“โปรดอย่าลืมทุกบาดแผลและความทรงจำ เพราะใต้ผืนฟ้าเดียวกันนี้ ประวัติศาสตร์ส่วนตัวของเราเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ของชาติ”
วิดิโอฉายภาพหญิงสาวผมดำยาว เขียนคิ้วโก่งและวาดแต่งดวงตาในสไตล์ยุค 60 ใบหน้าของเธอค่อยๆ ละลายหายไปอย่างช้าๆ เช่นเดียวกับภาพถ่ายของสถานที่ที่ไม่คุ้นเคยที่จัดวางอยู่ไม่ใกล้ไม่ไกล ถัดไปเป็นซากระเบิดยุคสงครามเวียดนามที่ถูกจัดวางเป็นคำว่า ‘BLISS’ และอีกส่วนถูกหลอมเป็นลูกโลก สลักคำกล่าวจากไฟแช็กโลหะของทหารอเมริกันในประเทศไทย ว่า ‘THE QUALITY OF MERCY IS NOT STRAINED’ ท้ายสุดคือเหรียญไร้ตัวอักษรและใบหน้านับพันเหรียญ ที่ส่องแสงระยิบระยับและพริ้วไหวไปตามลมอยู่บนกระดานขนาดใหญ่ บางเหรียญถูกทาด้วยเขม่าปืน และจัดเรียงให้ปรากฎเป็นคำว่า ‘NO ANSWERS IN THE WIND’
Art เจอนี่ ในตอนที่ 4 ขอพาคุณเปิดประตูไปดูนิทรรศการ “Under The Same Sky (2016)” งานศิลปะที่พาเราสำรวจความทรงจำของตัวเอง ครอบครัว และคนรอบข้าง ปะติดปะต่อประวัติศาสตร์ส่วนตัวเข้ากับประวัติศาสตร์ระดับประเทศอย่างสงครามเวียดนาม เพื่อร่วมกันเรียกคืนความจริงที่กำลังค่อยๆ เลือนหายไป
“รูปผู้หญิงคนนั้นคือป้าของผมที่ผมไม่เคยเจอมาก่อน ครอบครัวบอกกับผมว่าป้าเสียชีวิตจากการจมน้ำที่น้ำตก มาวันหนึ่งผมนึกสงสัยที่ปีที่ป้าเสียชีวิตตรงกันกับปีพ.ศ. ที่ทหารอเมริกันถอนทัพกลับประเทศไป ผมเลยถามแม่อีกครั้งและคราวนี้ได้รู้ความจริงว่าป้าฆ่าตัวตายเพราะรักกับทหารคนหนึ่งที่ต้องจากไป ซึ่งมันเป็นเรื่องน่าเศร้ามาก เป็นผลกระทบที่เกิดขึ้นกับครอบครัวของเรา คนตัวเล็กๆ ที่ก็เป็นตัวแทนหนึ่งในสังคมที่ได้รับความสูญเสียและรัฐก็ไม่ได้มองเห็น”
“ผมมองว่าฐานทัพทหารอเมริกาในโคราชมีสิ่งคู่ขนานกันคือเวลา มีหลายอย่างที่ถูกทำให้จางหายไปอย่างช้าๆ อย่างร้าน VFH ที่เป็นร้านสเต็กที่ได้ทุนจากหน่วยงานทหารผ่านศึกจากอเมริกาก็ถูกปรับให้ขนาดร้านเล็กลง สถานที่ที่เคยเป็นผับหรือบาร์ ก็ถูกทิ้งร้างและถูกทุบทิ้งเป็นที่อยู่อาศัย ปั๊มน้ำมัน และซุปเปอร์มาร์เก็ต ผมอยากบันทึกเรื่องราวและค้นหาความทรงจำในช่วงเวลานั้นที่หลายอย่างกำลังจะสลายไป พร้อมๆ กับยังมีสิ่งที่คล้ายคลึงกับในอดีตที่ยังคงเกิดขึ้นอยู่ เช่น การสนับสนุนการใช้ความรุนแรง การปกครองบ้านเมืองด้วยระบอบเผด็จการ หรือการจับมือกับประเทศมหาอำนาจเพื่อผลประโยชน์ทางภาครัฐ ที่ส่งผลให้ประชาชนได้รับความเสียหาย”
ดำเนินรายการโดย ปาล์ม – ธาดา เฮงทรัพย์กูล และ ฟ้าใหม่ พงศกรเสถียร