Tomas Castelazo ภาพ
เรื่องราวของ ‘โบราณคดีร่วมสมัย’ ที่ถูกบอกเล่าผ่านคอลัมน์ ‘โบราณการครัว’ ทาง The101.world ได้พาผู้อ่าน ไปพบกับเรื่องราวอันหลากหลายผ่านการมองโลกแบบโบราณคดี โดยเฉพาะโบราณคดีร่วมสมัยที่อาจยังไม่แพร่หลายในไทยนัก ซึ่งเป็นการศึกษาอดีตร่วมสมัยในยุคปัจจุบัน และแตกต่างจากวิชาโบราณคดีเก่า โดยเฉพาะประเด็นเกี่ยวกับนิยามและการให้คุณค่าของโบราณวัตถุ ที่ไม่ได้ขึ้นอยู่กับความเก่าแก่เพียงอย่างเดียว
101 ชวนพูดคุยกับ ณัฎฐา ชื่นวัฒนา ผู้ศึกษาด้านโบราณพฤกษคดี ภาควิชามานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยโตรอนโต เจ้าของคอลัมน์โบราณการครัว ถึงเรื่องโบราณคดีร่วมสมัย ความสำคัญของการศึกษาเรื่องคนที่ถูกทำให้มองไม่เห็นจากสังคม และมุมมองที่แตกต่างในการมองมนุษย์ผ่านแว่นตาโบราณคดีร่วมสมัย
เรื่องเล่าล่าสุดผ่านสายตาของโบราณคดีร่วมสมัยในบทความ “โบราณคดีร่วมสมัยของศพไร้ชื่อ และ อาหารจานโปรดในความทรงจำของแม่” พูดถึงการศึกษาร่องรอยของแรงงานนอกระบบชาวเม็กซิกันและชาวอเมริกาใต้ที่พยายามลักลอบเดินทางผ่านชายแดนเม็กซิโกบริเวณทะเลทรายโซโนรา ซึ่งเป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิตจำนวนมากจนกลายเป็นศพไร้ชื่อที่ถูกลืม โดย ศ.เจสัน เดอ ลีอน ศึกษาผ่านสิ่งของเครื่องใช้ที่แรงงานทิ้งไว้ งานชิ้นนี้ไม่เพียงสร้างความก้าวหน้าทางวิชาการด้านความรู้ทางโบราณคดีเท่านั้น แต่ยังได้คืนความเป็นมนุษย์และความเป็นธรรมให้กับแรงงานเหล่านี้ด้วย
ดำเนินรายการโดย วจนา วรรลยางกูร หัวหน้ากองบรรณาธิการ The101.world