกมือขึ้นปัดป้องปิดบังเข้าเท่านั้น เผยให้เห็นแหวนเพชรเม็ดเขื่องส่งประกายวูบวาบ นาฬิกาหรูเรือนละหลายล้านบาท เป็นประเด็นให้ผู้คนอิจฉาริษยาในความมั่งคั่งร่ำรวย
อยากเป็นทหารไปตามๆ กัน
ระบอบเก่าที่กำลังฟื้นตัว ความคิด ลัทธิ ความเชื่ออันเป็นปฏิปักษ์ต่ออุดมการณ์ประชาธิปไตย ทวีความแข็งแกร่งเพิ่มขึ้นทุกขณะ โดยยากจะทัดทานได้ในระยะเวลาอันใกล้
ปัจจัยทั้งภายนอกและภายในดูจะเอื้อเกื้อหนุนนำไปสู่เป้าหมายทุกประการ
ที่เคยเย้ยหยันถากถาง หัวร่อเอิ้กอ้ากไปกับการพึ่งพาประชาคมโลกปิดล้อมประเทศไทย กลายเป็นตลกร้ายไป เพราะเอาเข้าจริงแล้วความสัมพันธ์ระหว่างประเทศเป็นเรื่องของผลประโยชน์ชาติ โดยมีอุดมการณ์ประชาธิปไตยเป็นเพียงข้ออ้างเท่านั้นเอง
พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เดินทางไปสัมผัสมือประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ถึงทำเนียบขาว ไม่ทันไร ประชาคมยุโรปยังมีมติฟื้นคืนความสัมพันธ์กับประเทศไทย
ทำเอาหลายคนถึงกับผิดหวัง พูดไม่ออกบอกไม่ถูกไปตามๆ กัน
ขณะที่ภายในประเทศ มีการพูดถึงข้อเสนอให้ 2 พรรคการเมืองใหญ่ จับมือกันภายหลังเลือกตั้งทั่วไป ปิดช่องทางขัดขวางมิให้มีการหาบหามคนนอก อันหมายถึง พล.อ.ประยุทธ จันทร์โอชา ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรี แต่ดูเหมือนจะไม่มีเสียงขานรับส่งผลรบกวนจิตใจท่านผู้นำให้หงุดหงิดรำคาญใจแต่ประการใด
พรรคนี้บอกว่ายังเร็วเกินไปที่จะพูดเรื่องนั้น ตอนนี้มีเรื่องอื่นสำคัญกว่า พรรคนั้นก็ว่าเป็นแค่เพียงความคิดเห็นส่วนบุคคล ฯลฯ กระมิดกระเมี้ยนที่จะประกาศตนเป็นฝ่ายตรงกันข้าม ปฏิเสธสังฆกรรมกับระบอบคสช.
ถึงตอนนี้อนาคตประเทศชาติบ้านเมืองจึงเป็นเรื่องที่ทุกคนพอจะคาดหมายได้
แม้กระทั่ง “โอ๊ค พานทองแท้ ชินวัตร” ยังส่งสัญญาณวอนขอของขวัญวันเกิด ต้องการครอบครัวที่อบอุ่นกลับคืนมา โดยอ้างว่าไม่มีคนใดคนหนึ่งในครอบครัวต้องการที่จะเข้าไปยุ่งเกี่ยวการเมืองอีกเลย
กระนั้นก็ตามที ตราบใดที่สงครามแย่งชิงประชาชนยังไม่จบสิ้น อย่าได้นับศพทหารเป็นอันขาด…