รัฐบอลติก หรือ Baltic states คือกลุ่มรัฐที่ตั้งอยู่บนคาบสมุทรบอลติก ประกอบไปด้วยเอสโตเนีย ลัตเวีย และลิทัวเนีย แม้ว่ากลุ่มประเทศเหล่านี้จะจัดได้ว่าเป็นรัฐขนาดเล็ก ตั้งอยู่บนพื้นที่ภูมิรัฐศาสตร์ที่มีความท้าทายสูง และเพิ่งได้รับเอกราชหลังจากสหภาพโซเวียตล่มสลายเพียงแค่ 29 ปีเท่านั้น แต่เพียงในช่วงเวลาเกือบ 3 ทศวรรษ ประเทศบอลติก ต่างก็เปลี่ยนผ่านไปสู่ระบอบประชาธิปไตยและพัฒนาเศรษฐกิจได้อย่างน่าประทับใจ
ยิ่งไปว่านั้น ในกรณีเอสโตเนียที่ผนวกนำเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามาก่อร่างสร้างชาติจนได้ชื่อว่าเป็น ‘e-Estonia’ หรือรัฐที่นำความเป็นดิจิทัลเข้าไปใส่ในทุกมิติของประเทศ ตั้งแต่ความมั่นคง การเมืองประชาธิปไตย เศรษฐกิจ การค้า สังคม การศึกษา ก็ยังเป็นต้นแบบของรัฐดิจิทัลที่โดดเด่นและน่าจับตามองมากที่สุดแห่งหนึ่งในโลก
101 ชวน วศิน ปั้นทอง อาจารย์ประจำสาขาวิชาการเมืองการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ อาจารย์ผู้สนใจศึกษาเอสโตเนียและรัฐบอลติก สนทนาไล่เรียงตั้งแต่เอกลักษณ์และความเฉพาะของภูมิบอลติก การเปลี่ยนผ่านไปสู่ประชาธิปไตยของรัฐ post-soviet รวมทั้งโฉมหน้า โอกาส และความท้าทายของรัฐดิจิทัลอย่างเอสโตเนีย จนไปถึงความสัมพันธ์อันขมขื่นระหว่างรัสเซียและรัฐบอลติก
ดำเนินรายการโดย ณรจญา ตัญจพัฒน์กุล กองบรรณาธิการ The101.world