ความรู้สึกผิดและคำสัญญา – มันทำร้ายเราได้แค่นี้แหละ

‘มันทำร้ายเราได้แค่นี้แหละ’ จัดพิมพ์โดย สำนักพิมพ์อ่าน เป็นบันทึกประสบการณ์การถูกจองจำในเรือนจำ 2 ปี 10 วัน ของภรณ์ทิพย์ มั่นคง (กอฟ) จากการแสดงละครเวทีเรื่อง ‘เจ้าสาวหมาป่า’ ในวาระครบรอบ 40 ปี เหตุการณ์ 14 ตุลาฯ เมื่อปี 2557

ผมเคยฟังกอฟเล่าประสบการณ์ของเธอเมื่อเราพบกันครั้งแรกเมื่อกลางปี 2562 และรู้สึกว่ามันเหมือนโรงเรียนประจำมากกว่าเรือนจำ เรื่องเล่าของเธอละเอียดลออเหมือนฉากของภาพยนตร์ นั่นอาจเป็นเพราะเธอสังเกตและจดจำฉากและช่วงชีวิตนั้นไว้อย่างตั้งใจ

ผมถามเธอว่า “คุกทำให้เธอสูญเสียความเป็นมนุษย์ไปบ้างไหม”

“ลุงก็ทิ้งความเป็นมนุษย์ไว้หน้าคุกสิ จะได้ไม่ต้องสูญเสียเวลาอยู่ในคุก” เธอตอบด้วยน้ำเสียงแจ่มชัด

แต่เมื่ออ่านหนังสือจบ ผมพบว่ากอฟไม่ได้วางความเป็นมนุษย์ไว้ข้างนอก แต่ซุกซ่อนมันเข้าไปกับเธอตลอดเวลา และนำไปมอบให้กับนักโทษคนอื่นๆ ด้วยในเวลาเดียวกัน

หลังอ่านหนังสือ 800 หน้าจบ ด้วยความสงสัยใคร่รู้ว่า ไอดา อรุณวงศ์ บรรณาธิการสำนักพิมพ์อ่าน จัดทำหนังสือเล่มนี้อย่างไร พบเจอกับนักเขียนได้อย่างไร และขั้นตอนการทำหนังสือเล่มนี้ยากง่ายอย่างไร ผมจึงติดต่อสัมภาษณ์ไอดา และเล่าออกมาเป็นฟิล์มเอสเสเรื่องนี้

————–

‘นิว’ – ศุภชัย เกศการุณกุล เป็นช่างภาพที่ทำงานเขียนไปด้วยพร้อมๆ กันมาร่วม 20 ปี

เนื้องานของศุภชัยมีลายเซ็นชัดเจน ด้วยการถ่ายภาพแนว portrait ขาว-ดำ ที่ล้างและอัดเองในห้องมืด พร้อมบันทึกชีวิตผู้คนที่เขาถ่ายด้วยความเรียง ไม่ว่าจะเป็นชาวบ้าน นักคิด นักเขียน ดารา นักร้อง นักแสดง นักกิจกรรม ฯลฯ

เมื่อประตูโลกอนาล็อกของวงการสิ่งพิมพ์กำลังถูกปิดลง ศุภชัยกำลังปรับวิธีการทำงาน โดยหันมาทดลองสร้างงานที่เจ้าตัวเรียกว่า ‘FILM ESSAY’ เพื่อให้ประเด็นที่เขาสนใจได้ขยายออกไปสู่วงกว้าง และนี่คือผลงานชิ้นแรกจากความพยายามดังกล่าว